Fakir Baykurt-Yılanların Öcü

**SERDEM** · 26.08.08, 07:32

YILANLARIN ÖCÜ
FAKİR BAYKURT

Kitabın Konusu
Kitap,yıllar önce bir köyde geçmiş toprak kavgasnı anlatır. Bu köyün yitik kahramanı Bayram ve onun haklı mücadelesi.

Kitabın Özeti
Bayram,köyünün doğru sözlü, bileği kuvvetli delikanlısıdır. Yıllarca bu köyde yaşamış,ömrünü bu topraklarda çalışmaya adamıştır. Az miktardaki toprağıyla geçinmeye,ürününün mahsülünü almak için uğraşır. Fakat birgün gelir köydeki arkadaşlarından birim olan Haceli,Bayram’ın evinin önündeki boş araziye ev yaptırmak ister. Bayram buna karşı çıkar. Köyün muhtarı bu boş arazinin satılmasına menfaati için,daha olaylar başlamadan önce karşı çıkmadığından,sürekli Haceli denilen o adama destek çıkmak zorunda kalır. İş öyle bir duruma varır ki muhtar Bayram’ı razı etmek için ayarladığı birkaç adamla dövdürtmek zorunda kalır. Buna rağmen Bayram hakkını savunur. Ve yanında her zaman ona destek çıkmış annesini bulur. Bu olaydan bir hafta sonra kaymakamın köye geleceği haberini duyan muhtar onu memnun etmek için bütün hazırlıkları yapar. Bayram’ın annesi haberi duyunca daha kaymakam gelmeden bir gün önce onun geleceği yolda,dövüldükten sonra sakat kalmış olan oğlunuda götürerek beklemeye başlar. Ve onu gördüğünde olup biten herşeyi anlatır. Kaymakam köye geldiğinde,köy muhtarı başta olmak üzere herkesi tersler. Bayram’ın evinin önüne ev yapılmaması için bir belge çıkartarak Bayram’a verir. Fakat,bu olayların şokunu üstümden atlatamayan Bayram’ın annesi delirir.

Kitabın Ana Fikri
İnsan sırlar içinde yaşar ve bunu farkedemez.Fakat,etrafındaki insanlara ilgi gösteren sosyal insanlar bunu keşfederler ve hayattan tat almaya başlarlar.ne şekilde olursa olsun insanların hakkını yememeliyiz. Çünkü eninde sonunda adalet yerini bulacaktır.

Kitaptaki Olayların ve Şahısların Değerlendirilmesi
Bayram : Delikanlı,mert,cesur,sözüne güvenbilir bir delikanlıdır.
Haceli : Pısırık,toplumun arkasına sığınan,bencil bir kişilik yapısına sahiptir.
Irazca Ana : Evladının sürekli yanında olan otoriter bir kişilik yapısındadır.
Muhtar : Para düşkünü,sadece kendini düşünen bencil birisidir.
Romanda geçen olaylar insanı etkileyen olaylardır. Muhtarın haksız olmasına karşın dayakla bir işi halledebileceğine inanması gerçekten toplum için derin bir yaradır.

Kitap Hakkında Şahsi Görüşler
Kitap sade bir dille yazıldığı için anlaşılması kolay bir kitaptır.Olaylara yaklaşım tarzı diğer kitaplardan daha güzel ve daha farklıdır.Herkesin okumasını tavsiye ederim.

Fakir BAYKURT Hayatı ( Biyografisi )

**ASYA** · 15.08.14, 18:33

Yılanların Öcü

Vikipedi

Yılanların Öcü, Fakir Baykurt'un 1954 yılında yazdığı, köy hayatını anlatan ilk romanı. Bu kitap nedeniyle 1959 yılında hakkında soruşturma açılır ve öğretmenlikten uzaklaştırılır. Dil bakımından tamamen köy ağzından yazılmış, karakterler de gerçek hayattaki gibi seçilmiştir. Devam romanı olan Irazca'nın Dirliği ve Kara Ahmet Destanı ile birlikte Fakir Baykurt üçlemesi olarak anılır.
Romanın Konusu

