Cihat Burak Biyografisi Eserleri

**tualim** · 28.02.08, 12:06

CİHAT BURAK (1915-1994)

“Kuzey Rönesans’ının iki büyük ustası Bosch ve Bruegel, fantastik bir yorumla ele aldıkları kalabalık sahnelerden oluşan eserlerinde, insanlığa eleştiri oklarını yönelterek resimde hicvin öncüleri oldular. Daha sonraki yüzyıllarda pekçok sanatçı onların izinden gitti. Cihat Burak da günlük yaşam içinde insanı, içinde bulunduğu toplumu ve onun değerlerini sorgulayan resimlerinde; eleştirel, fantastik ve ayrıntıcı yorumuyla çağdaş Türk resmine farklı bir renk katmış, Bosch ve Breugel’den beri süregelen bir geleneğin takipçisi olmuştur.

Cihat Burak’ın yaşam öyküsü, Ağustos 1915’te süvari zabiti bir baba ve ev hanımı bir annenin çocuğu olarak Aksaray Sinekli Bakkal mahallesinde (İstanbul) başlamıştır. Ortaöğrenimini Galatasaray Lisesi’nde tamamlayan sanatçı (1936-1937), Güzel Sanatlar Akademisi’nde mimarlık eğitimi almış ve 1943 yılında bu okuldan mezun olmuştur.

Daha sonra, ilk olarak Tekel Genel Müdürlüğü’nde çalışmaya başlayan Burak, 1951 yılında Ankara’da Bayındırlık Bakanlığı’nda mimar olarak mesleki yaşamını sürdürmüştür. Aynı bakanlık kanalıyla Birleşmiş Milletler’den burs alarak Fransa’ya gönderilmiş ve 1952-1955 yılları arasında Paris’te kalmıştır. 1961 yılında, bu kez prefabrike binaları incelemek üzere altı ay süreyle Paris’e giden sanatçının yaşamında resim ağır basmış ve işinden ayrılarak 1965’e değin Paris’te yaşamıştır. İstanbul’a döndükten sonra Özel Işık Mimarlık Okulu’nda ve bir dönem Tatbiki Güzel Sanatlar Akademisi’nde Mimarlık Bilgisi dersleri vermiş ve 1981’de Bayındırlık Müdürlüğü’nden emekli olmuştur.

Cihat Burak’ın bir mimar olarak yaşamını sürdürmekteyken resme yönelmesinde ve bu nedenle de mesleğini bırakmasındaki etmenler neredeyse çocukluğundan gelen bir sevginin ve ilginin sonuçlarıdırlar. “Küçük yaşımdan beri resim çizmeyi sevdiğimi hatırlıyorum. O zamanki adıyla Sanayi-i Nefise Mektebi Ali’sine giden bir halam vardı. Vakit buldukça benimle ilgilenirdi. Galatasaray’da okurken teknik resim hocamız Ernest Mamboury idi... 14-15 yaşlarında iken Akşam gazetesinin açtığı bir resim yarışmasına girmiş ve Suzan Adil ismindeki bir kızın ardından ikinci olmuştum. Başarı ödülüm Talens yağlı boya kutusuydu. Okuldaki diğer resim hocamız asker ressamlardan Mehmet Ali Bey’di. Bize iyi şeyler öğretmişti. Atelyemiz vardı; orada çalışırdık. Bizim talebe sergilerimize Şevket Dağ gelir ve bizleri teşvik ederdi. Cemal Nadir, Hamit Görele ve İstanbul’da bulunduğu zamanlarda Maarif Bakanı da gelirdi...”
Henüz Galatasaray Lisesi’nde öğrenciyken Akademi’nin resim bölümüne girmeyi hedefleyen sanatçı, bir süre Feyhaman Duran’ın atölyesine de misafir öğrenci olarak devam etmiştir. Güzel Sanatlar Akademisi’nin Mimarlık Bölümü’ne giren Cihat Burak için, haftada iki kez çıplak modelden çalışmak biçiminde gerçekleşen cours de soir dersleri, sevdiği resim sanatıyla ilgilenmek ve onu geliştirmek için de bir fırsattır. “... ‘Resim yapmak için insan çizmek gerekir’ sözü bana çok doğru geliyor...Çoğunlukla kabiliyet yetmiyor. Onun çok düzenli ve sağlam bir çalışma ile tamamlanması gerekiyor. Bence disiplin şart. Aslında ben bohem sanatçılığına inanmıy“Kuşkusuz Paris’e her gidişi, orada müzelere yaptığı geziler sanatçının resme olan ilgisini alevlendiriyordu. Paris dönüşünde, 1957 yılında İstanbul Şehir Galerisi’nde açtığı ilk sergisi de bu ilginin sonucu olarak belirmektedir. İkinci Paris yolculuğu ise onun sanatına ivme kazandıracak, tamamıyla ve tutkuyla bu sanatın içine girmesini sağlayacaktır. Bu kez, Paris’te Claude Levin Sanat Galerisi’nde ve 10 Ekim 1962’de Lille şehrinde sergiler açmıştır.
Cihat Burak’ın Güzel Sanatlar Akademisi’nden mezun olduktan sonraki ilk resimleri, küçük boyutlu İstanbul poşadlarıdır. Paris izlenimleri ile ilgili ilk resimlerini ise Şehir Galerisi’nde sergilemiştir. Haşim Nur Gürel, sanatçının İstanbul poşadlarında tuvaline hakim olan siyah, gri, okr, emeraud yeşili, Prusya mavisi gibi renklere ilk Paris deneyiminin ardından beyaz, karmen kırmızısı ve kahverengilerin katıldığını belirtmektedir. Cihat Burak’ın bu dönem resimlerine örnek olarak ise Köroğlu Destanı, Pehlivanlar serisi ve natürmortlarını verebiliriz.

