James Mason Biyografisi - James Mason Kimdir - James Mason Hayatı - James Mason Yaşamı

James Neville Mason (D. 15 Mayıs 1909 – Ö. 27 Temmuz 1984) ödüllü İngiliz dünyaca tanınan sinema oyuncusu. 1930'lu ve 1980'li yıllar arasında sinemada aktif olarak çalışan Mason hem İngiltere hem de ABD sinemasının yıldız oyuncusuydu. Üç kez Oscar'a aday gösterilen Mason Bir Yıldız Doğuyor (A Star Is Born) (1954) filmiyle de Altın Küre ödülünü almıştı. James Mason'ın sinemaya yönetmen, senaryo yazarı ve yapımcı olarak da katkıları oldu. Karakter ve drama ağırlıklı rollerde bulunmuştur.

Kulağa çok hoş gelen akıcı bir ses tonuna sahip bu zarif tavırlı aktörün kendisine önerilen bütün rolleri kabul etmek gibi bir özelliği de vardı. Bu çalışkan sanatçı yarım asır süresince 150 kadar filmde kötü adamlardan, romantik aşıklara, askerlerden asillere kadar çok çeşitli karakterleri canlandırdı. Ödül de kazandığı A Star Is Born (1954) veya The Reckless Moment (1949) gibi muhteşem filmlerden Bloodline (1979) gibi çok vasat olanlarına kadarçok farklı türlerden filmlerde rol aldı. 1947'de ABD'ye yerleşmişti, 1962 yılında ise temelli olarak İsviçre'ye yerleşti ve ölümüne kadar orada kaldı. Oscar ödül törenlerine katılmaktan hoşlanmıyordu, The Verdict'le (1982) son kez Oscar'a aday gösterildiğinde bu törene katılmıştı.

Yaşam Öyküsü

İlk Yıllar ve Tiyatro

James Mason, 15 Mayıs 1909 tarihinde İngiltere'de Yorkshire'e bağlı sanayi yerleşkesi Huddersfield'de varlıklı bir yün tüccarının oğlu olarak dünyaya geldi, doğduğunda verilen adı James Neville Mason'dı. Okulda başarılı bir öğrenci olan Mason Marlborough kolejini bitirdikten sonra 1931'de Cambridge üniversitesinden mimarlık diplomasını aldı. Okul piyeslerindeki birkaç rol dışında oyunculukla pek ilgilenmemişti. Büyük buhran yıllarında mimarlıktan ziyade oyunculukla hayatını kazanmanın daha kolay olacağını düşündü. Vakit buldukça repertuar tiyatrolarına gidiyordu, ve "The Rascal" adlı oyunda ilk kez profesyonel olarak rol aldı, 1933'te "Gallows Glorious" adlı oyunla da Londra West End Tiyatrosu'nda sahneye çıktı. Bir yıl kadar sonra Londra'nın ünlü Old Vic tiyatrosunda Tyrone Guthrie ve Alexander Korda gözetiminde çalışmaya başladı. Mason, Old Vic'te çalışırken 1935 yılında ilk sinema filmi olan Late Extra'da rol aldı.

1930'lar ve İngiltere Dönemi

Birkaç yıl sonra The Man in Grey (1943) adlı melodramda sadist Lord Rohan rolü ile İngilterenin en ünlü sinema yıldızı oldu, yine Gainsborough stüdyoları için yaptığı tarihi dramlar Fanny by Gaslight (1944) ve The Wicked Lady (1945) filmleriyle de ününü perçinledi. Nihayet The Seventh Veil'de (1945) canlandırdığı katı ve acımasız piyano hocası rolü ile uluslararası alanda da tanınmış bir star oldu. Aynı konumda olan birçok İngilizoyuncunun yaptığı gibi hemen Hollywood'a gitmek yerine İngiltere'de kalmayı tercih etti ve en beğendiğim filmlerimden birisi dediği, Carol Reed'in Odd Man Out'unda (1947) insan avından kaçan bir IRA liderini canlandırdı.

