 Dalış Sporu Hakkında Bilgi
Dalıcılığın Tarihçesi:
Bilinmeyenin çekiciliği, doğayı tanıma ve karşı koyma isteği, ekonomik, ticari ve askeri nedenler sonucu insanoğlu sualtını keşfetmek ihtiyacı hissetmiştir.
Nefes tutularak yapılan dalışların kökeni tarih sayfaları içinde kaybolmuşsa da ilk insanların yiyecek temini için daldıkları bilim adamlarınca tespit edilmiştir. Ticari olarak inci ve sünger için dalışlar günümüzde de devam etmekte, Kore ve Japonya da AMA adı verilen kadın dalgıçlar halen çalışmaktadır.
Askeri amaçlı dalışlar ise M.Ö. 1194 – 1195 yıllarında Truva savaşları sırasında başlamış olup ilk faaliyetler ise düşman gemilerinin halatlarını kesmek yada gemilerin altında delikler açmaktan ibaretti. Romalılar zamanında ise dalgıçlara karşı gemiler halat yerine zincir kullanmaya başladılar.
17 ve 18. YY da seyyahlar; Amerika yerlilerinin 30 metrelere kadar dalabildiklerini sabahtan akşama kadar onlarca kez dalış yaptıklarını gözlemlemişlerdir.
Temel Dalış Malzemeleri
ABC Malzeme
Gerek nefes tutularak gerekse de SCUBA ile yapılan dalışlarda kullanılan en temel malzeme Maske, Snorkel ve Palettir. Bu temel donanıma ABC adı verilir.
MASKE : Ortamdaki ışık objelerden yansıyarak gözbebeğimizden geçerek gözün arka tarafındaki retina üzerinde objenin şeklini düşürür. Böylece görme gerçekleşir. Bu sistem odak noktaları ışığın havadaki kırılma indeksine göre düzenlenmiştir.
Su, havaya göre çok daha yoğun bir ortamdır. Işığın sudaki kırılma indeksi havaya göre farklı olmasından dolayı objenin şekli tam olarak retina tabakası üzerine düşmez ve bulanık bir görüntü oluşur. Maske, daha doğrusu maskenin camı ile göz arasındaki hava sayesinde net bir görüş sağlanır.
Maskede Aranılacak Özellikler :
1-) Maskesiz yaklaşık 170 derecelik bir görüş açısına sahipken, maske ile bu açı 140 derece civarına düşer. Maske seçerken görüş açımızı daha fazla daraltmayacak bir maske tercih edilmelidir.
2-) Maskenin iç hacmi küçük ve burnu da içerisine alacak şekilde olmalıdır. Yüzücü gözlükleri burunu dışarıda bıraktığından dalış için uygun değildirler.
3-) Maskenin camı ısıl işlemde geçirilmiş yani Tempered cam olmalıdır.
4-) Maskenin kayışları çift bantlı kolay ayarlanabilir ve tercihen oynar başlıklı olmalıdır.
5-) Yüz yapısına uygun olmalıdır. Maske seçiminde dikkat edilmesi gereken en önemli konu, maskenin kayışlarını kafamıza geçirmeden maskeyi yüzümüze yerleştirip burnumuzdan nefes çekerek içindeki havayı boşalttığımızda yüzümüzde vakumlanıp durması gerekir. Nefes çekmeye devam ettikçe hava gelmemesi gerekir. Maske bu konumdayken düşüyor ya da hava gelmeye devam ediyorsa bu maskenin yüzümüze uygun olmadığı anlamına gelir. Hava geçen yerden dalış esnasında su da geçeceğinden dalışta maskemiz su alacaktır.
6-) Numaralı gözlük kullanan dalıcılar (miyop) özellikle 1.5 – 2 numaradan sonra optik cam kullanma ihtiyacı duyabilirler. Çift camlı olarak adlandırılan maskelere genellikle optik cam takılabilir. Ama üretici firmanın her çift camlı modeline de optik cam uymayabilir. Maske satın alınırken satıcıdan onay alınması gereklidir. Lens de kullanılabilir ancak geçirgen ve yumuşak lensler tercih edilmelidir. Göz bebeği ile lens arasında hava kalmamalıdır. Sakınca ve risklerinden dolayı lens kullanımı tavsiye edilmez.
7-) Maskenin yüze temas eden kısmı tercihen silikon olmalıdır. Silikon malzemeler şeffaf, siyah ve metalflex renklerde olabilir.
Yeni maskelerde yaşanan en önemli problem ise buğu yapmalarıdır. Bu sorun en pratik olarak maskenin iç tarafındaki cama tükürülüp, ovalanarak ve suda çalkalanarak çözülür. Piyasada satılan buğu önleyici sprey yada sıvılar yeni maskelerde bazen yeterli olmayabilir. Bir diğer çözüm yolu ise maskenin iç taraftaki camının üzerine beyaz diş macunu sürülüp iyice sıvanır, dalış yapılacak günü sabahında ise maskedeki diş macunlarını yıkamak başlangıçta oluşacak buğu problemini en aza indirecektir.
