Falkland Adaları Coğrafyası - Falkland Adaları Nerededir - Falkland Adaları Hakkında



Falkland Adaları

Konum
Başkent

(en büyük )
Stanley
51°42′S 57°51′W
Resmî dil(ler) İngilizce
Etnik gruplar 61.3% Falkland Adalı
29.0% İngiliz
2.6% İspanyol
0.6% Japon
6.5% Şilili & Diğer
Milliyet Falkland Adaları
Yönetim biçimi Britanya Denizaşırı toprakları
- Kraliçe II. Elizabeth
- Genel Vali Nigel Haywood
- Başbakan Tim Thorogood
Kuruluş
- Liberalizm Günü 14 Haziran 1982
Yüzölçümü
- Su (%) 0
Nüfus
- Temmuz 2008 tahmini 3,140 (217.)
GSYİH (SAGP) 2005
- Toplam $75 milyon (223.)
- Kişi başına $25,000 (2002 estimate) (not ranked)
İGE n/a (n/a) (n/a)
Para birimi Falkland Adaları poundu (FKP)
Zaman dilimi (UTC-4)
Internet TLD .fk
Telefon kodu 500

Falkland Adaları veya Malvinas Adaları (İngilizce: Falkland Islands, İspanyolca: Islas Malvinas), Güney Atlantik'te Birleşik Krallık işgali altında bulunan takım adalar. Bölge, Doğu ve Batı Falkland olmak üzere iki büyük ve 200'den fazla küçük adayı ihtiva eder. Ayrıca Falkland, Dependeney'ye göre, Güney Georgia ve Güney Sandwich Adaları da Falkland'a bağlıdır. 57° ve 62° batı meridyenleri ile 51° ve 53° güney paralelleri arasında kalan Falkland'ın toplam arazisi 12.173 km²dir.

Falkland Adaları, Arjantin'in güneydoğu kıyıları ve Macellan Boğazına 500 km, Horn Burnuna ise 600 km'lik bir mesafede olduklarından stratejik öneme sahiptirler. Başkenti ve en büyük kenti Stanley'dir (İspanyolca: Puerto Argentino).

Adaların halkını Joshua Project'e göre %61.3 oranla Falkland Adalıları, %29 oranla Britanyalılar ve %2.6 oranla İspanyollar oluşturur.
Tarih
Malvinas Adaları'nın Keşfi

Malvinas Adaları, Birleşik Krallık ile Arjantin arasında bir tartışma konusu olduğundan, adaların tarihi üzerinde bazı ihtilaflar bulunmaktadır. İngilizler, 1592'de İngiliz gemici John Davis; Arjantinliler ise Malvinas ismi verdikleri Macellan seyahati mensuplarından İspanyol Esteban Gomez ve Duarte Barbosa tarafından keşfedildiğini iddia etmektedirler. Bu ihtilafa rağmen adaya ilk yerleşenlerin İspanyollar olduğu kesindir. Adalara ilk defa 1675'te yerleşen İngilizlere önceleri adada yaşayan İspanyollarca bir mukavemet gösterildi ise de 1771'de işgal kabul edildi. 1774'te İngilizler adaları terk ettiler. İngilizlerin yokluğu sırasında Malvinas'a tekrar yerleşen İspanyollar 1829'da adaları Lois Vernet'in başkanlığında bir hükümete ve Arjantinli halka bıraktılar. Lois Vernet hükümeti 1831'de karasularını ihlal eden Amerikan gemilerine el koyunca ABD misilleme olarak bölgeye savaş gemileri yolladı. 1833'te bir İngiliz keşif heyeti Falkland'a yaptığı sefer sırasında bölgede kalmakta direten Arjantinlileri ortadan kaldırarak, İngilizleri Falkland'a yerleştirdi. Her ne kadar iki taraf da yıllarca adalar üzerindeki hak iddiasını sürdürdüyse de çeşitli anlaşmalarla silahlı mücadeleden kaçınılmaya çalışıldı. Bölgede meydana gelen ilk silahlı çatışma olan Birinci Falkland Savaşı, Alman ve İngiliz savaş gemilerinin birbirlerini takip ederken meydana gelen çatışmadır. Savaşta Almanlar Scharhorst, Gneisenau, Nürnberg ve Leipzig savaş gemilerini kaybettiler. Savaş kesinlikle adaları ele geçirmek gayesiyle yapılmamıştı.
İhtilaflı ve savaşla geçen yıllar

