18. Yüzyıl Islahatları 18. Yüzyıl Islahatları I. Mahmut’un Islahatları III. Ahmet’ten sonra tahta geçen I. Mahmut ilk iş olarak İstanbul’un asayişini yeniden sağladı. Patrona Halil ve arkadaşları yakalanarak idam edildi. Islahatları: ● Aslen bir Fransız olan Humbaracı Ahmet Paşa, Topçu ve Humbaracı ocaklarını modern usullere göre yeniden bir düzene soktu. ● Humbaracı Ahmet Paşa orduda bölük, alay, tabur sistemini kurdu. ● Avrupai tarzda subay yetiştirmek amacı ile “Kara Mühendishanesi” kuruldu. ● Maliyeyi düzeltmek amacı ile çalışmalar yapıldı. III. Mustafa’nın Islahatları ● Fransız Baron dö Tott topçu ve istihkam askerlerini düzenlemeye çalıştı. Hafif ve hızlı toplar döküldü. ● “Sürat topçuları Ocağı” kuruldu. ● Haliç’te “Hendeshane” adıyla denizcilik ve topçuluk öğretimi yapılan yeni bir okul açıldı. ● Deniz subayı yetiştirmek amacıyla “Deniz Mühendishanesi” kuruldu. ● Maliye alanında da çalışmalar yapıldı. III. Mustafa devri 18. yüzyılda maliyenin en iyi durumda olduğu devirdir. Bu dönemde maliye açık vermemiştir. I. Abdülhamit’in Islahatları ● Sürat Topçuları Ocağını geliştirdi. ● Karadeniz ve Eğe kıyılarında yeni tersaneler kuruldu. ● Ordunun subay ihtiyacını karşılamak için “İstihkam Okulu” açıldı. ● Askerlikle ilgili batı dillerindeki eserler Türkçe’ye çevrildi. ● Mali alanda da çalışmalar yapıldı. Temelde iç borçlanma esasına dayana “Esham Sistemi” kuruldu. III. Selim’in Islahatları ● Avrupai tarzda “Nizam-ı Cedit Ocağı” adı ile bir ordu kurdu. ● III. Selim Nizam-ı Cedit Ocağı’nın ihtiyacını karşılamak için “İrad-ı Cedit” adıyla ayrı bir hazine kurdurdu. ● Kara ve Deniz Mühendishanesi geliştirlerek, Mühendishane-i Berr-i Hümayun ve Mühendishane-i Bahr-ı Hümayun adı verildi. ● Batıdaki bilim, teknik ve siyasi alandaki gelişmeleri takip edebilmek amacıyla Londra-Paris-Viyana-Berlin gibi merkezlerde daimi elçilikler kuruldu. ● Fransızca okullarda ilk kez yabancı dil olarak okutulmaya başlandı. ● Yerli malı kullanımı için çaba harcandı. ● İlk devlet matbaası kuruldu. 1806-1812 Osmanlı Rus Savaşı’nın devam ettiği bir sırada, Nizam-ı Cedit Ordusunun İstanbul’da olmamasını fırsat bilen bazı yeniçeriler, ıslahatların önemini kavrayamayan halk kitlesini de yanlarına alarak Kabakçı Mustafa önderliğinde ayaklandılar. İsyancılar Nizam-ı Cedit kışlalarına basarak ocağı dağıttılar. III. Selim’i tahttan indirerek yerine IV. Mustafa’yı padişah ilan ettiler. 18. Yüzyıl Islahatlarının Genel Özellikleri ● 17.yüzyıl ıslahatlarından farklı olarak Avrupa örnek alınmıştır. ● 18. yüzyıl ıslahatları 17. yüzyıl ıslahatlarına göre daha köklüdür. ● Askeri alanda ağırlıklıdır. ● Islahatlar, yapan kişilerin döneminde geçerli olmuş bir devlet politikası haline gelememiştir. ● Islahatlar, yeniçerilerin, halkın ve ulemanın tepkisiyle karşılaşmıştır. ● Yönetim ve hukuk alanında ıslahat yapılmamıştır. ● 17. yüzyıl ıslahatlarına göre daha başarılıdır ama devletin çöküşü önlenememiştir. ● Devlet adamları tarafından yapılmıştır. |