SNORKEL : Bir dalıcının kafasını suyun üzerinde tutarak uzun mesafeler yüzmesi oldukça yorucudur. Ayrıca, su yüzeyinde maske ile dibi seyrederken nefes almak için sürekli kafamızı dışarı çıkartmak zorunda kalırız. Bu nedenle kafamızı sudan çıkartmadan nefes almamızı sağlayan ağız kısmında diş ve dudaklarımızla tutabileceğimiz MAPS adı verilen bir parça bulunan J şeklindeki borulara SNORKEL adı verilir. SCUBA dalıcısının snorkeli olması; dalış noktasına satıhtan yüzmek, dalış çıkışında tekneye yada kıyıya yüzmek için gereklidir.
Snorkel Seçiminde Aranılacak Özellikler :
Çeşitli snorkel tiplerine rastlamak mümkün olup, körüklü, subaplı, dalga kıranlı gibi tipler mevcuttur. Ancak, tercih edilmesi gereken hiçbir ilave özelliği olmayan J şeklinde borudur. Snorkel ile dalış yaptığımızda borunu içerisine su dolacağından yüzeye çıkınca hemen nefes almamız mümkün olmaz. Yapılması gereken ciğerimizde mevcut havayı ağzımızdan kuvvetlice dışarı üfleyerek yunuslar gibi borunun içindeki suyu hava tazyikiyle dışarı püskürtmeliyiz. Bu sayede borudaki su tahliye olacağından ağız yoluyla tekrar nefes almamız mümkün olacaktır. Subaplı tiplerde ise borudaki suyun ağırlığından ötürü daha az hava üfleyerek suyu kolayca tahliye etmek mümkündür. Ancak, bu tip snorkeller pahalı oluşları ve kolay arıza yapabilmeleri nedeniyle pek tercih edilmemelidir.
Sanılanın aksine snorkel borusunun uzun olması avantajdan çok dezavantaj getirir. Ciğerlerimizin çalışma basıncı suyun 50 cm. altında vücudumuza etki eden ortam basıncını yenemez. Ayrıca. İç çapı çok büyük, boyu uzun snorkeller de verdiğimiz nefes borunun içerisinden yeteri kadar tahliye olmayacağından biriken karbondioksit tekrar nefes aldığımız havayı kirletecek ve karbondioksit zehirlenmesine yol açacaktır. Buna göre snorkel :
1-) 30 – 45 cm. boyunda olmalıdır.
2-) Snorkel borusunda çap değişimine neden olan ekler olmamalıdır.
3-) Ağza iyi oturmalıdır.
4-) Maskeye bağlantı parçası olmalıdır.
PALET : Sualtında ve yüzeyde dalıcılar sürtünme kat sayısı yüksek malzemeler kullanmak zorunda olduğundan yüzebilmek için palet kullanmak zorundadırlar. Dalıcının su içerisindeki hareketini sağlayan en önemli araç, bacağın ayak doğrultusunda uzamasını sağlayan palettir. Ayağa oturan kısım ve pala adı verilen uzantısı olan iki kısımdan meydana gelmekle beraber paletleri pala yüzeylerine göre 3’e ayırabiliriz.
a- Düz yüzlü b- Kanallı c- Off-set
Düz Yüzlü Paletler : Genellikle tek, çift veya üç değişik malzemenin birlikte kullanılmasıyla üretilirler. Başlangıç aşamasındaki dalıcılar için uygundur. Deneyim arttıkça hız ve manevra kabiliyetine ihtiyaç duyulacağından kanallı paletler yönelmek ihtiyacı doğacaktır. Satıh yüzmelerinde yorucu olabilir.
Kanallı Paletler : Genellikle tüplü dalış için dizayn edilip tek malzemeli olarak imal edilmişlerdir. Suyun direncini azaltıp, hızı arttırmak için pala kısmına kanal yada kanallar açılmıştır. Kanal yapısı uygun değilse performansı düşürme etkisi yaparlar.
Off-Set Paletler : Uzun ve geniş palalı olup, apnea da denilen nefesli dalışlarda gerekli olan yüksek hızı sağlarlar. Ancak, SCUBA dalışlarında hareket serbestliğini kısıtlayacağından pek tercih edilmezler. Uzun palalı paletler kramplara neden olabilirler.
Ayrıca paletleri açık ve kapalı tip olmak üzere ikiye ayırabiliriz. Kapalı paletler daha ucuz ve çoğunlukla hafif, kolay kullanımlıdırlar. Soğuktan korunmak için dalıcılar patik giymeleri gerekir, kolay giyilebilmesi için fermuarlı, kıyıda veya teknede yürürken zarar görmemek için tabanlı patiklerin tercih edilmesi faydalıdır, kapalı paletler çıplak ayağa giyilmesi gerektiğinden tabanlı patikle giyilemezler. Bu durumda da açık tip palet kullanılması gereklidir. Kapalı paletler tüplü dalış için dizayn edilmiş daha performanslı paletlerdir. Pahalı olmaları ve patik maliyeti getirmeleri dezavantajlarıdır.
AĞIRLIK KEMERİ : Sualtında kullandığımız malzeme ve ekipman özellikle elbise nedeniyle batabilmek için kemer ve kurşun ağırlık kullanmamız gerekir. Ağırlığın miktarı için vücut ağırlığımızın % 10’u (+/- 2 kg) kadarı uygun olacaktır.
Dalış Sporunun Türleri (Amaca Göre) :
1- Ticari Dalgıçlık
2- Teknik/Bilimsel Dalgıçlık
3- Rekreasyonel (Eğlence/Hobi Amaçlı) Dalgıçlık
Alıntı --------------Tualimforum İmzam--------------
Eylül | 
Benzer Konular 