Karataş köyünde oğlu Kara Bayram, gelini Haçça ve torunları Ahmet ve Şerife ile yaşayan Irazca'nın köy içerisindeki hiyerarşiye başkaldırışı anlatılır. Deli Haceli ve karısı Fatma evlerinin çok nemli olmasından yakınarak tam Irazca ve ailesinin kaldığı evin önüne ev yaparlar. Bu sırada bir açılış için köye ziyarete gelecek kaymakamın haberi alınır. Kaymakamı ağırlamak adına çeşitli hazırlıklar tertip edilmeye başlanır. Bu iş için önce Kara Bayram'ın ası kuzusunun çalmakla işe başlarlar. Köyün muhtarı kişisel menfaatleri için Haceli'ye destek olur ve bir gün muhtarlığa konuşmak vaadiyle çağırdığı Kara Bayram'ı birkaç adamına falakayla dövdürür. Hem ası kuzusundan olan hem de üstüne dayak yediği oğlunu gören Irazca intikam almak için bir gece Haceli'nin ev yapmak için kazdığı temelleri doldurur. Bayram ise ev yapımı için gerekli olan kerpiçleri parçalar. Sabah kalktığında bütün yaptıklarının yok olduğunu gören Haceli öfkeyle o sırada hamile olan Haçça'ya taş atar ve düşük yapmasına neden olur. Tüm bunları biriktiren Irazca, kaymakam köye ulaşmadan onun yolunu keser ve hakkını aramak için kaymakamdan destek ister. Kaymakam köye ulaştığı zaman kendisi için hazırlanan tüm tertibe ve eğlenceye katılmadan açılışı yapar ve Irazca'ya hakkının verilmesini aksi halde kendisinin dava açmasını söyler. Köyün muhtarı bu tür bir olay karşısında kendisinin de suçlanacağını düşündüğü için Haceli'ye verdiği desteği keser ve Kara Bayram ile dialoga girmeye çalışır. Haceli'nin bütün yaptıklarından vazgeçeceğini ve bir miktar maddi destek olacağının teminatını verse de Kara Bayram ikna olmaz ve şehire gidip dava açacağını söyler. Bütün bunlar olurken Haceli, karısı Fatma ile Kara Bayram'ın ilişkilerini bilmemektedir.

Karakterler

Irazca
Kara Bayram
Haçça
Deli Haceli
Fatma
Muhtar

Ödülleri

Cumhuriyet Gazetesi Yunus Nadi Roman Ödülü (1958 - Birincilik)

**ASYA** · 15.08.14, 18:39

Yılanların Öcü Romanının Özeti İncelemesi

I-KONUSU:

Oğlu Kara Bayram, gelini Haçça ve torunları Ahmet ve Şerife ile yaşayan Irazca'nın köy içerisinde hiyerarşiye başkaldırışı anlatılır.

II.ÖZETİ :Olay Burdur’un Yeşilova ilçesine bağlı seksen haneli Karataş köyünde geçer.Deli Haceli ve karısı Fatma evlerinin çok nemli olmasından yakınarak tam Irazca ve ailesinin kaldığı evin önüne ev yaparlar.Bu sırada köye ziyarete gelecek kaymakamın haberi alınır..Kaymakamı ağırlamak adına çeşitli hazırlıklar tertip edilmeye başlanır.Bu iş önce Kara Bayram'ın kuzusunu çalmakla işe başlarlar.Köyün muhtarı kişisel menfaatleri için Haceli'ye destek olur ve bir gün muhtarlığa konuşmak vaadiyle çağırdığı Kara Bayram'ı birkaç adamına dövdürür.Hem kuzusundan hem de üstüne dayak yiyen oğlunu gören Irazca , intikam almak için bir gece Haceli'nin ev yapmak için kazdığı temelleri doldurur.Bayram ise ev yapımı için gerekli olan kerpiçleri parçalar.Sabah kalktığında bütün yaptıklarının yok olduğunu gören Haceli, öfkeyle o sırada hamile olan Haçça'ya taş atar ve onun düşük yapmasına sebep olur.Irazca , kaymakam köye ulaşmadan onun yolunu keser ve hakkını aramak için kaymakamdan destek ister.Kaymakam, kendisi için hazırlanan tüm tertibe ve eğlenceye katılmadan açılışı yapar ve Irazca'nın hakkının verilmesini ister, aksi halde kendisinin dava açacağını söyler.Muhtar kendisinin de suçlanacağını düşündüğü için Haceli'ye verdiği desteği keser ve Kara Bayram'a yanaşmaya çalışır.Haceli'nin bütün yaptıklarından vazgeçeceğini ve bir miktar maddi destek olacağının teminatını verse de Kara Bayram ikna olmaz ve şehre gidip dava açacağını söyler.Bütün bunlar olurken Haceli, karısı Fatma ile Kara Bayram'ın ilişkisini bilmemektedir.

A) ŞAHIS KADROSU VE ÖZELLİKLERİ:

D. Kişiler ve özellikleri

Yılanların Öcü romanında, anlatı kişileri; zengin güçlü köylüler, yoksul güçsüz köylüler,memur ve bürokratlar olarak belirir. Güçlü ile güçsüzün mücadelesini konu edinen romanda,

Irazca
Bayram
Muhtar
Haceli
Haceli’nin karısı Fatma
Bayram’ın karısı Haçça
Irazca’nın kardeşi Sultanca
Bekçi Mustafa
Kaymakam
Şakir Efendi gibi kişiler yer alır.

