Osmanlı Yükselme Dönemi

**SERDEM** · 04.08.08, 13:20

a)II. MEHMET (FATİH SULTAN MEHMET) (1451-1481)

Siyasi Olayları:

II. Mehmet döneminin en önemli olay 1453 İSTANBUL’UN FETHİdir.

a)İSTANBUL’UN FETHİ:

Sebepleri:
1.Osmanlı’nın Anadolu ve Rumeli’deki topraklarının arasında bütünlüğün sağlanmak istenmesi.
2.İstanbul’un coğrafi konumu ve ticaret merkezi olması
İSTANBUL:
Tüm uluslar ve devletler bu kenti almak için uğraşmıştır. Ancak birçok ulus kuşatsa da alınamadı. Osmanlı Devleti’nin kuruluş dönemi padişahlarından olan Yıldırım Beyazıt ve Mehmet Çelebi bunlara örnektir.

3.Avrupa’da ilerleyebilmek için Rumeli’ye asker sevkıyatının zorlaşması.
4.Avrupalıları sürekli Osmanlı’ya karşı kışkırtan ve iç işlerine karışan Bizans devletini yok etmek.
5.Hz. Muhammed’in İstanbul’u fethedecek kişiyi övmesi.(hadis-i şerif-i)
6.Boğazları ele geçirmek.

*FETİHİ KOLAYLAŞTIRAN ETKENLER
1.Bizans’ın eski gücünün olmaması.
2.Bizans’ta taht mücadelelinin yaşanması
3.Bizans’ta mezhep çatışmalarının yaşanması.
4.Osmanlı ordusunun ve donanmasının güçlenmesi.

*FETİH İÇİN YAPILAN HAZIRLIKLAR:

1.Yeniçeri Ocağına düzen verildi.
2.K.deniz’den gelecek yardımı önlemek için RUMELİ HİSARI yaptırıldı.
3.Donanma güçlendi.(400 parçalık donanma hazırlandı.)
4.Şahı adı verilen büyük toplar yaptırıldı.
5.Bazı kaleler alındı.

-Hazırlıklar 6 NİSAN 1453’TE tamamlandı.-

Sonuç:BAŞARILI.

*TÜRK TARİHİ AÇISINDAN SONUÇLARI:
1.Anadolu ve Rumeli’deki toprakların bütünlüğü sağlandı.
2.Balkan fetihlerinde engel ortadan kalktı.
3.Başkent Edirne’den İstanbul’a taşındı.
4.Bu olaydan sonra II. Mehmet’e fetheden anlamına gelen “fatih” unvanı verildi.
5.Osmanlı devleti yükselme dönemine girdi.
6.Boğaz ticareti, deniz ticareti gelişti.
7.coğrafi keşifler hızlandı.
8.Osmanlı’nın İslam dünyasındaki itibarı arttı.
9.Osmanlı imparatorluk karakteri kazandı.
10.Ticaret yollarından önemli bir merkeze sahip oldu.

DÜNYA TARİHİ AÇISINDAN SONUÇLARI:
1.Bizans (Doğu Roma) yıkıldı.
2.Orta çağ kapandı. Yeniçağ başladı.
3.İstanbul’dan İtalya ya kaçan Bizanslı bilginler orada Rönesanssı başlattılar.
NOT: Rönesans: Edebiyat, sanat, bilim ve düşünce alanındaki gelişmeler.
4.Deniz ticaretinin Osmanlı’ya geçmesiyle Avrupalılar yeni ticaret yolları aramaya başladılar. Bu olay da coğrafi keşiflerin başlamasına zemin hazırladı.
5.Fatih, patrikhanelerin açık kalmasını emretti.(Ortodoksların koruyuculuğunu üslenmiştir.)Fatih, böylece başka dinlere saygı gösterdiğini de ortaya koyar. Aynı zamanda bununla birlikte haçlı birliğini de bozmak istiyordu.

FATİH DÖNEMİNDE YAPILAN DİĞER FETİHLER:

BATIDAKİ GELİŞMELER:
1.Belgrat hariç Sırbistan alındı.(1459)
2.Eflak ve Boğdan alındı.(1462)
3.Arnavutluk fethedildi
4.Mora alındı.

