Isparta Manileri

Isparta Manileri Isparta'da mâni söyleyicileri şu anda yaşları 45-60 arasında olan kadınlardır. Yeni yetişen nesil mâni bilmemektedir. Isparta'da mâniler daha çok eskiden düğünlerde, halı atölyelerinde, tarlada ve bahçede karşılıklı olarak da söylenirmiş. Bu karşılıklı söyleyişe "atışma" söyleyene ise "âşık", "lafazan" veya "mânici" denirdi.

Yörede, tespit edilen mânilerin genel olarak konusu sevgi ve aşktır. Bunlardan başka tabiat, gurbet, ayrılık ve ramazan ayı konularıyla ilgili mâniler ile yergi, dilek ve övgü bildiren mâniler de vardır. Konu olarak ramazan ayı ile ilgili olan mâniler, ramazan gecelerinde davulcu ve yardımcısı tarafından, kapı kapı dolaşılarak söylenmektedir.

Isparta yöresine ait belli başlı mâniler şunlardır:

Altın yüzük var benim
Parmağıma dar benim
Senirkent'in içinde
Elâ gözlü yâr benim

Atabey gül bağıdır
Tam gelinlik çağıdır
Gönüldeki bu derdi
Ancak o yâr dağıtır

Ay doğar sini gibi
Sallanır selvi gibi
Ben yarimi tanırım
Isparta gülü gibi

Caminin önü çemendir
Çimenin altı emendir
Yârim askere gitti
Gittiği yer İzmir'dir

Dağlar başı kaya
Seni sorarım aya
Gün benzim sarardı
Günleri saya saya

Deniz dibi saz olur
Gül açılır yaz olur
Ben yârime gül demem
Gülün ömrü az olur

Ekinler ekilirken
Dibine dökülürken
Kız saçından üç tel ver
Kefenim biçilirken

Entarisi al taraklı
Garip gönlüm pek meraklı
Yârdan haber gelmez oldu
Bu hasret pek firâklı

Gül imbikten süzülür
Elâ gözler büzülür
Çektiğimi yüklenseler
Dağlar bile ezilir.

Gülün budağı kanar
Dalına bülbül konar
Gurbet ele düşeli
Yanar yüreğim yanar

Halı dokurum halı
Yarin yollarına
Her rengini koydum
Halının dallarına

Halıları kurulu
Yumakları sarılı
Kızlar halıyı kesememiş
Babaları darılır
Karşıdan gel göreyim
Eline gül vereyim
Senin gibi soysuza
Nasıl gönül vereyim?

Sarı kavun dilimi
Kim ağlattı yârimi?
Gülümü ağlatanlar
Göze alsın ölümü
Yazmasında gül oya
Sevmedim doya doya
Yâr yolun beklerim
Günleri saya saya Ramazan Ayı İle İlgili Mâniler: Ramazan Bayramı’nın birinci gününden itibaren davulcu yanındaki yardımcısıyla birlikte ev ev dolaşarak mâni söyler ve bahşiş ister. Bu sırada söylenen mâniler şunlardır:

Besmele ile çıktım yola
Selâm verdim sağa sola
İki gözüm Ali beyim
Bayramınız mübarek ola
Buna ramazan ayı derler
Balınan da baklava yerler
Bu âdet böyle kurulmuş
Davulcular da mâni söyler

Çamlardan keserler çıra
Ben gidiyorum Mısır’a
Asaletli de .......beyim
Şimdi de geldi sana sıra

Demirden yaparlar şişi
Ramazanda da pişer pişi
Asaletli de hafız ağam
Şimdi getirir bahşişi

Evlerinin önü iğde
İğdenin dalları yerde
Asaletli de hoca efendi
Yirmi katlı yüksek evde

Güle geldim kapınıza
Selâm verdim topunuza
Bahşişimi vermezseniz
Darılırım hepinize

Güller geldi güller geldi
Bahçeye bülbüller geldi
İki gözüm komşularım
Her seneki kullar geldi

İşte geldim büküm büküm
Sırtımda davul yüküm
Asaletli hafız ağam
Size selâmün aleyküm

Kara koyun kuzuludur
Alnı da ak yazılıdır
Bekletmeyin komşularım
İki dizim sızılıdır

Ne uyursun ne uyursun?
Bu uykuda ne bulursun?
Al abdesti kıl namazı
Doğru cenneti bulursun

Top atıldı çıktım yola
Selâm verdim sağa sola
Asaletli hoca efendi
Bayramınız mübarek ola

Tuttum pirenin irisini
Davul gerdim derisini
Bozuk paran yoğsa
Gönder yüzbinin birisini

--------------Tualimforum İmzam--------------
Ne kadar uzaksın öyle
Yollar bitmiyor
Günler bitti
Yıllar bitti
Gece gündüz ömür bitti
Seninle...