Tırnak Hastalıkları

**ASYA** · 01.08.09, 07:00

Tırnak Hastalıkları
Prof.Dr.Ekrem Aktaş

Tırnaklar parmakların distal bölümünün dorsal yüzünde yer alan, cisimlerin tutulmasına yardım eden, parmak uçlarını travmadan koruyan, epidermisin boynussu bir hal almasıyla gelişmiş bir organdır. Tırnak plağı şekli dikdörtgene benzer, saat camı gibi konveksliği olup, sert ve saydamdır. Tırnak plağı altında damardan zengin bölüme tırnak yatağı denilir. Tırnak plağı proksimalindeki yarım ay şeklinde görülen alana lunula denilir ki bu tırnağı oluşturan makriksin distal kısmıdır. Proksimal tırnak kıvrımının, tırnak plağı üzerinde sonlanarak tırnak plağı üzerine yapıştığı iplik şeklindeki (bant şeklinde) oluşuma kutikula denilir. Tırnak yatağının distal sınırı ile tırnak plağının sonlandığı bölgeye hiponişium denilir. Saçlar gibi tırnaklarda epidermisin boynussu bir hal almasıyla meydana gelirler. Sağlıklı kişilerde tırnaklar üç günde 1-1.5 mm uzarlar. El tırnakları makriksten parmak ucuna kadar ortalama 6-8 ayda, ayak tırnakları ise 8-10 ayda uzarlar. Tırnak, çeşitli dillerde değişik isimler alır; nychia, unguim, onycho ve nail gibi.
Tırnak hastalıkları çok çeşitli olup, bunlardan önemli olan ve sık rastlananlar şunlardır:

Çomak Parmak (Clubbing, Hipokrat parmağı)
Normalde tırnak plağında saat camı gibi hafif bir bombelik vardır ki bunun aşırı derecede olmasına çomak parmağı denilir. Bu durum bronşektazi, bronşit, amfizem, konjenital kalp hastalıkları, pakidermoperiostitis, tiroid hastalıkları ve kolitis ülserozoda görülebilir. Familyal ya da idyopatik de olabilir.

Kaşık Tırnak (Koilonychia)
Çomak parmağın tam tersi olarak, tırnak plağı çukurlaşmıştır (kaşık gibi). İncelmiş ve kolay kırılır hale gelmiştir. İdyopatik, konjenital veya akkiz olabilir. Görüldüğü hastalıklar; Plummer-Winson sondrumu (Demir eksikliği anemisi), Raynaud, skleroderma, hipotiroidizm, akromegali, kaşeksi, liken planus, polistemi vera, koroner bozuklukları olup ev kadınları ve baca temizleyicilerinde de rastlanmaktadır.

Onikogrifozis (Onychogryphosis)
Tırnak plağı lateral kısımları, tırnak yatağına dönerek kalınlaşır, kabalaşır, sertleşir boynuz ya da gaga şeklini alır. En çok ayak baş parmaklarında ortaya çıkan hastalık dolaşım bozukluğu (özellikle alt ekstremiteler) olanlarda sıktır, fakat kronik travmalara bağlı olabildiği gibi idyopatik de olabilir.

Onikolizis (Onycholysis)
Tırnak plağının yatağından ayrılmasıdır. Mantar hastalıkları, tiroid hastalıkları, kontakt dermatitler, psoriasis gibi hastalıklarda görüldüğü gibi, ilaçlara bağlı gelişebilen ve idyopatik olan formları da vardır.

Onikoreksis (Onychorhexis)
Tırnakların kolay kırılması olup, Hipotroidi, Vitamin A ve B eksikliklerinde görülebildiği gibi su, sabun, deterjan ve travmalara bağlı da ortaya çıkabilirler.

Onikofaji-Onikotillomani (Tırnak yeme-Tırnak koparma)
Tırnak yeme bir tik olup, tırnak çevresindeki epitelin koparılmasını tırnak yeme takip eder. Emosyonel streslere bağlı psişik sorunu olanlarda sıktır. Bu şahıslarda tırnak etrafında verrüler sık olup, parazit ve hepatit gibi enfeksiyonlara daha sık rastlanır. Gerekirse psikoterapi uygulanır.

Beau Çizgileri
Tırnak plağında oluşan transvers oluklardır. Birkaç tırnakta olması lokal travmalara bağlı olup bütün tırnaklarda görülmesi şu durumları ve hastalıkları düşündürür: Sitostatik, arsenik, talyum gibi ilaçların kullanımı, kızıl, kızamık, tifüs gibi enfeksiyonlar ve bazen de pellegra, SLE püstüler psoriasis gibi hastalıklarda görülür.

Sarı Tırnak Sendromu (Yellow Nails Sendromu)
Bu hastalık tırnakların uzamasının durması ile başlar ve daha sonra tırnaklar sarı-yeşil renge döner. Parmak uçlarında ve topuklarda ödem olur. Hastalarda Kr. Bronşit, bronşektazi bildirilmektedir.

Tırnak Patella Sendromu
Tırnaklarda kalınlaşmanın yanı sıra, bazen tırnak kaybı ile beraber lunula’nın üçgen şeklini alması, patellanın küçüklüğü veya yokluğu ve kr.glomerulonefrit bulguları tespit edilir.

Splinter Hemoraji
Tırnak plağı altında, kıymık batmış şekilde görülen, longitidinal olarak uzayan kanama çizgileridir. En çok bakteriyel endokarditte görülüp, hipertansiyonlu hastalarda romatoid artrit ve mitral stenozu olan hastalarla beraber hemodializ hastalarında ve psoriaziste de görülebilmektedir.