20. yüzyılın ilk yarısı içinde taraflar iddia ve taleplerini sürdürürken, bir sonuca varılamıyordu. Milletlerarası Adalet Divanının selahiyetinin Arjantin tarafından tanınmaması üzerine, Divan da bölge hakkında hakemlik yapmayı reddetti. 1964'te Arjantin, BM'nin Sömürgeler Komisyonundan kanunun aracısız olarak iki toplumlu görüşmelerle sürdürülmesini istedi. Ancak her iki tarafın da taleplerinde kesin fikirli olması, bu girişimin de sonuçsuz kalmasına sebep oldu. 1977'de bu statüdeki görüşmeler tekrar başladı. 1980'de İngiltere, ada halkının fikirlerini sorarak, İngiliz yönetiminin devamının arzu edildiğini Arjantin'e bildirdi.

1982'de Arjantin'deki siyasî durum ve Falkland'da petrol bulunması sebebiyle bölgede ikinci bir savaş meydana geldi. 19 Mart'ta Falkland'a bağlı olan Güney Georgia, 2 Nisan'da da Falkland Arjantinliler tarafından işgal edildi. 20 günlük bir seyirden sonra, bölgeye ulaşan İngilizler tarafından 25 Nisan'da Güney Georgia'dan çıkarıldılar. Arjantinliler'in elinde bulunan Falkland'a ilk saldırı ise 4 Mayıs'ta havadan yapıldı. Ertesi gün Arjantin Cumhurbaşkanı Leopoldo Galtieri bu saldırıda çok büyük kayıp verdiklerini açıkladı. 2 Mayıs'ta da bir İngiliz denizaltısı, insanlık dışı bir hareketle savaş alanından 350 km uzaklıkta bulunan bir Arjantin kruvazörünü batırarak, 350 denizcinin ölümüne yol açmıştı. Çeşitli arabuluculuk teşebbüsleri sonuçsuz kaldı. 15 Mayıs'ta, Batı Falkland'daki bir havaalanına saldıran İngilizler 29 Mayıs'ta Doğu Falkland'daki Ghose Freen'i ele geçirdi. Sonunda Arjantin birlikleri teslim oldu.

Savaş sırasında ve sonunda hem İngiltere hem de Arjantin'de çeşitli kabine değişiklikleri meydana geldi. Savaşın baş sorumlusu olarak itham edilen Arjantin Cumhurbaşkanı Galtieri kısa bir süre için tutuklanırken, Birleşik Krallık'ta Thatcher hükümeti yaklaşan seçimler öncesinde büyük bir prestij kazanmış oldu.
Fizikî yapı

Falklandlar fizikî yapı bakımından genellikle dağlıktır. Batı Falkland'ın en yüksek noktası olan Adam Tepesi, Doğu Falkland'ın en yüksek yeri Viskorne Tepesi (705 m) ile aynı yüksekliktedir. Kıyılar genellikle kayalık ve girintili çıkıntılıdır. Med-Cezir hadisesi kıyıların şekillenmesinde büyük rol oynamıştır. Yine kıyıların oyulmasında önemli bir sebep de buzullar olmuştur. Falkland'a serin ve nemli okyanus iklimi hakimdir. Yıllık yağış 600 mm'nin üzerinde, yıllık sıcaklık ortalaması ise 10 °C civarındadır. Nemli iklim ve kuvvetli okyanus rüzgârları arazinin kıraç bir durum arz etmesine sebep olmuşlardır. Bitki örtüsüne insan boyunda Tusso otları hakim olmakla birlikte, söğüt ve kayın ağaçları da görülür.
Ekonomi

Falkland'da yaşayan 2105 kişinin yarısından fazlası Port Stanley'de oturmaktadır. Halk tamamen İngiliz asıllıdır. Koyunculuk ve balık avcılığı ile uğraşılır. Ekonominin dayandığı en büyük kaynak koyun besiciliğidir. Büyük çiftliklerde toplam bir milyon kadar hayvan bulunur. Tabii kaynak olarak son senelerde bulunan petrol sayılabilir. Falkland'a bağlı Georgia da önemli bir balina av üssüdür. Şehirlerin birbirlerine iyi olarak nitelendirilemeyecek kara yollarıyla bağlı olduğu Falkland'da dış ulaşım genellikle hava yoluyla sağlanır.
Adaların yönetimi

Adalar İRA tarafından tayin edilen idare ve kanun koyma yetkisine sahip bir İskoç idare heyeti tarafından yönetilir. Heyetin başkanı olan ada valisi halk tarafından tayin edilir. Askerî vali olan Falkland Hakimi de yönetime doğrudan katılır.