Makinalar Kuvvet Şiddetini Nasıl Ayarlar
Verim; bir şeyden alınan, ya da eldedilen işin, ona verilen ya da tatbik edilen işin yüzde ya da kat olarak ifadesidir. Bir kaldıraçı itince, makinaya bir iş yaptırmış oluyorsunuz. Bir makaranın ipini çektiğinizde, makinaya bir iş yaptırmış oluyorsunuz. Herhangi bir makinaya bir iş yaptırmak için ona mutlaka bir iş yapmak (enerji uygulamak) zorundasınız.
Makina bu işi daha kullanışlı bir işe dönüştürür. Bunu yaparken de kuvvetin şiddetini, yolunu ve hareket doğrultusunu değiştirir. Bir makinadan elde edilen kullanışlı iş, daima verilen işten daha küçüktür. Niçin? Verilen işin bir kısmı sürtünmeyi yenmekte kullanılır. Alınan işin verilen işe oranı, bir makinanın verimi olarak tanımlanır. Yüksek verim, verilen işin çoğunun makina tarafından kullanışlı işe dönüştürülmesi demektir. Düşük verim, verilen işin bir kısmının kaybolduğunu ve kullanışlı bir işe dönüştürülemediğini gösterir. Verim daha ziyade yüzde olarak ifade edilir.
Bir makinanın verimini nasıl arttırabilirsiniz? Verim sürtünme azaltılmak suretiyle arttırılabilir. Zımparalama veya yağlama bir yüzeyi parlatır ve sürtünmeyi azaltır. Gresleme veya yağlama suretiyle makinaların çoğunda sürtünme azaltılır. Bisiklet tekerlekleri veya diğer makinalardaki bilya yatakları yağlanarak sürtünme azaltılır. Verimi artırmak suretiyle doğal kaynakların korunması önemli bir adım sayılır, verim arttıkça doğal kaynakların örneğin petrol ve kömür vs. daha az kullanılması söz konusu olur. Verim azaldıkça da israf artar. Bu anlamada verimsizlik kayıp demektir.
Verimin hesaplanması
Verim genellikle yüzde ile ifade edilir. Verim, yüzde olarak aşağıdaki formülle hesaplanır. Verim (yüzde) = Alınan iş / Verilen iş x 100
Örnekler: 1. Bir şahıs bir makinaya 25 newtonluk iş ile ona 20 newtonluk iş yaptırıyor. Bu makinanın verimi yüzde kaçtır?
Çözüm: Verim = 20 x 100 / 25 = 2000/ 25 = 80 = % 80 olarak bulunur.
2. Bir çiftçi tarlasına 360 kg. buğday ekmiş, sezon sonunda tarlasından 1.080 kg buğday hasat etmiştir. Bu durumda tarlasının buğday verimi ne kadardır?
Çözüm: Verim = 1.080 x 100 / 360 = 108.000 / 360 = 300 = % 300 olarak bulunu. Diğer bir ifade ile, “verim, 1′e 3 olmuştur”, diye de ifade edilebilir.
alıntı
Benzer Konular 
