BONSAİ'DE ZAMANLAMANIN ÖNEMİ
Bonsai'yi yıl boyunca güçlü, formunda ve sağlıklı tutmak için çok değişik teknikler bulunmaktadır.Bunların arasında çimdikleme, budama, telleme, gövde budama ve benzeri teknikler vardır. Bunları uygulamak için teknikleri iyi bilmek ve iyi bir tecrübe gereklidir, fakat bir önemli etken daha var ZAMANLAMA. Bu tekniklerin ne zaman uygulanması gerektiğide önemli bir faktördür.
Periyodik Zamanlama
Bütün bitkilerde ve özellikle bonsai olarak geliştirilenlerde yıllık veya periodik büyüme seyiri vardır. Yani bitki bir yıl boyunca bazı evrlerden geçer ve bu evreler bidahaki yıla kadar bir daha tekrarlanmaz. Tabiki bu büyüme seyri bulunduğunuz iklime göre değişiklik gösterebilir. ( Tropikal iklimler ve iç-mekan yetiştirmler bu sezonsal etkileri azaltabilir veya tamamen ortadan kaldırabilir.)
Bütün bonsai tekniklerinin önerilen uygulama tarihleri vardır. Tekniğin doğasına göre zaman 3-4 aylık bir süreçte olabilir yada 2 hafta gibi kısa bir zamanlada sınırlandırılabilinir. Eğer teknik hakkında çok bilgili değilseniz ve belirli zaman dışı yapılan teknikler sonrası oluşabiliecek sorunlarla baş etmeyi bilmiyorsanız, size önerilen zamanlama periyodlarına uyunuz. Asla ağacı bir anönce bitirmek amacıyla belirli zamanlar dışı teknikleri uygulamaya kalkışmayın, bu size sadece güçsüz ve büyümesi yavaş bir ağaç kazandıracaktır.
Doğru zamanlama yaşadığınız yerin iklimine ayrıca ağacınızın bulunduğu ortama bağlıdır. Bazen aynı yerde yanyana duran aynı tür ağaçların saksı değiştirme zamanları birbirinden farklı olabilir. Zamanlamayı kitaplardan ve değişik sitelerden öğrenebilirsiniz fakat asıl önemli olan ağacınızdaki küçük değişimleri farkedip onlara göre davranmaktır. Bu sinyalleri zamanla tecrübe kazandıkça fark etmeye başlıyacaksınız.
İyileşme(Toparlanma) Zamanı
İkinci zamanlama türü iyileşme zamanıdır. Bu bir işlem gören ağacın toparlanma zamanıdır. Bu zamanda ağaç üzerinde yaplacak başka bir çalışma güçsüz olan bitkiyi hiç toparlanamayacak duruma getirebilir. Örnek olarak yazortasında ilkbaharda kök budması yapılmış ve tamamen toparlanamamış bir ağaç üzerinde yapraksızlaştırma yapmak.
Yeterli İyileştirme zamanını bitkiye tanımamak çok yapılan bir hatadır, özellikle yeni başlayanlar tarafından. Bu zaman birçok faktöre bağlıdır, ağacın gücüne, ağacın iş uygulanırkenki sağlığı ve yapılan iş. Yapılan iş ağırsa iyileşme zamanıda o kadar uzun olur. Güçlü bir ağaca yapılan kırpma birkaç günde iyileşebilirken bir kök budamasının iyileşmesi aylar hatta doğadan toplanmış bir ağacın iyileşmesi yıllar alabilir.
Bu zamanlama işini öğrenmek bonsai sanatında genel olan tecrübeye bağlıdır, ayrıca ağacı iyi gözlemleyerek bu öğretiyi hızlandırabiliriz. Ağacın güçlenmesini anlamak zor değildir yeni çıkan filizlerin ne kadar zmanda çıktığını ve güçlenip güçlenmediğine bakarak anlayabiliriz.
Sabır
Yaz ayında güzel bir fidan aldınız ve hemen ona bir stil vermek için çalışmalara başladınız. İçinizden gelen hemen bir bonsai yaratmak hissine kapıldınız ve geç yaz olmasına rağmen onu bir bonsai saksısına yerleştirdiniz, ZAMANLAMANIZ TÜMÜYLE YANLIŞ. Sonuç olarak tümüyle zayıf ve çok yavaş büyüyen bir ağaça kavuşursunuz ki şanslıysanız ağacınız ölmez. Sonraki baharda ağaç büyümeye başlar fakay bazı dalları kışın ölmüştür ve apaç yeni filizler çıkarmak için hala çok zayıftır. Sonuçta ağacınız normal ahala dönmesi bu süreçten sonra bir yıl daha alır.
Sabır doğru zamanlama tekniklerini öğrenirkenki en zor kısım olacaktır. Yeni hazırladığınız ağacınızı bonsai saksısına biran önce yerleştirme hissi çok ağır basacaktır. Fakat tecrübe kazandıkça bu zamanlama kurallarının ne kadar önemli olduğunu ve aslında bu kurallara uyarak daha kısa zamanda güzel bir bonsai elde edeceğinizi öğreneceksiniz.