ANADOLU’DAKİ GELİŞMELER:
1.1459’da Cenevizlilerden Amasra alındı.
2.1460’da Kastamonu ve Sinop alındı.
3.1461 Trabzon Rum İmparatorluğuna son verildi.
Önemi:K.DENİZ’İN Anadolu yakasında tam bir egemenlik kurdu.
4.Karamanoğullarına son verildi.

5.1473 OTLUKBELİ SAVAŞI AKKOYUNLAR ile yapıldı.

Sebepler:
1.Akkoyunlu,Karamanoğulları’nın iç işlerine karışması.
2.Trabzon Rum kralını korumaları Akkoyunluların.

Önemi: DOĞU ANADOLU’NUN güvenliği sağlandı.
Sonuç: Akkoyunlular yıkılma sürecine girdi.

DENİZLERDEKİ GELİŞMELER:

1.İtalya’da Otranto allındı.(Güney İtalya’da önemli bir üs)
2.Arnavutluk’un fethine engel olmak için Venedik’in başlattığı savaş 1463-1479 arası devam etti.Bu savaş sonucu İMROZ,TAŞOZ,MİDİLLİ,LİMNİ,EĞRİBOZ,SEMADİ REK adaları Venedik’ten alındı.
4.Rodos kuşatıldı. Ancak alınamadı.
5.Osmanlı Devleti’nin Venedik deniz ticaretine darbe vurması üzerine Venedik Osmanlı savaşları başlamıştır.
Savaşlar sonucunda yapılan ant. göre Osmanlı Venedik’e kapitülasyonlar vermiştir. Bu sayede OSM.:

a.Ticari kazanç elde etmiştir.
b.Haçlı birliğini önlemiştir.

ÖNEMİ: Osmanlı ilk defa bir Avrupa devletine kapitülasyonlar vermiştir.

OSM.-MEMLÜK İLİŞKİLERİ:
Mısır’da ki kurulan bu devlet:
1.Hicaz suyollarını meselesi.(Bu yolların onarımı dini itibarı arttıracaktı.)
2.Memlükler’in Dulkadiroğulları beyliğinin içişlerine karışması.

SONUÇ: Savaş yok.

Fatih Döneminde Diğer Gelişmeler:
*Örfi hukuka dayanan kanunname hazırlandı. (Egemenliği Osmanlı ailesinin nasıl kullanacağını belirlemiştir. Kızlara egemenlik hakkı verilmedi. Kardeş katli uygulamasını getirdi. Merkezi otoriteyi güçlendirdi.)
*Divan örgütü geliştirildi.(Kazasker ve Defterdar sayısı ikiye çıkarıldı. Divana sadrazamın başkanlık yapması usulü getirildi. Vezir sayısı 6ya çıktı.
*Şehzadelerin sancağa çıkması resmileştirildi.
*Enderun genişletildi. Sahn-ı Seman medresesini kurdu.
*İlk altın parayı bastırdı.
**Ticaret yollarını denetlemek için: İstanbul, Trabzon, Kırım, Ege ve Yunan adaları
**Anadolu’nun siyasal birliğini sağlamak için: Amasra, Sinop, Trabzon, Karaman, Otlukbeli
**Doğu ve Batı Roma İmp. miras olarak: İstanbul, Trabzon, Mora, Otranto

Fatih dönemindeki fetihlere ve seferlere bakılınca, belirgin amaçlar görülür:
Ticaret yollarının denetimini sağlamak (İstanbul, Sinop, Amasra, Trabzon, Kırım, Ege adaları)
.Anadolu'nun siyasal birliğini sağlamak (Amasra, Sinop, Trabzon, Karaman, Otlukbeli seferleri)
Doğu Roma ve Batı Roma imparatorluklarının mirasına sahip olarak büyük bir Akdeniz imparatorluğu kurmak (İstanbul, Trabzon, Mora Rum despotlukları, Otranto)