Pehlivanlar resmini incelediğimizde; deforme edilen ve poz verircesine izleyiciye bakan figürlerin, şaşkın ve gülünç bir ifadeye bürünmüş olduklarını görürüz. Kaidesiyle birlikte büyük bir saksının içerisine yerleştirilmiş çiçek pehlivanların sağında yer almakta; üst kısmındaki maşallah yazısı ve fıskiyeli motifiyle arkaya yerleştirilmiş koyu renk fon, klasik İstanbul hatırası fotoğraflarının dekorlarını anımsatmaktadır. Pehlivanlar, Cihat Burak’ın resimlerindeki ayrıntıcılığa ve mizah unsuruna erken bir örnektir.

Sanatçının aynı zamanda bir mimar olması; onun doğayı, özellikle de binaları ve mekanları betimlemesine yansımaktadır. Bu mesleki alt yapı, şehir yaşamındaki siluetleri ve bu siluetlerdeki değişimleri, zaman ve mekan olarak daha iyi yorumlamasına da kaynaklık etmiştir. Örneğin; Dolmabahçe Sarayı Kapısı, Lautremont, Mezar Taşları gibi resimlerinde mimari detaylar ve üzerindeki bütün süsleme unsurları büyük bir titizlikle izleyiciye sunulmuştur.

Sanatçının kaleme aldığı öyküler ise, tablolarına paralel zengin bir anlatım diline sahiptir. “Burak’ın resimlerini oluşturan anlayış, duyarlık, hatta işçilik, öykülerinin de temelidir. Bu öykülerin birkaçında günün herhangi bir saatinde herhangi bir yerde sıradan insanların davranışları, konuşmaları yansıtılmaktadır.”

