Allerjik Rinitler Allerjik Rinitler Allerjik rinit semptomlarının neden olduğu yorgunluk, başağrısı, algılama ve öğrenmede yetersizlik gibi şikayetler hastaların hayat kalitesini belirgin olarak etkilemektedir Hastalığın tedavi maliyetleri ve iş gücünde ve üretimde kayıplara neden olarak ortaya çıkardığı dolaylı maliyetler, rinitleri “önemli” hastalıklar haline getirmektedir. Alerjik Rinit Nedir? Burun solunum sisteminin ilk bölümü olup, aynı zamanda alt solunum sistemi için koruyucu bir role sahiptir Burundan geçen hava filtre edilir, ısıtılır ve nemlendirilir. Rinit, burun mukozasının inflamasyonu (iltihabi reaksiyon) anlamına gelmektedir Bu inflamasyon burun akıntısı, burunda kaşıntı, hapşırma ve burun tıkanıklığı gibi şikayetlere neden olmaktadır Rinitler birçok nedene bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir Allerjenlerle duyarlılaşma sonrasında ortaya çıkan rinitlere Allerjik Rinitler adı verilmektedir. Aallerjik Rinitler Nasıl Adlandırılmaktadır? 1 Mevsimsel allerjik rinitler: Halk arasında Saman Nezlesi olarak adlandırılır Ağaç, çim ve yabani ot polenleri ve ev dışı mantar sporlarına karşı duyarlılığın sonucunda ortaya gelişmektedir. Şikayetler bu allerjenlerin atmosferde yoğun olduğu dönemlerde ortaya çıkmaktadır Hastalığın yıl içindeki süresi coğrafi bölge ve iklim ile yakından ilişkilidir. Polen maruziyetinin olduğu dönem boyunca tipik rinit bulguları vardır Allerjen maruziyetini takiben dakikalar içinde hastalarda sulu burun akıntısı, burunda kaşıntı ve hapşırma gibi şikayetler ortaya çıkar. 2 Yılboyu devam eden allerjik rinitler: Allerjen maruziyeti yılboyu devam etmektedir ve şikayetler genellikle tüm yıla yayılmıştır Nedenleri genellikle ev tozu akarları, hamamböcekleri, kedi ve köpek allerjenleri ve eviçi mantar sporlarıdır Burun tıkanıklığı ve burun salgısında artış (geniz akıntısı) hastaların çoğunda en belirgin şikayettir. 3 Mesleksel allerjik rinitler: Allerjik rinitlerin bir kısmı çalışma ortamından kaynaklanabilmektedir ve Mesleksel allerjik rinit olarak adlandırılır Bu grup hastalarda hapşırma, burun akıntısı ve burun tıkanıklığı gibi rinit bulguları çalışma ortamına girdikten sonra ortaya çıkmaktadır. Rinitlerde Şikayetleri Tetikleyen Faktörler Nelerdir? Allerjik rinitlerde şikayetleri tetikleyen en önemli etken hastanın duyarlı olduğu antijenlerdir Örnek olarak hastanın şikayetleri ev dışı ortamda azalıyor ise tetikleyici faktörler eviçi allerjenlerdir Ya da aksine hastanın şikayetleri evden çıkınca artıyorsa tetikleyici faktörler ev dışı allerjenlerdir (polenler) Mevsimsel Allerjik Rinit'te, hastanın duyarlı olduğu polenlerin türü şikayetlerin süre ve şiddetini belirleyecektir. İklim ve coğrafi bölgeye göre az çok değişkenlik göstermekle birlikte ilkbaharın erken dönemlerinde ortaya çıkan rinit genellikle ağaç polenlerine bağlıdır Hastanın çim poleni duyarlılığı varsa şikayetler genellikle ilkbaharın son aylarında ve yaz başında ortaya çıkmaktadır Yabani ot polenleri ise yaz ortasından başlayıp sonbahara kadar allerjik rinit şikayetlerine neden olmaktadır. Atmosferdeki polen konsantrasyonu gün içinde değişkenlik gösterir Polen allerjisi olan hastalarda semptomlar günün erken saatlerinde yüksek polen konsantrasyonu nedeniyle daha çok tetiklencektir Yılboyu Devam Eden Allerjik Rinit şikayetlerinin en önemli tetikleyicisi ev tozu akarlarıdır Akarlara bağlı şikayetler nem oranın yüksek olduğu yerlerde belirgindir Ayrıca eviçi havalandırmanın nispeten azalıp nem oranının arttığı kış mevsiminde de belirgin hale gelmektedir Halılar, kumaş kaplı mobilyalar, yastık ve yatak takımları akarların yerleşmesi için uygun alanlardır Akarlara karşı korunma yöntemlerinin yeterli olarak uygulanmaması, duyarlı hastalarda şikayetlerin sürekli olarak mevcut olmasına neden olacaktır. Akarlar gibi hamamböcekleri de önemli bir ev içi allerjendir Duyarlı hastalarda hamamböceklerinin yayılması gerekli önlemler alınarak engellendiğinde rinit şikayetlerinde belirgin kontrol sağlanacaktır Diğer bir ev içi allerjen ise ev hayvanı allerjenleridir Özellikle kedi antijenleri, bulaştığı ortamda aylarca varlığını devam ettirebilir Bu nedenle ortamda kedi bulunmasa bile duyarlı kişilerde allerjik rinit şikayetlerini tetikleyebilmektedir. Tüm Bu Spesifik Allerjenler Dışında; Birçok faktör allerjik rinitli hastalarda şikayetleri tetiklemektedir Çünkü allerjik rinitte, irritanlara karşı burun mukozası duyarlı hale gelmiştir Bunların başında sigara gelmektedir Bu nedenle allerjik rinitli hastaların hiçbir surette sigara kullanmaması ve pasif sigara temasından da korunması gereklidir. Benzer şekilde iyi ya da kötü kokular ve ev içi ya da dış ortam hava kirliliği de şikayetleri tetiklemektedir. Not: İnternetten alıntıdır. |