Fatih aydın bir padişahtır. Sanatçılara ve bilginlere büyük değer vermiştir. İtalyan ressam Centile Bellini'ye kendi portresini çizdirmiş, İstanbul’la ilgili tablolar yap¬tırmıştır.
Bugünkü İstanbul Üniversitesi'nin temeli sayılan ilk yüksek okul olarak "Sahn-ı Seman'' medresesini açtır¬mış, ilk altın parayı bastırmıştır. Devletin düzenli işlemesi için Osmanlı Devleti'nin anayasası niteliğinde olan "Ka¬nunname(Fatih Kanunnamesi)''yi çıkarmıştır.

b)II.BEYAZID (1482-1512)
Siyasi olayları:

Cem Sultan olayı bir iç sorun olarak başlamış dış sorun olarak devam etmiştir. Bu olay nedeniyle içeride Devşirmeler, Türkmenler ile iktidar mücadelesine girişmişler bu mücadeleyi devşirmeler kazanmıştır. Türkmenler yönetimdeki etkinliklerini kaybetmeye başlamıştır.
*İspanya’da zulme uğrayan Müslüman ve Yahudileri Osmanlı topraklarına getirmiştir.
Askerin desteğiyle tahta çıkan Bayezid’e karşı kardeşi Cem de Bursa'ya gelerek adına hutbe okuttu, para bas¬tırdı. Devletin paylaşılması Anadolu'nun kendisine veril¬mesi önerisi Bayezit tarafından kabul edilmedi. Bayezid’e bağlı kuvvetlere yenilen Cem, Mısır’a kaçtı.

Karaman oğullarının çağrısından cesaretlenerek yeniden Anadolu'ya geldiyse de yine yenilerek Rodos Şövalyeleri'ne Sığındı. Cem şövalyelerin yardımıyla Ru¬meli'ye geçerek saltanat mücadelesine devam etmek istiyordu. Bayezit şövalyelere para vererek Cem'in Av¬rupa'ya götürülmesini sağladı. Böylece Rodos şövalyeleri taht kavgasından yararlanmışlardır.

Cem yıllarca Avrupa'da şatodan şatoya gezdirildi. Kralların ve Papa'nın kendisinden İslam dünyası ve Osmanlı Devleti aleyhine yararlanmak isteklerine karşı geldi. II. Bayezit Cem'in yaşamasından kaygı duyduğun¬dan Papa'ya para vererek Cem'in zehirlenerek öldürül¬mesini sağladı.

NOT: II. Beyazıd savaştan hoşlanmayan, okumaya ve iba¬dete düşkün bir padişahtır. Kendisine "Sofu Beyazıd'' de denilir, Devlet işlerine ilgisizliği nedeniyle bu dönemde Osmanlı Devleti'nin genişlemesi durmuştur denilebilir. II. Beyazıt zamanı "Yükselme dönemi içinde durgunluk dönemi''olarak adlandırılmıştır. Aynı zamanda padişahlığı boyunca cem sultan olayı ile ilgilendiği için:
Sönük geçen bir dönemdir.
OSMANLI-MEMLÜK İLİŞKİLERİ:
İlişkilerin bozulma sebepleri:
1.Memlükler’in Cem Sultan’ı korumaları.
2. Dulkadiroğulları beyliklerinin iç işlerine karışması.
3.Ramazanoğullarını egemenlikleri altına almak istemesi.
4.Hindistan’dan gelen hediyelere Memlükler’in el koyması.
SONUÇ: Savaşlar sonuçsuz kaldı.
OSMANLI-VENEDİK İLİŞKİLERİ:
Cem Sultan
Fatih döneminde Venedik’e ayrıcalıklar tanınsa
Venedik Mora’yı Osmanlı’ya karşı kışkırtmaya başlamış ve bu yüzden iki devlet arasında savaş başlamıştır. Venedik savaşı kaybetmiş ve bunun sonucunda
MODON, KORON,İNEBAHTI,NAVARİN alınmış ve Venedik Mora’dan çıkarılmıştır.