Nihayet 1947 yılında ünlü bir yıldız olarak gittiği Hollywood'da uzun vadeli stüdyo kontratlarını geri çevirdi ve Hollywood'un en çok iş yapan bağımsız aktörlerinden biri oldu. 1949'da ABD'deki ilk filmi olan Max Ophüls'ün Caught'unda Barbara Bel Geddes'la başrollleri paylaştı, aynı yıl Vincente Minnelli'nin Madame Bovary'sinde Gustave Flaubert'i canlandırdı, yıl bitmeden yine bir Ophüls filmi olan The Reckless Moment'ta rol aldı. Mason savaş karşıtı tutumunu açıkça ortaya koymuş biriydi ve 2. Dünya Savaşı sırasında askerlik yapmayı reddetti.

1950'ler

Mason 1940'lı yıllardaki şöhretini 1950'ler boyunca pekiştirdi. The Desert Fox (1951) ve The Desert Rats (1953) filmlerinde Mareşal Rommel'i canlandırdı, en göz alıcı Technicolor filmlerden biri olan Pandora and the Flying Dutchman'da (1951) Ava Gardner'la oynadı, The Prisoner of Zenda'da (1952) yine kötü adam oldu. 1952'de Hollywood'da çevirdiği en iyi filmlerinden biri olan Joseph L. Mankiewicz'in casusluk gerilim filmi 5 Fingers'da ve 1953'te yine Mankiewicz'in Shakespeare uyarlaması Julius Caesar'da Brutus rolünde oynadı.

1952'de Buster Keaton'ın eski evini satın aldı ve evin restorasyonu sırasında evde kayıp olduğu zannedilen Keaton'a ait birkaç makara film buldu, filmlerin tarihi önemini çabucak kavrayan Mason bunların sorumluluğu üstlenerek koruma altına aldı.

Hollywood'a kısa bir mola verip İngiltere'ye döndü ve 1952'de karısıyla başrolü paylaştıkları The Lady Possessed'de oynadı, aynı zamanda senaryosunu yazıp yapımcılığını da üstlendi. Ertesi yıl Carol Reed'in The Man Between'inde (1953) rol aldı. The Child'la (1954) bu kez kameranın arkasına geçti, bu kısa film daha sonra yine yönetmenliğini yapacağı belgesel Rome in Madrid (1964) hariç tutulursa yönettiği ilk ve son sinema filmi olacaktır.



James Mason 1953 yapımı Julius Caesar'da Brutus rolündeydi.

Tekrar Hollywood'a dönen Mason, başrolünü Judy Garland'la paylaştığı George Cukor'un şatafatlı yeniden yapım filmi A Star Is Born'la (1954) Oscar'a aday gösterildi. Aynı yıl Jules Verne uyarlaması 20,000 Leagues Under the Sea'de (1954) megaloman Kaptan Nemo'yu canlandırdı. 1956'daNicholas Ray'ın sert aile dramı Bigger Than Life'ta ilaç bağımlısı munis aile babasını canlandırdı, bu Hollywood'un reçeteli ilaç bağımlılığına eğildiği ilk filmlerden biriydi. Filmin yapımcılığını da üstlenen Mason, filmin gişe başarısızlığı üzerine yapımcılıktan soğudu ve sadece oyunculuğa yoğunlaşmaya karar verdi. 50'lerin sonunda Island in the Sun'da (1957) bir plantasyon sahibini, Cry Terror!'da (1958) bir psikopatın gönülsüz işbirlikçisini, Journey to the Center of the Earth'te (1959) bir maceraperesti ve nihayet yine 1959'da Alfred Hitchcock'un şaheseri North by Northwest'te Cary Grant'ın peşindeki kötü adam Van Dam 'ı oynadı.

