Unutkanlik Nedir ve Önleme Yolları Aslına bakarsanız unutma denen bir olay yoktur, unutma yerine hatırlayamama diyebiliriz. Neden bu şekilde söylüyorum çünkü insan yaşadığı ve duyduğu her şeyi hafızasının bir köşesinde saklar ve yeri geldiğinde bilincine çıkarır. Bilincimize çıkaramadığımız şeyler ise bilinç dışını oluşturur. Aslında bizim hatırlayamadığımız şeyler bilinçdışımızda bulunmaktadır mühim ola bunları bilincimize çıkarabilmemizdir. Bilincimize çıkaramadığımız şeyler hipnoz ile veya serbest çağrışım yolu ile bilincimize çıkarılabilmektedir. Burada önemle üzerinde durduğumuz konu unutma yani hatırlayamamayız nasıl azaltabiliriz. Aslına bakarsanız unutma denen bir olay yoktur, unutma yerine hatırlayamama diyebiliriz. Neden bu şekilde söylüyorum çünkü insan yaşadığı ve duyduğu her şeyi hafızasının bir köşesinde saklar ve yeri geldiğinde bilincine çıkarır. Bilincimize çıkaramadığımız şeyler ise bilinç dışını oluşturur. Aslında bizim hatırlayamadığımız şeyler bilinçdışımızda bulunmaktadır mühim ola bunları bilincimize çıkarabilmemizdir. Bilincimize çıkaramadığımız şeyler hipnoz ile veya serbest çağrışım yolu ile bilincimize çıkarılabilmektedir. Burada önemle üzerinde durduğumuz konu unutma yani hatırlayamamayız nasıl azaltabiliriz. Unutkanlık nedenleri nelerdir? Unutkanlık nedenleri arasına bir çok nörolojik ve psikiyatrik hastalık girebilir. Bunlar arasında en sık bilinenleri demans, depresyon ve diğer merkezi sinir sistemini etkileyen hastalıklardır. Unutmanın hastalık olmadan da olabildiğini söyleyebiliriz. Yani bilincimizde olan şeyleri hatırlamamızı zorlaştıran etkenlerin başlıcalarını şu şekilde sıralayabiliriz. Stresli yaşam koşulları Hafızanın gereksiz bir çok bilgi ile kirletilmesi (bilinçli veya bilinçsiz) Gereksiz ve önemsiz şeylerin hafızaya alınması Bir işi öğrenirken bir den fazla şeyle uğraşmak ( gazete okurken TV izlemek gibi) Dikkati yoğunlaştırmayı azaltan etkenler (dikkat eksikliği ve kaygı durumları) Yapılan işe gereken önemi vermeme Dağınık ve kaotik çalışma düzeni Öğrenme ve hafızada tutma tekniklerinin yeterince bilinmemesi Bütün bu sayılan etkenler kişinin öğrendiği bir şeyi hatırlamasını zorlaştırarak unutkanlık dediğimiz problem ile karşı karşıya getirir. Unutmanın yararı var mıdır ? Aslına bakarsanız unutkanlık bazı yönlerden insan için oldukça yararlı bir durumdur. İnsanın yaşadığı kötü olayları unutmadığını bir an düşünelim. Bu durumda insan sürekli olumsuz düşünce ve görüntüler ile hem mutsuz olacak hem de yaşamanın sıkıntılı bir hale gelmesi sağlanacaktır. Kişi etrafındakilerin sürekli olumsuz yönlerini hatırlayarak huzursuz olacaktır. Öyleyse unutma bu yönden oldukça yararlıdır. Unutkanlığı engellemek için neler yapabiliriz? Özellikle unutkanlığı engellemek için yapılacak bazı şeyler vardır. Bunların başında bir şeyi hafızaya alırken dikkat ve konsantrasyonun zirvesinde onu hafızaya almaya çalışmaktır. Bir konuya ne kadar çok dikkat verilirse o kadar kolay hafızaya alınacak ve o kadar kolay hatırlanacaktır. Bu durumda çevrede dikkati dağıtacak başka uyarıların olmaması gerekir. Bir konuya ne kadar önem veriyorsanız o konu hafızanızda o kadar uzun süre canlı