OSMANLI-İRAN (SAFEVİ) İLİŞKİLERİ:
İran Devletinin hükümdarı olan Şah İsmail Anadolu’da Şiiliği yaymak istemesi üzerine iki devlet ilişkileri bozulmuştur. İran,
Anadolu’daki Şiilerle bağlantı kurmak için propagandacılar gönderdi. Bunlardan Şahkulu bir ayaklanma çıkarmıştır.Çıkan ayaklanma güçlükle bastırılmıştır.

II. Beyazıd’ın gelişen Şİİ tehlikesi karşısında pasif bir politika izlediği için oğlu YAVUZ SULTAN SELİM yeniçerilerin desteği ile başa geçmiştir.

c) YAVUZ SULTAN SELİM (1512-1520)
OSMANLI-İRAN İLİŞKİLERİ:
ÇALDIRAN SAVAŞI
SEBEBİ:Şah İsmail’in Anadolu’da Şiiliği yaymak istemesi.
SONUÇLARI:
1.Tebriz alındı.Doğu Anadolu Osmanlı denetimine girdi.
2.İran geçici olarak saf dışı edildi.
3.Ayrıca Yavuz savaş dönüşü Maraş’taki Dulkadiroğulları ile TURNADAĞ SAVAŞInı yaparak Osmanlı Devletinin topraklarına kattı.

ÖNEMİ:Bu beyliğin alınmasıyla Türk siyasi birliği KESİN olarak sağlandı.

MISIR SEFERLERİ (1517)
SEBEPLERİ:
1.Osmanlıların Dulkadiroğluları Beyliğini alması.
2.Fatih, zamanında başlayan anlaşmazlıkları.
3.Memlukların Safevi devletlerinin Osmanlı’ya karşı ittifak kurması.
4.Hicaz yollarını almak istenmesi.
5.Safevi devletinin üzerine gönderilen Osmanlı ordusuna Memlukların Suriye’den izin vermemesi.

1516 MERCİDANİ SAVAŞI-SURİYE VE FİLİSTİN
1517 RİDANİYE SAVAŞI-MISIR ALINDI.

SONUÇLARI:
1.Memluk Devleti yıkıldı.
2.Halifelik unvanı Osmanlıya geçti. Devlet teokratik nitelik kazandı.
3.Baharat yolu Osmanlı denetimine geçti.
4.Kıbrıs için Venediklilerin Memluklara verdiği vergiyi Osmanlı Devletine vermeye başlamıştır.
5.Mısır hazinesi Osmanlı’ya geçti.
6.Kutsal emanetler İstanbul’a getirildi.

NOT: Coğrafi keşiflerle Akdeniz ticareti önemini kaybettiği için Baharat Yolu Osmanlı’ya bir kazanç sağlayamadı.

d) I.SÜLEYMAN (KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN) (1520-1566)

Kanuni Sultan Süleyman OSM. Devletinin başında en uzun süre kalan padişahtır. Onun döneminde:
*Suriye’de Canberdi Gazeli
*Mısır’da Ahmet Paşa
*Yozgat’ta Baba Zünnun
*Karaman, Maraş yöresinde Kalender Çelebi isyanları çıkmış. Ancak kolaylıkla bastırılmıştır.(Bu dönem devletin zirvede olduğu bir dönemdir.)

BATIDAKİ GELİŞMELER
BELGRAD’IN FETHİ : (1521)
SEBEPLER:
*Osmanlı için Avrupa’ya yapılacak olan seferler için bir üs durumunda olacaktı.
*Osmanlı için Avrupa’ya açılan kapı durumundadır.
Bu sebeple Belgrad fethedildi.

MOHAÇ MEYDAN SAVAŞI: (1526) OSM.X MACARLAR
SEBEP:*Osmanlı’nın Belgrad’ı alması.
*Şarlken’e esir düşen Fransız kralının Kanuni’den yardım istemesi.
SONUÇ: Osmanlı kazandı. Macaristan Osmanlı denetimine girdi. Ancak Kanuni tampon bölge oluşturmak amacıyla Macaristan’ı Osmanlı Devleti’ne katmayıp bağlı krallık haline getirdi.

I.VİYANA KUŞATMASI (1529):
SEBEP: Avusturya’nın Şarklken (Almanya kralı)den destek alarak Budin’in iç işlerine karışması. Kanuni bunun üzerine sefere çıkması.
SONUÇ: Viyana kuşatılmasına rağmen Viyana’nın güçlü savunması karşısında yenik düştü. Ve ağır kış şartları nedeniyle.