Lökonişi (Leukonychia)
Tırnak plağında görülen beyazlıklardır. Lokal olanlar mikro travmalara bağlı (daktilo, bilgisayar, bağlama vs.) olup önemli değildir, fakat bütün tırnakların tutularak tırnak plaklarının lunula’dan hiponişium’a kadar beyazlanması total lökonişi olarak adlandırılır ve üzerinde durulması gerekir. Total lökonişi sebepleri; Arsenik zehirlenmeleri, selenyum, çinko, magnezyum ve manganez gibi eser element eksiklikleri olup, soğuk cisimlerle temas edenler (kasaplar, buz fabrikalarındaki işçiler) de ortaya çıkan hastalık bazı hastalarda otozomal dominant olarak genetik bir geçiş gösterebilir.

Yüksük Tırnak (Çukurlu Tırnak, Pitting)
Tırnak plağında terzi yüksüğü şeklinde çukurluklar görülmesidir. Lokal olanların önemi yoktur. Fakat 5 tırnaktan daha fazla ya da bütün tırnakların tutulumu önemli olup görüldüğü hastalıklar şunlardır; psoriasis, alopesi, areata, ekzema, dishidrosis, parakeratosis püstüloza, pitriazis rozea, lichen planus, sarkoidosis ve mesleki travmalar.

Paronişi (perioniksis, piyonişi, dolama)
Aşırı su, sabun ve deterjanlarla uğraşan kişilerde sık rastlanan tırnak çevresi enfeksiyonudur. Tırnak çevresi florası bozulduğu zaman bu bölgede candida ve bakteriyel enfeksiyon ortaya çıkar ve genellikle de el parmaklarında olur. Bazen de lokal (bir parmak) ta herpes enfeksiyonlarına ya da sifilize bağlı (Doktor, ebe ve hemşire’ye sifilizli hastanın muayenesi sırasında bulaşma) ortaya çıkabilir. Etyolojiye göre tedavisi yapılan paronişili hastalarda, hazırlayıcı faktörlerin de düzeltilmesi gerekmektedir.

Tırnak Batması (Unguis İncarnatus)
Erkeklerde daha fazla görülen tırnak batması sebepleri arasında travmalar başta gelir, herediter olarak tırnak lateral kısımlarının yatağa doğru kıvrılması da ailesel yatkınlık faktörlerindendir. Sivri uçlu dar ayakkabı giyenlerde yatkınlık faktörleri de varsa kronik tırnak batması ortaya çıkar. Tırnağı çok derin kesenlerde de görülebilmektedir. Genellikle ayak baş parmağında ortaya çıkan rahatsızlıkta distal tırnak plağının köşesi tırnak yatağını irrite ederek granülasyon dokusu gelişimine ve iltihabı enfiltrasyona sebep olur ki tırnak çevresinde şişlik, kızarıklık ve batan kısımda krutlu granülasyon dokusu oluşur. Çok hafif batmalarda lokal konservatif tedaviler yeterli olabilir; batan tırnak kısmı bir cisimle hafifçe kaldırılıp, altına antibiyotikli krem sürülmüş yuvarlak bir pamuk parçası ile desteklenmesi yanında hastanın geniş ayakkabı giymesi tavsiye edilir. Ciddi, tekrarlayıcı ve granülasyon dokusu gelişen hastalarda batan kısım ya lokal olarak ya da tüm tırnak plağı çekildikten sonra koterizasyon, gümüş nitrat ya da fenolle tahrip edilir. Genetik bozukluk, ailesel yatkınlık varsa tırnak çekildikten sonra matriks tamamen harap edilebilir (koter veya fenolle), ya da cerrahi olarak tırnak matriksi tamamen çıkarılabilir.

KAYNAKLAR

1)Odom RB, James WD, Berger TG. Andrews’ Disease of The Skin, Clinical Dermatology, ninth edi. W.B. Saunders Com philadelphia. 2000:977-990
2)Tüzün Y, Tırnak Hastalıkları. Dermatoloji. Tüzün Y, Kotoğyan A Aydemir EH, Baransü O; 2.Baskı Nobel Tıp Kitapevleri, İstanbul, 1994:528-536

Konu Bilgileri
	Konu Başlığı Tırnak Hastalıkları	Konudaki Cevap Sayısı 0
	Şuan Bu Konuyu Görüntüleyenler	Görüntülenme Sayısı 9532

Benzer Konular
Konu	Konuyu Başlatan	Forum	Cevaplar	son Mesaj
Rüyada Tırnak Görmek - Rüyada Tırnak Açıklaması ve Yorumu - Tırnak Rüya Tabiri	Tarot	T-U-Ü-V-Y-Z ile Başlayan Rüya Tabirleri	1	22.07.23 15:49
Tırnak Yüzükleri - Tırnak Yüzük Modelleri - Son Moda Yüzükler	Berfin	Takı Modelleri ve Takı Tasarım	0	23.05.13 14:56
Tırnak Nedir - Tırnak Yapısı - İnsan Anatomisinde Tırnak	SERDEM	Biyoloji	0	10.09.11 01:30
Konjonktiva ve Kornea Hastalıkları-Göz Hastalıkları	Fenci	Göz Hastalıkları	0	08.12.09 14:23
Photoshopta Tırnak Uzatma	Kedi	Grafik Tasarım	0	14.08.08 07:05

Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)