Sanatçı resimde farklı teknikleri denemiş, özellikle oyma baskı alanında ürünler vermiştir. İstanbul Resim Heykel Müzesi koleksiyonlarında bulunan Mirasçılar, Lüks Hayat, Yunus Emre gibi örnekler Topkapı albümünde bulunan 153 minyatürüyle tanınan nakkaş Muhammed Siyah Kalem’in çizgisine yaklaşmaktadır. Günlük yaşamda insan ve insan eylemlerine eleştirel bir gözle yaklaşan Cihat Burak için, mirasçılar oldukça elverişli bir konudur. Olasılıkla zengin bir mirasa yelken açmış ve bir gemide toplanmış mirasçılar, yüzlerindeki açgözlü ve kurnaz ifadelerle tanımlanmış, geminin üzerinde zenginliği belirten Roma devrine ait natürmortlarla mirasçı kavramı desteklenmiştir. Sanatçının Lüks Hayat adlı yapıtında, bu kez devleşmiş ve bir o kadar da çirkinleşmiş insan hayvan karışımı bir figür canlandırılmıştır. Bu figür, Cihat Burak’ın resimlerindeki fantazyaya tipik bir örnektir.
Sanatçı içinde yaşadığı toplumun kültüründen, kültürel geçmişinden, edebiyatından ve sanatından yoğun bir şekilde etkilenmiştir. Dolayısıyla Cihat Burak’ın resimlerinin konusu oldukça zengindir. Bu konular kimi zaman Köroğlu, Yunus Emre, Fatih Sultan Mehmet, Yahya Kemal, Nazım Hikmet gibi efsaneleşmiş isimleri, kimi zaman Kurtuluş Savaşı, şehitler gibi kahramanlık temalarını içermektedir. Bütün bu konulardan başka, resimlerinde sıklıkla yer alan unsurların başında hayvanlar, özellikle de kediler gelmektedir. Bu hayvanlar, tıpkı günlük yaşamda olduğu gibi resimde birdenbire karşımıza çıkarak bizi şaşırtırlar. Resimlerinde hayvanların sıkça varoluşuna sanatçının getirdiği yorum ilginçtir: “Hayvanları işliyorum, çünkü yapmacıkları yok, hepsi oldukları gibi...”

Cihat Burak, resmin yüzeyini bir mozaik gibi işlemiştir. Kimi zaman teknik olarak da mozaik anlayışını resmine dahil etmiştir. Resim Heykel Müzesi’nde bulunan İncili Kız adlı büyük boyutlu çalışmasında kızın üzerindeki aksesuar ve oturduğu zeminde, küçük taşların yan yana konulduğu hissini veren ve Bizans mozaiklerini anımsatan bir teknikle çalışmıştır. Geri plan ile kedinin dokusu ve tekniği, İncili Kızın oturduğu alanın tekniğinden farklılaştırılarak hem figür hem de teknik öne çıkarılmıştır.

Cihat Burak, yaşadığı toprakların tarihi, edebiyatı, sanatı ve kültürel birikiminden yalnızca biçimsel olarak değil, çocuksu bir duyarlılıkla yararlanmış ve konunun işleniş biçimiyle Türk resmine farklı bir değer kazandırmıştır.

Konu Bilgileri
	Konu Başlığı Cihat Burak Biyografisi Eserleri	Konudaki Cevap Sayısı 0
	Şuan Bu Konuyu Görüntüleyenler	Görüntülenme Sayısı 4651

Benzer Konular
Konu	Konuyu Başlatan	Forum	Cevaplar	son Mesaj
Burak Demir Biyografisi - Burak Demir Kimdir - Burak Demir Hayatı - Burak Demir Yaşam	Serap	Türk Sinema Sanatçılarının Hayatı ( Biyografileri )	1	21.10.15 22:51
Burak Yörük Biyografisi - Burak Yörük Kimdir - Burak Yörük Hayatı - Burak Yörük Yaşam	Serap	Türk Sinema Sanatçılarının Hayatı ( Biyografileri )	0	10.09.14 00:05
Burak Özel Biyografisi - Burak Özel Kimdir - Burak Özel Hayatı - Burak Özel Yaşamı	Kartal	Diger Sporcuların Hayatı ( Biyografileri )	1	24.02.14 11:59
Rüyada Cihat Görmek - Rüyada Cihat Görmek Açıklaması ve Yorumu - Cihat Rüya Tabiri	Tarot	A-B-C-D-E-F-G ile Başlayan Rüya Tabirleri	0	13.03.13 23:13
Burak Gürpınar Biyografisi-Burak Gürpınar Hayatı-Burak Gürpınar Kimdir?(Grup Kurban)	Akasya	Türk Rock Müzigi Şarkıcılarının Hayatları ( Biyografileri )	0	21.12.09 20:20

Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)