AVUSTURYA-ALMANYA SEFERİ (1533)
SEBEP:Yine Avusturya kralının Budin’e saldırması üzerine Kanuni sefere çıkıyor ve başarılı bir savaş yaparak Avusturya’yı ant. istemek zorunda bırakıyor.

İSTANBUL ANTLAŞMASI (1533)
ANT. göre Avusturya arşüdikası Osmanlı sadrazamına denk sayılacaktı.
ÖNEMİ:Bu ant. ile Avusturya Osmanlı’nın siyasi üstünlünü kabul etmiştir.

OSMANLI-FRANSIZ İLİŞKİLERİ:
Şarlken’e esir düşen Fransa kralının Osmanlı’dan yardım istemesiyle ilişkiler bozulur.
Ayrıca Fransa’ya kapitülasyonlar vermiştir. Kanuni’nin böyle bir politika izlemesindeki amaçlar:
1.Kanuni’nin Fransa’yı kendi tarafına çekip Hristiyan birliğini parçalamak istenmesi. (SİYASİ)
2.Coğrafi keşifler sonucunda önemini yitiren Akdeniz ticaretini yeniden canlandırmak istemesi.(EKO.)

NOT: Bu kapitülasyonlar iki hükümdar sağ kalana kadar sürecekti. Bu da Kanuni’nin ileri görüşlüğünü gösterir.

OSMANLI-İRAN İLİŞKİLERİ

SEBEP: Sınır anlaşmazlıları, sınırdaki bazı beyler ve emirlerin Osmanlıya veya İran’a sığınarak iki devletin arasını açmaları.
SONUÇ: Kanuni İran’a 3 sefer düzenleyip BAĞĞDAT,VAN,TEBRİZ,AZERBEYCAN,ERİBAN,,NAHCİVA N’I alması üzerine İran antlaşma istemek zorunda kaldı.Yapılan AMASYA ANTLAŞMASI ile BAĞDAT,DOĞU ANADDOLU VE AZERBEYCAN Osmanlılarda kaldı.
ÖNEMİ: Osmanlı’nın İran’la yaptığı İLK RESMİ (YAZILI) ANTLAŞMADIR.

DENİZLERDEKİ GELİŞMELER

PREVEZE DENİZ SAVAŞI (1538)
OSMANLI X HAÇLILAR

SEBEP: *Osmanlının denizlerde güçlenmesi
*Osmanlının Akdeniz ticaretini güvenlik altına almak istemesi.
SONUÇ: Akdeniz bir Türk gölü haline geldi.

NOT: Barboros Hayrettin Paşa’nın Osmanlı himayesine girmesiyle CEZAYİR Osmanlı devletine katıldı.
Trablusgarp Turgut Reis tarafından ele geçirilmiştir.

HİNT DENİZ SEFERLERİ:
SEBEPLERİ:
1.Portekizlileri bölgeden çıkarmak.
2.Bölgedeki bazı Müslüman tüccarların Kanuni’den yardım istemesi.(Müslüman tüccarların gemilerine zarar veriliyordu.)

SONUÇ: BAŞARISIZ.Osmanlı sefere gerekli önemi vermedi.Dayanıklı gemiler yoktu.Gerekli destek alınamadı.Osmanlı okyanus hakkında yeterli bilgiye sahip değildi.
Ancak Osmanlı seferden YEMEN, ADEN,HABEŞİŞTAN’I aldı.(Bu sayede Kızıldeniz denetim altına alındı.)

ZİGETVAR SEFERİ:
Kanuni’nin son seferidir. Avusturya’nın ERDEL’in iç işlerine karışması nedeniyle Kanuni sefere çıkmıştır.
SONUÇ: Kanuni seferde hayatını kaybetmiştir. Ölümünden sonra Zigetvar Kalesi alınmıştır.