Bunlardan başka oldukça geniş bir kişi kadrosuna sahip olan romanda birçok kişinin adı anılmıştır.

Romanda öne çıkan kişiler, güçsüz ve ezilen köylü, güçlü ve ezen köylü ile memur ve
bürokratlar gibi üç öbekte toplanabilir:

Güçsüz ve ezilen köylü : Bayram ve ailesi,Bekçi Mustafa
Güçlü ve ezen köylü : Muhtar, Haceli
Memur ve bürokratlar: Kaymakam, Şakir Efendi

Romanın başkişisi konumunda olan Irazca, romanda yaşlı ve güçlü bir kadın tipi olarak
yer alır. Oğlu Bayram’ın üzerinde otoriteye sahip olan ve evi yöneten Irazca, hayatı
boyunca çilelerle yoğrulmuş yaşlı köylü kadınını temsil eder.

Bayram, annesinin yönlendirmeleriyle hareket eden, geleceğe yönelik küçük mutluluklar hayal eden zayıf bir kişilik olarak belirirken,

Bayram’ın karısı Hacca ise kaderine boyun eğen genç köylü kadını olarak sunulur.

Kara Bayram’ın hasmı Haceli, çıkarları için güçlünün yanında olan köylü bir tip olarak
canlanır. Muhtarın her istediğini yapan Haceli, sınıf atlama arzusuyla her türlü kötülüğü yapmaya yatkındır.

Haceli’nin karısı Fatma ise cinselliği temsil eden genç bir kadın olarak romanda yer bulur. Kocasıyla mutsuz bir hayat yaşayan Fatma, yazgısına karşı
koymaya çalışan, daha mutlu bir hayatın hayallerine kendini kaptıran bir genç kadını
canlandırır.

Muhtar Cımbıldak Hüsnü, romanda gücü, zenginliği ve otoriteyi temsil eder. Oldukça
olumsuz bir tip olarak çizilen muhtar, okura iyimserlik izlenimi verebilecek hiçbir davranışta bulunmaz. Muhtar, romanda köylüye karşı baskı uygulamaktan çekinmeyen, insanlar tarafından pek sevilmeyen, kibirli ve gösterişi seven bir yönetici tipini canlandırır.

Romanda din adamı görevini üstlenen Beytullah Hoca, köy romanlarındaki genel eğilim doğrultusunda olumsuz bir kişi olarak belirir. Hoca, zenginin yanında yer alan, gerektiğinde güçlünün çıkarları için dinin emirlerini yorumlayan biri olarak okurun karşısına çıkar.

Romanın en gerçekçi kişisi ise, Bekçi Mustafa’dır. Oldukça yoksul olan Bekçi Mustafa,
Muhtar’ın yaptıklarının doğru olmadığını düşünse de, geçim derdinden dolayı sesini
çıkaramaz. Haksızlıklar karşısında, yoksulluğu ve güçsüzlüğü yüzünden susmak zorunda kalır.
Doğma büyüme köylü olan ve köylünün yaşadığı sıkıntıları yakından bilen
sağlık
memuru Şakir Efendi, romanda iyi niyetli, dürüst memuru temsil eder. Kaymakam da,
köylülerde oluşan genel beklentinin aksine, daha önceki yöneticilerden farklı olarak, yoksulun yanında tavır alan, ilkeli ve dürüst bir bürokrat olarak romanda yer bulur.

B. Mekân
Yılanların Öcü romanında gerçek bir mekân seçilmiştir. Burdur’un Yeşilova ilçesine
bağlı seksen evli Karataş köyünde geçen olaylar, Kara Bayram’ın evi, Muhtarın evi,
Irazca’nın kardeşi Sultanca’nın evi, köyün camisi, Nuri’nin kahvesi gibi kapalı mekânlarla,
Haceli’nin ev yaptıracağı yer, köy meydanı, Kara Bayram’a ve Haceli’ye ait tarlalar
gibi açık mekânlarda geçer.
Kendi halinde yaşayan Kara Bayram’ın evi, yoksulluklarla dolu olmasına karşın köy
içinde olması sebebiyle esenlikli bir mekân olarak sunulur:
“Kara Bayram’ın babadan kalma evi köy içine bakıyordu... İki kattı. Altı ahır, samanlık,
koyun damı. Üstü iki oda bir “hayat”tı. Odalardan birinde oturur, yer içer, yatarlardı.