1960'lar

1960'ta yine Hollywood'dan uzaklaşan Mason bir ingiliz draması olan The Trials of Oscar Wilde'da yardımcı bir rol üstlendi. İngiliz vatandaşlığını muhafaza etmek kaydıyla iki yıl sonra ailesiyle birlikte temelli olarak İsviçre'ye yerleşti. 1962'de Vladimir Nabokov'un aynı adlı ünlü romanından uyarlanan Stanley Kubrick filmi Lolita'da acı çeken pedofil profesör Humbert Humbert gibi zor bir rolü üstlenmekle büyük bir risk aldı (rol devrin birçok ünlü aktörü tarafından geri çevrilmişti). Bu cesareti ve filmdeki performansı Kubrick'i çok etkilemişti, bu nedenlere film setlerine konuk kabul etmemesiyle ünlü Stanley Kubrick onu yıllar sonra The Shining'in (1980) setinde ağırladı, bu ziyaret Vivian Kubrick'in çektiği "Making 'The Shining' " (1980) (The Shining'in Yapım Öyküsü) adlı TV belgeselinde de görülmektedir.



James Mason 1959 tarihli Alfred Hitchcock filmi North by Northwest'da Phillip Vandamm rolündeydi.

1964'te sansasyonel bir boşanmanın ardından nefes almadan çalışmayı sürdürdü, bu dönemde hem İngiliz hem de Amerikan filmlerinde yardımcı rollerde oynadı. Genghis Khan (1965) ve The Yin and Yang of Dr. Go (1971) gibi sıradan filmlerdeki birbirine benzeyen rollerden sonra tekrar ağırlığını koydu ve The Pumpkin Eater'da (1964) ayrıksı bir rol olan zampara ve şehvet düşkünü bir adamı oynadı. Anthony Mann'ın tarihi epik filmi Roma İmparatorluğu'nun Çöküşü (1964) ve Lord Jim (1965)'de yardımcı rollerde göz doldurdu. Romantik komedi Georgy Girl (1966) ile ikinci kez Oscar'a aday gösterildi. I. Dünya Savaşı epiği The Blue Max'ta (1966) Alman havacı General Kont von Klugermann 'ı canlandırdı. 1967'de Sidney Lumet'in yönettiği John Le Carré uyarlaması The Deadly Affair'de bir İngiliz ajanını canlandırdı. Ertesi yıl Lumet bir Çehov uyarlaması olan The Sea Gull'da (Martı, 1968)tekrar Mason'a rol verdi. 1969'da Michael Powell'ın Age of Consent'inde oynarken filmin setinde ikinci eşi Clarissa Kaye ile tanıştı ve 2 yıl sonra evlendiler.

1970'ler

1970'lerde de üretkenliğini devam ettirdi. Cinayet gerilim filmi The Last of Sheila (1973), TV filmi "Great Expectations" (1974) ve Mandingo'dan sonra (1975) Voyage of the Damned'de (1976) Küba Başkanını, Sam Peckinpah'ın ilk ve tek savaş filmi Cross of Iron'da (1976) bir Alman Albayı canlandırdı. TV filmi Jesus of Nazareth'teki (1977) rolü benzersiz ağırbaşlı havasına tam oturdu, ertesi yıl Warren Beatty'nin çok sevilen romantik fantezisi Heaven Can Wait'teki (1978) tanrımsı Mr. Jordan rolüyle mizaha da yatkın bir oyuncu olduğunu kanıtladı. 70'ine merdiven dayadığı halde genelde hiçbir rolü geri çevirmiyordu. Nazilerin 1970'lerde Hitler'i klonladıkları The Boys From Brazil'de (1978) Laurence Olivier ve Gregory Peck'le başrolleri paylaştı. Sherlock Holmes uyarlaması Murder by Decree'de (1979) Christopher Plummer'ın karşısında Dr. Watson oldu, aynı yıl yine bir TV filmi olan Salem's Lot'da uğursuz bir antikacıyı oynadı. Aynı yıl uluslararası geniş bir kadroyla çekilen ama pek beğenilmeyen vasat film Bloodline'da (1979) Sir Alec Nichols rolünde yine de filmin en dikkate değer oyuncularından biriydi.