kalacak ve hatırlamanız kolay olacaktır. Yani kayıt yaparken önemli olduğu konusunda enerjinizi yoğunlaştırmaya çalışın. Çağrışımları kullanarak hatırlama teknikleri mevcuttur. Bu durumda hafızanıza kaydettiğiniz bir şeyi hatırlatacak bir çağrışım nesnesini de trafik işareti gibi kaydetmeniz gerekecektir. Mesela bir telefon numarası ezberlerken o numarayı size çağrıştıracak bir şey örneğin doğum tarihiniz, kapı numaranız , yaşınız , evlilik tarihiniz gibi numaralar ile ezberlemeye çalışabilirsiniz. Gerekli gereksiz bir çok şeyi ezberlemeye çalışmakta kaydedilen bilgilerin hatırlanmasını zorlaştıracaktır. Öğrenilen bir şey ne kadar çok beden duyusuna hitap ederse o kadar kolay öğrenilir ve tekrar hatırlanır. Yani çocuğa mevsimleri anlatırken aynı anda resimlerini göstermeniz ve yağmurun fırtınanın sesini dinletmeniz, öğrenmeyi kolaylaştıracak , bilginin daha kalıcı olmasını sağlayacak ve hatırlama daha kolay olacaktır. Ek olarak stresten uzak kalmak , kaygıdan ve üzüntüden uzak kalmakta hatırlamayı kolaylaştıracaktır. Gürültüden uzak durmak , Düzenli bedensel egzersizler, yeterli uyku saatlerinin olması , beslenmenin dengeli ve yeterli olması da stresi azaltarak dolaylı olarak hafızayı güçlendirecektir.
Unutkanlığınız kader değil, onu yenmek elinizde! Unutkanlığın çok çeşitli nedenleri olsa da, belki de sizin tek ihtiyacınız olan dinlenmek... Belirtiler kişiden kişiye farklılık gösterse de en sık rastlananlar, isim ve kelimeleri unutmak, eşyaların konulduğu yerin unutulması, yakın geçmişe yönelik deneyimlerin hatırlanmaması gibi yakınmalardır. Bunların ardında her zaman ciddi bir hastalık bulunmayabilir. Kişi, yaşadığı hayatın temposundan yorulduğunda, stresli anlarında, depresyon halinde benzer unutkanlık sorunları yaşayabilir. Hafızanın gereksiz bir çok bilgiyle kirletilmesi, gereksiz ve önemsiz şeylerin hafızaya alınması, bir işi öğrenirken birden fazla işle uğraşmak, dikkat eksikliği ve endişe gibi dikkati yoğunlaştırmayı güçleştiren etkenler, yapılan işe gereken önemin verilmemesi, dağınık çalışma düzeni gibi faktörler de hafızayı etkiler. Gerçekten önemli bir hastalığın söz konusu olması ihtimaline karşı, uzman denetiminde gereken tetkiklerin yapılmasında fayda vardır. En sık rastlanan hafıza rahatsızlıklarından Alzheimer hastalığında olduğu gibi diğer hastalıklarda da erken tanı, uygun tedavi ve eğitimler, hastalığın yıkıcı etkilerinin yavaşlatılmasını sağlayabilir. İstenmeyen hafıza problemleriyle karşılaşmamak için yapabileceğiniz en uygun şey hafızanızı güçlendirmektir. Aşağıdakileri yapmanız, faydalı olacaktır: • Düzenli ve dengeli bir yaşam sürdürün • Yeterli ve dengeli beslenin • İyi uyuyun • Alkolü azaltın • Sigara kullanmayın • Temiz havada yürüyüş yapın • Sosyal ilişkilerinizi artırın • Düzenli kan basıncına sahip olmaya özen gösterin Kolay hatırlamayı sağlamak için • Zihninizi zorlayın • Dikkatinizi verin • Her şeyi hatırlamaya çalışmayın • Mineral ve vitamin desteği alın • Kahve ve sigarayı azaltın • Yapılacak işler listesi hazırlayın • Stresten uzaklaşın • Hobilerinize zaman ayırın • Hafızayı güçleştiren ilaçlara dikkat edin • Hafif egzersiz yapın
02.12.08, 05:08
Benzer Konular 