Birine de taktuk korlardı.” (Baykurt, 2006: 43)

C) ZAMAN:
Toplumsal ve siyasal yapının sorgulandığı roman, Demokrat Parti iktidarı (22 Mayıs
1950–27 Mayıs 1960) döneminin ilk yıllarını ele alır. Muhtarın, köylü-devlet ilişkisini
gözler önüne sermesi bakımından da dikkat çekici olan köylüye yaptığı konuşma, anlatının
geçtiği öykü zamanını gösterir:
“Bahusus şimdi ortalıkta bir demokratçılar var. Dikkat edin, çilik değil, çılık! Malum
ya, çilik başka, çılık başka. Demokratçılıktan amaç, herkes nerde sen de orda olacaksın
demektir. Şimdi bir işe başladın mı, çoğunluk diyorlar. Çoğunluk hayhayı bastı mı ‘Hayır’
deyenin hali harap. Anlaşıldı mı arkadaşlar? Bundan böyle muhaliflik, münafıklık
yoktur. ‘Hayır’ demek yasak edilmiştir.” (Baykurt, 2006: 82)
Romanda olaylar, çoğunlukla görülen geçmiş zamanla, artsüremli öyküleme yöntemiyle
sunulur:
“Irazca, ekmek etmek için ateşi hayattaki ocağa yaktı bu sabah. Unu dışarda eledi.
Hamuru dışarda yoğurdu.
Ahmet, Osman, Şerfe, içerde uyuyor.
Sığır sıpa köy içinde toplandı. Irazca zor şer aşağı inebildi. Eşeği, düveyi çıkardı
ahırdan. Hergeleye sürdü. Merdiven, her inip çıkışında yüreğine korku veriyor. İşler kızışmadan bir çözümüne bakmalı ne yapıp edip.” (Baykurt, 2006: 99)
Romanda yer yer dikkat çeken şimdiki zamanlı cümlelerle, eşsüremli bir öyküleme
yapılır. Öykü zamanıyla öyküleme zamanın çakıştığı bu bölümlerde okur, roman kişileri
ve olaylarla daha yakın iletişim kurar:
“Havana’nın Sivri’den doğru bir sis geliyor köyün üstüne. Ağır ağır geliyor sis...”
(Baykurt, 2006: 122)

D) ANLATICININ BAKIŞ AÇISI:
Yılanların Öcü romanı, her şeyi bilen ve her şeyi gören bir anlatıcının “hâkim bakış
açısı” ile aktarılır. “Sıfır odaklayım” ya da “sınırsız bakış açısı” diye de adlandırılan bu
bakış açısıyla anlatıcı-yazar, roman kişileriyle ilgili her şeyi, onların düşüncelerini, niyetlerini bilir ya da sezer, kahramanların geçmişlerini ve geleceklerini bilir, aynı anda
meydana gelen olayları betimler (Kıran, 2003: 104):
“Bayram, harımını düşündü mü, “Kaderim iyiymiş!... der saf saf. “İyi bir harıma düşmüşüm!
Koşumum kötü, bir yanı öküz bir yanı inek; ama harım da iyi, karım da iyi!...”
Böyle der kendi kendine güler.” (Baykurt, 2006: 12)

E) SONUÇ:

Köycülüğün hem dünyada, hem de Türkiye’de siyasal bir söylem olarak öne çıkmasıyla
birlikte yoğunlaşan köy romanları, edebî bir yönelim olmalarının yanında gerek
toplumsal gerekse siyasal veriler sunarlar. Her ne kadar köyü ve köylüyü konu edinen
bazı eserler, gerçeklikten uzak ve “güdümlü” olsalar da bu romanlar, tarihsel-siyasal bir
süreci aydınlatmaları bakımından önemlidirler.
Köy Enstitüsü çıkışlı yazarlardan biri olan Fakir Baykurt, köy gerçekliğini dile getiren
başlıca romancılardandır. Büyük bir beğeni toplayan, sinemaya ve tiyatroya uyarlanan
Yılanların Öcü adlı romanıyla Baykurt, derebeyli düzenden anamalcı düzene geçişi ele
alarak, bireysel ve bilinçsiz bir başkaldırıyı konu eder. Bu yönüyle, toplumbilimsel bir
metin çözümlemesine imkân veren eser, toplumsal yapı ve ilişkilerin gözlemlenebildiği
bir metin olma özelliği gösterir.
Olayların gerçek bir mekânda geçtiği romanda, Doğu kültüründe önemli bir simge
olan ‘yılan’ın kullanılması dikkat çeker. Romanda kötülük simgesi olarak yer alan yılan,
işlevsel bir görev üstlenir. Güçsüz ve ezilen sınıfı temsil eden Kara Bayram’ın ailesinin
yılanlarla olan mücadelesi aynı zamanda, onların güçlü ve ezen sınıfla yaptıkları mücadelenin de simgesel boyutunu oluşturur.
Sonuç olarak romanda, ister bir siyasal dizge, isterse bir ülkü adına yapılsın, güçlülerin
egemen olduğu ve kötülük saçtığı bir evrende, her türlü baskı ve şiddete karşı insanların
mücadele etmesi gerektiği, ancak bu mücadelenin sonucunda elde edilecek başarının
göreli olacağı ve insan için mutlak mutluluğun olmayacağı ortaya konulur.