1971

1980'ler

James Mason 1981 yılında bütün bu yoğun işlerinin arasında Before I Forget (Unutmadan) adlı bir otobiyografik kitap yazmaya da vakit bulabildi. Ertesi yıl Sidney Lumet'in yönettiği mahkeme dramı The Verdict'te (1982) Paul Newman'la karşılıklı oynadılar, bu filmle de üçüncü ve son kez Oscar'a aday gösterildi. Yaşı ilerlediği için Akademi'ye karşı biraz daha yumuşamıştı ve ilk kez olarak bu ödül törenine katıldı. The Shooting Party (1984) sinema için yaptığı son film olmuştur, aynı yıl iki de TV filminde gözüktü.

27 Temmuz 1984 tarihinde İsviçre'nin Lozan kentindeki evinde kalp krizi geçirerek hayata veda etti. 75 yaşındaydı. Cenazesinin yakılmasını vasiyet etmişti. Ancakkülleri 16 yıllık bir gecikmeyle İsviçre'nin Vaud kantonunda bulunan Corsier-sur-Vevey kasabasındaki mezarlığa, eski dostu Charlie Chaplin'in mezarının biraz ötesine gömüldü.

Filmografisi

Oyuncu Olarak

Dr. Fischer of Geneva (1985) (TV) .... Dr. Fischer
The Assisi Underground (1985) .... Piskopos Nicolini
"A.D." (1985) TV mini dizi .... Tiberius
The Shooting Party (1985) .... Sir Randolph Nettleby
"George Washington" (1984) TV mini dizi .... General Edward Braddock
Don't Eat the Pictures: Sesame Street at the Metropolitan Museum of Art (1983) (TV) .... Demon
Yellowbeard (1983) .... Kaptan Hughes
Alexandre (1983) .... The Father
The Verdict (1982) .... Ed Concannon. Oscar adaylığı
Evil Under the Sun (Ölüm Oyunu, 1982) .... Odell Gardener
Ivanhoe (1982) (TV) .... Isaac of York
Socrates (1982) .... Socrates
"The Search for Alexander the Great" (1981) TV mini dizi .... Host/Anlatıcı
A Dangerous Summer (1981) .... George Engels
Salem's Lot (1979) (TV) .... Richard K. Straker
Bloodline (1979) .... Sir Alec Nichols
The Passage (1979) .... Profesör Bergson
Murder by Decree (1979) .... Dr. John H. Watson
North Sea Hijack (1979) .... Amiral Sir Francis Brindsen
The Boys from Brazil (1978) .... Eduard Seibert
Heaven Can Wait (1978) .... Mr. Jordan
The Water Babies (1978) .... Mr. Grimes/Voice of Killer Shark
"Jesus of Nazareth" (1977) TV mini dizi .... Joseph of Arimathea
Cross of Iron (1977) .... Oberst Brandt
Voyage of the Damned (1976) .... Dr. Juan Remos
"Alle origini della mafia" .... Vianisi (1 bölüm, 1976)
Paura in città (1976) .... Savcı
Inside Out (1975) .... Ernst Furben
Autobiography of a Princess (1975) .... Cyril Sahib
Città sconvolta: caccia spietata ai rapitori, La (1975) .... Ing. Filippini
Mandingo (1975) .... Warren Maxwell
Polizia interviene: ordine di uccidere, La (1975) .... Senatör Leandri
Gente di rispetto (1975) .... Avv. Antonio Bellocampo
Great Expectations (1974) (TV) .... Magwitch
11 Harrowhouse (1974) .... Charles D. Watts
The Marseille Contract (1974) .... Jacques Brizard
Frankenstein: The True Story (1973) (TV) .... Dr. John Polidori
The MacKintosh Man (1973) .... Sir George Wheeler
The Last of Sheila (1973) .... Philip
Child's Play (1972) .... Jerome Malley
Kill! (1971) .... Alan Hamilton
Bad Man's River (1971) .... Francisco Montero
"The Search for the Nile" .... Anlatıcı (6 bölüm, 1971-1972)
De la part des copains (1970) .... Yüzbaşı Ross
Spring and Port Wine (1970) .... Rafe Crompton
The Yin and the Yang of Mr. Go (1970) .... Y. Y. Go
Age of Consent (1969) .... Bradley Morahan
A Tall, Stalwart Lancer (1969) (TV) .... Torquil Callander
The Legend of Silent Night (1968) (TV) .... Franz Gruber
The Sea Gull (1968) .... Trigorin, bir yazar
Mayerling (1968) .... Emperor Franz-Josef52. Duffy (1968) .... Charles Calvert
Stranger in the House (1967) .... John Sawyer
"ABC Stage 67" .... Otto Hoffmann (1 bölüm, 1967)
"ITV Play of the Week" .... Bernard Sholto (1 bölüm, 1966)
The Deadly Affair (1966) .... Charles Dobbs
Dare I Weep, Dare I Mourn (1966) (TV)
Georgy Girl (1966) .... James Leamington
The Blue Max (1966) .... General Kont von Klugermann
"Dr. Kildare" .... Dr. Maxwell Becker (4 bölüm, 1965)
Pianos mecánicos, Los (1965) .... Pascal Regnier
Genghis Khan (1965) .... Kam Ling
Lord Jim (1965) .... Gentleman Brown
The Pumpkin Eater (1964) .... Bob Conway
The Fall of the Roman Empire (1964) .... Timonides
Beta Som (1963) .... Kaptan Blayne