SOKULLU MEHMET PAŞA (1564–1579)

Sokullu Mehmet Paşa I. Süleyman (1564-1566)- II. Selim (1566-1574) ve III. Murad (1574-1579) zamanında sadrazamlık yapmıştır. Sokullu Mehmet Paşa devşirme olup, Sırbistan'ın Sokul kasabasındandır. Enderun okulunu bitirip çeşitli görevlerde başarı göste¬rerek Kanuni'nin son yılları, II. Selim ve III. Murat dönemlerinde padişahlardan daha etkili olmuştur. Bu nedenle sadrazamlık dönemine kendi adı verilmiştir.
SAKIZ ADASI-CENEVİZLİLERDEN ALINDI
KIBRIS’IN ALINMASI:
SEBEP:
1.Akdeniz ticaretini tam olarak ele geçirmek.
2.Venediklilerin Osmanlı gemilerine zarar vermesi.
SONUÇ:Kıbrıs alındı.
İNEBAHTI DENİZ SAVAŞI (1571)
SEBEP: Kıbrıs’ı Osmanlı’nın alması.
SONUÇ: Osmanlı Donanması yenildi.
ÖNEMİ:OSMANLI’NIN AKDENİZ’DEKİ ÜSTÜNLÜĞÜ SARSILDI.

TUNUS-İSPANYOLLARDAN
FAS-PORTEKİZLİLERDEN
LEHİSTAN-ALINDI
YEMEN-ALINDI.

Sokullu Dönemi Projeleri:
a) Don-Volga kanalı projesi:
Sokullu İran savaşlarında donanmadan yararlanmak, Kafkasya'yı Osmanlı egemenliğine almak, Orta Asya Türkleriyle ilişkileri geliştirerek İpek Yolu'nu canlandırmak, güçlenmekte olan Rusya'ya karşı doğal bir set oluştur¬mak gibi amaçlarla Don ve Volga nehirlerini bir kanalla birleştirerek Karadeniz'i Hazar Denizi'ne bağlamak istemiştir. Bu proje yarım kalmıştır.

b) Süveyş kanalı projesi:
Sokullu Akdeniz'deki donanmayı Hint Okyanusu'na geçirip Baharat Yolu üzerinde üstünlük sağlamak, Hin¬distan ve Endonezya Müslümanlarıyla ilişki kurmak için Süveyş Kanalı'nın açılmasını istemiştir. Kanal projeleri, gereken önem verilmediğinden başarılı Olamamıştır. Bu proje yarım kalmıştır.

c) Marmara Denizi- Sapanca Gölü Kanal projesi:
Marmara Denizi ile Karadeniz’i birleştirmek için ikinci bir su yolu projesi. Hazırlandı. Amacı Akdeniz kıyılarındaki tersaneleri daha güvenli olan sapanca Gölüne toplamaktır. Düşünce aşamasında kalmıştır. Uygulamaya konulamadı.

ALINTIDIR.

Konu Bilgileri
	Konu Başlığı Osmanlı Yükselme Dönemi	Konudaki Cevap Sayısı 0
	Şuan Bu Konuyu Görüntüleyenler	Görüntülenme Sayısı 987

Benzer Konular
Konu	Konuyu Başlatan	Forum	Cevaplar	son Mesaj
Osmanlı Şerbeti - Osmanlı Şerbeti Tarifi - Osmanlı Şerbeti Yapılışı	Başak	İçecekler	0	14.07.13 19:20
Osmanlı Motifleri - Türk-Osmanlı Motif Resimleri	Başak	Fotograflar Resimler Animasyonlar	1	31.03.12 22:39
2012 KPDS İlkbahar Dönemi Başvuru Tarihi - KPDS İlkbahar Dönemi Başvuruları 2012	Serap	Eğitim Dünyası Haberleri ve Sorunları	0	29.03.12 21:08
2011 Ales Sonbahar Dönemi Başvurusu - Ales Sınavı Sonbahar Dönemi Başvuru Süresi 2011	Betül	Eğitim Dünyası Haberleri ve Sorunları	0	11.10.11 20:32
Oks 'Tercihte Yükselme' Sonuçları Açıklandı.	Okyanus	Eğitim Dünyası Haberleri ve Sorunları	0	30.08.08 14:58

Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)