Konu Bilgileri
	Konu Başlığı Fakir Baykurt-Yılanların Öcü	Konudaki Cevap Sayısı 2
	Şuan Bu Konuyu Görüntüleyenler	Görüntülenme Sayısı 4014

15.08.14, 18:33	#2 (permalink)
Kullanıcı Profili ASYA Moderator Kullanıcı Bilgileri Üyelik tarihi: Jun 2008 Mesajlar: 6.442 Konular: 5295 Puan Grafiği Rep Puanı:9435 Rep Gücü:117 RD: Teşekkür Ettiği Teşekkür: 118 480 Mesajına 828 Kere Teşekkür Edlidi :	--->: Fakir Baykurt-Yılanların Öcü *Yılanların Öcü* Vikipedi Yılanların Öcü, Fakir Baykurt'un 1954 yılında yazdığı, köy hayatını anlatan ilk romanı. Bu kitap nedeniyle 1959 yılında hakkında soruşturma açılır ve öğretmenlikten uzaklaştırılır. Dil bakımından tamamen köy ağzından yazılmış, karakterler de gerçek hayattaki gibi seçilmiştir. Devam romanı olan Irazca'nın Dirliği ve Kara Ahmet Destanı ile birlikte Fakir Baykurt üçlemesi olarak anılır. Romanın Konusu Karataş köyünde oğlu Kara Bayram, gelini Haçça ve torunları Ahmet ve Şerife ile yaşayan Irazca'nın köy içerisindeki hiyerarşiye başkaldırışı anlatılır. Deli Haceli ve karısı Fatma evlerinin çok nemli olmasından yakınarak tam Irazca ve ailesinin kaldığı evin önüne ev yaparlar. Bu sırada bir açılış için köye ziyarete gelecek kaymakamın haberi alınır. Kaymakamı ağırlamak adına çeşitli hazırlıklar tertip edilmeye başlanır. Bu iş için önce Kara Bayram'ın ası kuzusunun çalmakla işe başlarlar. Köyün muhtarı kişisel menfaatleri için Haceli'ye destek olur ve bir gün muhtarlığa konuşmak vaadiyle çağırdığı Kara Bayram'ı birkaç adamına falakayla dövdürür. Hem ası kuzusundan olan hem de üstüne dayak yediği oğlunu gören Irazca intikam almak için bir gece Haceli'nin ev yapmak için kazdığı temelleri doldurur. Bayram ise ev yapımı için gerekli olan kerpiçleri parçalar. Sabah kalktığında bütün yaptıklarının yok olduğunu gören Haceli öfkeyle o sırada hamile olan Haçça'ya taş atar ve düşük yapmasına neden olur. Tüm bunları biriktiren Irazca, kaymakam köye ulaşmadan onun yolunu keser ve hakkını aramak için kaymakamdan destek ister. Kaymakam köye ulaştığı zaman kendisi için hazırlanan tüm tertibe ve eğlenceye katılmadan açılışı yapar ve Irazca'ya hakkının verilmesini aksi halde kendisinin dava açmasını söyler. Köyün muhtarı bu tür bir olay karşısında kendisinin de suçlanacağını düşündüğü için Haceli'ye verdiği desteği keser ve Kara Bayram ile dialoga girmeye çalışır. Haceli'nin bütün yaptıklarından vazgeçeceğini ve bir miktar maddi destek olacağının teminatını verse de Kara Bayram ikna olmaz ve şehire gidip dava açacağını söyler. Bütün bunlar olurken Haceli, karısı Fatma ile Kara Bayram'ın ilişkilerini bilmemektedir. Karakterler Irazca Kara Bayram Haçça Deli Haceli Fatma Muhtar Ödülleri Cumhuriyet Gazetesi Yunus Nadi Roman Ödülü (1958 - Birincilik) --------------Tualimforum İmzam--------------