"Stoney Burke" .... Enoch Gates, the 'Derelict' (1 bölüm, 1962)
"The Alfred Hitchcock Hour" .... Warren Barrow (1 bölüm, 1962)
Hero's Island (1962) .... Jacob Weber/Major Bonnet, Korsan
Tiara Tahiti (1962) .... Yüzbaşı Brett Aimsley
Lolita (1962) .... Prof. Humbert Humbert
Escape from Zahrain (1962) (uncredited) .... Johnson
Rebecca (1962) (TV) .... Maxim de Winter
The Marriage-Go-Round (1961) .... Paul Delville
The Trials of Oscar Wilde (1960) .... Sir Edward Carson
"The DuPont Show with June Allyson" .... Henry Chambers (1 bölüm, 1960)
"Playhouse 90" .... Hans Frick / ... (5 bölüm, 1957-1960)
A Touch of Larceny (1959) .... Cmdr. Max Easton
Journey to the Center of the Earth (1959) .... Sir Oliver S. Lindenbrook
North by Northwest (1959) .... Phillip Vandamm
"Goodyear Theatre" .... Marius (1 bölüm, 1959)
The Decks Ran Red (1958) .... Yüzbaşı Edwin Rummill
Cry Terror! (1958) .... Jim Molner
"Schlitz Playhouse of Stars" .... Kaptan Vialez (1 bölüm, 1958)
"General Electric Theater" .... Wayne Sebastian (1 bölüm, 1957)
Island in the Sun (1957) .... Maxwell Fleury
"Panic!" (1 bölüm, 1957)
Bigger Than Life (Tehlikeli Arzular, 1956) .... Ed Avery
"General Electric Summer Originals" (1 bölüm, 1956)
Forever, Darling (1956) .... Koruyucu Melek
"The James Mason Show" (1956) TV dizisi .... Host/Performer
"Lux Video Theatre" .... Host (1 bölüm, 1955)
20000 Leagues Under the Sea (1954) .... Kaptan Nemo
A Star Is Born (1954) .... Norman Maine Altın Küre ödülü
Prince Valiant (1954) .... Sir Brack
The Tell-Tale Heart (1953/I) (voice) .... Anlatıcı
The Man Between (1953) .... Ivo Kern
Julius Caesar (1953) .... Brutus
The Desert Rats (1953) .... Field Marshal Erwin von Rommel
Botany Bay (1953) .... Yüzbaşı Paul Gilbert
The Story of Three Loves (1953) .... Charles Coutray (segment "The Jealous Lover")
"Omnibus" .... Napoleon (1 bölüm, 1953)
Charade (1953) .... Katil/Binbaşı Linden/Jonah Watson
Face to Face (1952) .... The Kaptan ('The Secret Sharer')
The Prisoner of Zenda (1952) .... Hentzau'lu Rupert
Rupert5 Fingers (1952) .... Ulysses Diello (Kod adı: Cicero)
Lady Possessed (1952) .... Jimmy Del Palma
The Desert Fox: The Story of Rommel (1951) .... Field Marshal Erwin Johannes Rommel
Pandora and the Flying Dutchman (1951) .... Hendrik van der Zee
One Way Street (1950) .... Dr. Frank Matson
East Side, West Side (1949) .... Brandon Bourne
The Reckless Moment (1949) .... Martin Donnelly
Madame Bovary (1949) .... Gustave Flaubert
Caught (1949) .... Larry Quinada. ABD'deki ilk filmi
The Upturned Glass (1947) .... Michael Joyce
Odd Man Out (1947) .... Johnny McQueen
The Wicked Lady (1945) .... Yüzbaşı Jerry Jackson
The Seventh Veil (1945) .... Nicholas
They Were Sisters (1945) .... Geoffrey Lee
A Place of One's Own (1945) .... Mr. Henry Smedhurst
Hotel Reserve (1944) .... Peter Vadassy
Candlelight in Algeria (1944) .... Alan Thurston
Fanny by Gaslight (1944) .... Lord Manderstoke
They Met in the Dark (1943) .... Richard Francis Heritage
The Man in Grey (1943) .... Lord Rohan
The Bells Go Down (1943) .... Ted Robbins
Thunder Rock (1942) .... Streeter
Secret Mission (1942) .... Raoul de Carnot
Alibi (1942) .... Andre Laurent
The Night Has Eyes (1942) .... Stephen Deremid
Hatter's Castle (1942) .... Dr. Renwick
The Patient Vanishes (1941) .... Mick Cardby
The Circle (1939) (TV) .... Edward Luton
L'Avare (1939) (TV) .... Valere
I Met a Murderer (1939) .... Mark Warrow
Square Pegs (1939) (TV) .... Baş rol (27 Şubat 1939 versiyonu)
Bees on the Boat-Deck (1939) (TV) .... Robert Patch
The Moon in the Yellow River (1938) (TV) .... Darrell Blake
Cyrano de Bergerac (1938) (TV) .... Christian de Neuvillette
Return of the Scarlet Pimpernel (1937) .... Jean Tallien
Catch As Catch Can (1937) .... Robert Leyland
Fire Over England (1937) .... Hillary Vane
The Mill on the Floss (1937) .... Tom Tulliver
Troubled Waters (1936) .... John Merriman
Blind Man's Bluff (1936) .... Stephen Neville
Prison Breaker (1936) .... 'Bunny' Barnes
Twice Branded (1936) .... Henry Hamilton
The High Command (1936) .... Yüzbaşı Heverell
Secret of Stamboul (1936) .... Larry
Late Extra (1935) .... Jim Martin