15.08.14, 18:39	#3 (permalink)
Kullanıcı Profili ASYA Moderator Kullanıcı Bilgileri Üyelik tarihi: Jun 2008 Mesajlar: 6.442 Konular: 5295 Puan Grafiği Rep Puanı:9435 Rep Gücü:117 RD: Teşekkür Ettiği Teşekkür: 118 480 Mesajına 828 Kere Teşekkür Edlidi :	--->: Fakir Baykurt-Yılanların Öcü Yılanların Öcü Romanının Özeti İncelemesi I-KONUSU: Oğlu Kara Bayram, gelini Haçça ve torunları Ahmet ve Şerife ile yaşayan Irazca'nın köy içerisinde hiyerarşiye başkaldırışı anlatılır. *II.ÖZETİ :Olay Burdur’un Yeşilova ilçesine bağlı seksen haneli Karataş köyünde geçer.*Deli Haceli ve karısı Fatma evlerinin çok nemli olmasından yakınarak tam Irazca ve ailesinin kaldığı evin önüne ev yaparlar.Bu sırada köye ziyarete gelecek kaymakamın haberi alınır..Kaymakamı ağırlamak adına çeşitli hazırlıklar tertip edilmeye başlanır.Bu iş önce Kara Bayram'ın kuzusunu çalmakla işe başlarlar.Köyün muhtarı kişisel menfaatleri için Haceli'ye destek olur ve bir gün muhtarlığa konuşmak vaadiyle çağırdığı Kara Bayram'ı birkaç adamına dövdürür.Hem kuzusundan hem de üstüne dayak yiyen oğlunu gören Irazca , intikam almak için bir gece Haceli'nin ev yapmak için kazdığı temelleri doldurur.Bayram ise ev yapımı için gerekli olan kerpiçleri parçalar.Sabah kalktığında bütün yaptıklarının yok olduğunu gören Haceli, öfkeyle o sırada hamile olan Haçça'ya taş atar ve onun düşük yapmasına sebep olur.Irazca , kaymakam köye ulaşmadan onun yolunu keser ve hakkını aramak için kaymakamdan destek ister.Kaymakam, kendisi için hazırlanan tüm tertibe ve eğlenceye katılmadan açılışı yapar ve Irazca'nın hakkının verilmesini ister, aksi halde kendisinin dava açacağını söyler.Muhtar kendisinin de suçlanacağını düşündüğü için Haceli'ye verdiği desteği keser ve Kara Bayram'a yanaşmaya çalışır.Haceli'nin bütün yaptıklarından vazgeçeceğini ve bir miktar maddi destek olacağının teminatını verse de Kara Bayram ikna olmaz ve şehre gidip dava açacağını söyler.Bütün bunlar olurken Haceli, karısı Fatma ile Kara Bayram'ın ilişkisini bilmemektedir. A) ŞAHIS KADROSU VE ÖZELLİKLERİ: D. Kişiler ve özellikleri Yılanların Öcü romanında, anlatı kişileri; zengin güçlü köylüler, yoksul güçsüz köylüler,memur ve bürokratlar olarak belirir. Güçlü ile güçsüzün mücadelesini konu edinen romanda, Irazca Bayram Muhtar Haceli Haceli’nin karısı Fatma Bayram’ın karısı Haçça Irazca’nın kardeşi Sultanca Bekçi Mustafa Kaymakam Şakir Efendi gibi kişiler yer alır. Bunlardan başka oldukça geniş bir kişi kadrosuna sahip olan romanda birçok kişinin adı anılmıştır. Romanda öne çıkan kişiler, güçsüz ve ezilen köylü, güçlü ve ezen köylü ile memur ve bürokratlar gibi üç öbekte toplanabilir: Güçsüz ve ezilen köylü : Bayram ve ailesi,Bekçi Mustafa Güçlü ve ezen köylü : Muhtar, Haceli Memur ve bürokratlar: Kaymakam, Şakir Efendi Romanın başkişisi konumunda olan Irazca, romanda yaşlı ve güçlü bir kadın tipi olarak yer alır. Oğlu Bayram’ın üzerinde otoriteye sahip olan ve evi yöneten Irazca, hayatı boyunca çilelerle yoğrulmuş yaşlı köylü kadınını temsil eder. Bayram, annesinin yönlendirmeleriyle hareket eden, geleceğe yönelik küçük mutluluklar hayal eden zayıf bir kişilik olarak belirirken, Bayram’ın karısı Hacca ise kaderine boyun eğen genç köylü kadını olarak sunulur. Kara Bayram’ın hasmı Haceli, çıkarları için güçlünün yanında olan köylü bir tip olarak canlanır. Muhtarın her istediğini yapan Haceli, sınıf atlama arzusuyla her türlü kötülüğü yapmaya yatkındır. Haceli’nin karısı Fatma ise cinselliği temsil eden genç bir kadın olarak romanda yer bulur. Kocasıyla mutsuz bir hayat yaşayan Fatma, yazgısına karşı koymaya çalışan, daha mutlu bir hayatın hayallerine kendini kaptıran bir genç kadını canlandırır. Muhtar Cımbıldak Hüsnü, romanda gücü, zenginliği ve otoriteyi temsil eder. Oldukça olumsuz bir tip olarak çizilen muhtar, okura iyimserlik izlenimi verebilecek hiçbir davranışta bulunmaz. Muhtar, romanda köylüye karşı baskı uygulamaktan çekinmeyen, insanlar tarafından pek sevilmeyen, kibirli ve gösterişi seven bir yönetici tipini canlandırır. Romanda din adamı görevini üstlenen Beytullah Hoca, köy romanlarındaki genel eğilim doğrultusunda olumsuz bir kişi olarak belirir. Hoca, zenginin yanında yer alan, gerektiğinde güçlünün çıkarları için dinin emirlerini yorumlayan biri olarak okurun karşısına çıkar. Romanın en gerçekçi kişisi ise, Bekçi Mustafa’dır. Oldukça yoksul olan Bekçi Mustafa, Muhtar’ın yaptıklarının doğru olmadığını düşünse de, geçim derdinden dolayı sesini çıkaramaz. Haksızlıklar karşısında, yoksulluğu ve güçsüzlüğü yüzünden susmak zorunda kalır. Doğma büyüme köylü olan ve köylünün yaşadığı sıkıntıları yakından bilen sağlık memuru Şakir Efendi, romanda iyi niyetli, dürüst memuru temsil eder. Kaymakam da, köylülerde oluşan genel beklentinin aksine, daha önceki yöneticilerden farklı olarak, yoksulun yanında tavır alan, ilkeli ve dürüst bir bürokrat olarak romanda yer bulur. B. Mekân Yılanların Öcü romanında gerçek bir mekân seçilmiştir. Burdur’un Yeşilova ilçesine bağlı seksen evli Karataş köyünde geçen olaylar, Kara Bayram’ın evi, Muhtarın evi, Irazca’nın kardeşi Sultanca’nın evi, köyün camisi, Nuri’nin kahvesi gibi kapalı mekânlarla, Haceli’nin ev yaptıracağı yer, köy meydanı, Kara Bayram’a ve Haceli’ye ait tarlalar gibi açık mekânlarda geçer. Kendi halinde yaşayan Kara Bayram’ın evi, yoksulluklarla dolu olmasına karşın köy içinde olması sebebiyle esenlikli bir mekân olarak sunulur: “Kara Bayram’ın babadan kalma evi köy içine bakıyordu... İki kattı. Altı ahır, samanlık, koyun damı. Üstü iki oda bir “hayat”tı. Odalardan birinde oturur, yer içer, yatarlardı. Birine de taktuk korlardı.” (Baykurt, 2006: 43) C) ZAMAN: Toplumsal ve siyasal yapının sorgulandığı roman, Demokrat Parti iktidarı (22 Mayıs 1950–27 Mayıs 1960) döneminin ilk yıllarını ele alır. Muhtarın, köylü-devlet ilişkisini gözler önüne sermesi bakımından da dikkat çekici olan köylüye yaptığı konuşma, anlatının geçtiği öykü zamanını gösterir: “Bahusus şimdi ortalıkta bir demokratçılar var. Dikkat edin, çilik değil, çılık! Malum ya, çilik başka, çılık başka. Demokratçılıktan amaç, herkes nerde sen de orda olacaksın demektir. Şimdi bir işe başladın mı, çoğunluk diyorlar. Çoğunluk hayhayı bastı mı ‘Hayır’ deyenin hali harap. Anlaşıldı mı arkadaşlar? Bundan böyle muhaliflik, münafıklık yoktur. ‘Hayır’ demek yasak edilmiştir.” (Baykurt, 2006: 82) Romanda olaylar, çoğunlukla görülen geçmiş zamanla, artsüremli öyküleme yöntemiyle sunulur: “Irazca, ekmek etmek için ateşi hayattaki ocağa yaktı bu sabah. Unu dışarda eledi. Hamuru dışarda yoğurdu. Ahmet, Osman, Şerfe, içerde uyuyor. Sığır sıpa köy içinde toplandı. Irazca zor şer aşağı inebildi. Eşeği, düveyi çıkardı ahırdan. Hergeleye sürdü. Merdiven, her inip çıkışında yüreğine korku veriyor. İşler kızışmadan