Yönetmen Olarak

Rome in Madrid (1964)
The Child (1954)

Yazar Olarak

"Jane Wyman Presents The Fireside Theatre" TV (1 bölüm, 1958)
Bigger Than Life (Tehlikeli Arzular, 1956) (yazılarda belirtilmemiş)
Charade (1953) (yazar)
Lady Possessed (1952) (senaryo)
I Met a Murderer (1939) (yazar)

Yapımcı Olarak

Age of Consent (1969)
Hero's Island (1962)
Bigger Than Life (Tehlikeli Arzular, 1956) (1956)
Charade (1953)
Lady Possessed (1952)
The Upturned Glass (1947)


James Mason, Alfred Hitchcock filmi North by Northwest'te (1959)

Doğum Adı: James Neville Mason
Doğum Tarihi: 15 Mayıs 1909
Doğum Yeri: Huddersfield, Yorkshire, İngiltere,
Ölüm Tarihi: 27 Temmuz 1984 (75 yaşındaydı)
Ölüm Yeri: Lozan, İsviçre (kalp krizi)
Boyu: 1.82 m.
Önemli Rolleri:
*A Star Is Born (1954)- Norman Maine
*North by Northwest (1959) -Phillip Vandamm
*Lolita (1962)- Prof. Humbert Humbert
The Verdict (1982) - Ed Concannon -Oscar adaylığı-

Akademi Ödülleri
Altın Küre Ödülleri Bir Yıldız Doğuyor (A Star Is Born) (1954)