bir çözümüne bakmalı ne yapıp edip.” (Baykurt, 2006: 99) Romanda yer yer dikkat çeken şimdiki zamanlı cümlelerle, eşsüremli bir öyküleme yapılır. Öykü zamanıyla öyküleme zamanın çakıştığı bu bölümlerde okur, roman kişileri ve olaylarla daha yakın iletişim kurar: “Havana’nın Sivri’den doğru bir sis geliyor köyün üstüne. Ağır ağır geliyor sis...” (Baykurt, 2006: 122) D) ANLATICININ BAKIŞ AÇISI: Yılanların Öcü romanı, her şeyi bilen ve her şeyi gören bir anlatıcının “hâkim bakış açısı” ile aktarılır. “Sıfır odaklayım” ya da “sınırsız bakış açısı” diye de adlandırılan bu bakış açısıyla anlatıcı-yazar, roman kişileriyle ilgili her şeyi, onların düşüncelerini, niyetlerini bilir ya da sezer, kahramanların geçmişlerini ve geleceklerini bilir, aynı anda meydana gelen olayları betimler (Kıran, 2003: 104): “Bayram, harımını düşündü mü, “Kaderim iyiymiş!... der saf saf. “İyi bir harıma düşmüşüm! Koşumum kötü, bir yanı öküz bir yanı inek; ama harım da iyi, karım da iyi!...” Böyle der kendi kendine güler.” (Baykurt, 2006: 12) E) SONUÇ:** Köycülüğün hem dünyada, hem de Türkiye’de siyasal bir söylem olarak öne çıkmasıyla birlikte yoğunlaşan köy romanları, edebî bir yönelim olmalarının yanında gerek toplumsal gerekse siyasal veriler sunarlar. Her ne kadar köyü ve köylüyü konu edinen bazı eserler, gerçeklikten uzak ve “güdümlü” olsalar da bu romanlar, tarihsel-siyasal bir süreci aydınlatmaları bakımından önemlidirler. Köy Enstitüsü çıkışlı yazarlardan biri olan Fakir Baykurt, köy gerçekliğini dile getiren başlıca romancılardandır. Büyük bir beğeni toplayan, sinemaya ve tiyatroya uyarlanan Yılanların Öcü adlı romanıyla Baykurt, derebeyli düzenden anamalcı düzene geçişi ele alarak, bireysel ve bilinçsiz bir başkaldırıyı konu eder. Bu yönüyle, toplumbilimsel bir metin çözümlemesine imkân veren eser, toplumsal yapı ve ilişkilerin gözlemlenebildiği bir metin olma özelliği gösterir. Olayların gerçek bir mekânda geçtiği romanda, Doğu kültüründe önemli bir simge olan ‘yılan’ın kullanılması dikkat çeker. Romanda kötülük simgesi olarak yer alan yılan, işlevsel bir görev üstlenir. Güçsüz ve ezilen sınıfı temsil eden Kara Bayram’ın ailesinin yılanlarla olan mücadelesi aynı zamanda, onların güçlü ve ezen sınıfla yaptıkları mücadelenin de simgesel boyutunu oluşturur. Sonuç olarak romanda, ister bir siyasal dizge, isterse bir ülkü adına yapılsın, güçlülerin egemen olduğu ve kötülük saçtığı bir evrende, her türlü baskı ve şiddete karşı insanların mücadele etmesi gerektiği, ancak bu mücadelenin sonucunda elde edilecek başarının göreli olacağı ve insan için mutlak mutluluğun olmayacağı ortaya konulur. --------------Tualimforum İmzam--------------

Benzer Konular
Konu	Konuyu Başlatan	Forum	Cevaplar	son Mesaj
Fakir Baykurt Hayatı ( Biyografisi )	Deniz	Şairlerin Hayatı ( Biyografileri )	1	24.06.17 00:46
Fakir Baykurt Eserleri Listesi	SERDEM	Türkçe-Edebiyat-Dil Bilgisi	0	14.03.14 23:06
Rüyada Fakir Görmek - Rüyada Fakir Görmek Açıklaması ve Yorumu - Fakir Rüya Tabiri	Tarot	A-B-C-D-E-F-G ile Başlayan Rüya Tabirleri	0	17.01.13 20:21
Fakir İsminin Anlamı ve Açıklaması - Fakir Adının Anlamı ve Açıklaması - Fakir İsmini	Kartal	Erkek Bebek İsimleri ( Erkek Bebek Adları )	0	02.12.12 15:28
Kaplumbağalar(Fakir Baykurt)-100 Temel Eser	SERDEM	Türk ve Dünya Edebiyatındaki Önemli Eserler	0	15.12.08 12:16

Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)