ŞARBON HASTALIĞI
1-Şarbon nedir?
Şarbon Bacillus anthracis isimli bakterinin sebep olduğu bir hastalıktır. Antraks ismiyle bilinen şarbon özellikle sığır, koyun, keçi ve deve gibi otçul memeli hayvanların bir hastalığı olmakla beraber insanlarda, diğer memelilerde ve bazı kuşlarda da görülebilmektedir.
2-Şarbon insanlara Nasıl Bulaşır?
Şarbon insanlara 3 şekilde bulaşmakta ve bulaşma şekline göre isimlendirilmektedir.
a) Hasta hayvanlara, bunların dokularına, bu hayvanların kirlenmiş olduğu yerlere ve malzemelere temas sonucunda bakterinin bütünlüğü bozulmuş deriden girmesiyle deri şarbonu;
b) Şarbon mikrobuyla bulaşmış gıdaların özelliklede şarbonlu hayvanların etlerinin yenmesiyle veya ihtimal dahilinde de olsa şarbon sporları bulaşmış suların içilmesiyle bağırsak şarbonu;
c) Şarbon sporlarıyla bulaşık tozların veya hayvan tüylerinde ve kıllarında bulunabilen sporların solunması sonucunda da akciğer şarbonu oluşmaktadır. Şarbon hastalığında insandan insana bulaşma yoktur.
3-Şarbon daha Çok Kimlerde Görülür.
Hastalığa herkes yakalanabilir. Anvcak hayvancılıkla uğraşanlar, kasaplar, deri yün endüstrisinde çalışanlar, veteriner sağlık teknisyenleri ile veteriner hekimlerin hastalığa yakaanma ihtimali daha yüksektir.
4-Şarbonun Belirtileri Nelerdir?
Şarbon hastalığı, etkenin vücuda girmesinden itibaren yaklaşık 2-7 gün sonra ortaya çıkar. Belirtiler hastalığın klinik şekline göre değişir.
a)Deri Şarbonu:Şarbon sporlarının deriden girdiği yerde, ilk önce böcek ısırığına benzer biçimde kabarık, kaşıntılı bir şişlik oluşur. Bu şişlik 1-2 gün içinde içi su dolu kabarcığa dönüşür ve daha sonra da ağrısız genellikle 1-3 santimetre genişliğinde, ortasında karekteristik siyah renkte ölü dokunun yer aldığı bir yara meydana gelir. Bundan ötürü deri şarbonu kara kabarcık olarak da adlandırılır. Çoban çıbanı ismiylede anılan deri şarbonunda ayrıca, yaranın bulunduğu bölgedeki lenf bezlerinde şişmeler görülebilir. Tedavi edilmeyen deri şarbonu vakalarının % 10-20 si ölümle sonuçlanabilir.
b) Bağırsak şarbonu: Bulantı kusma, iştahsızlık, ateş gibi beliritlerle başlar bunu karın ağrısı, kanlı kusma ve kanlı ishal izler. Daha sonra kan zehirlenmesi ve şok gelişerek ölüm meydana gelebilir. Bu tip şarbonda tedaviye başlansa dahi ölüm % 50 civarındadir.
c)Akciğer şarbonu: Soğuk algınlığına benzeyen belirtilerle başlar. Yüksek ateş ve titremeler görülür. Birkaç gün sonra ağır solunum güçlüğü ve şok gelişir. Hastalık genel olarak ölümle sonuçlanır
5-Şarbonun Tedavisi varmıdır?
Şarbonun tedavisi için etkili antibiyotikler vardır. Tedavinin başarılı olabilmesi için mümkün olan en kısa sürede tedaviye başlamak gerekir. Bu sebeple şarbonla ilgili yukarıda bahsedilen belirtiler görüldüğünde vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması hayati öneme sahiptir.
6-Şarbondan Korunmak İçin Neler yapılmalıdır.
- Şarbonlu olduğundan şüphelenilen veya şarbondan ölen hayvanlar asla kesilmemeli ve yüzülmemelidir.
- Şarbondan ölen hayvanlar mümkünse yakılarak imha edilmeli veya 2 metre derinliğinde çukurlar açılarak üzerine sönmemiş kireç dökülüp gömülmelidir.
- Hasta hayvanların bulundukları yerler ve taşındıkları nakil vasıtaları temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.
- Hasta hayvanların temas ettiği yem maddeleri, altlıklar ve gübre gibi bulaşık materyaller yakılarak imha edilmelidir.
- Hastalık şüphesiyle yetkili birimler tarafından konulan müşahade ve karantina süresi sona ermeden hayvanlar kesilmemeli ve etleri tüketilmemelidir.
- Riskli bölgelerde , hayvanlar şarbona karşı aşılattırılmalıdır.
Asla Unutmayınız! Yukarıda belirtilen korunma önlemlerine titizlikle uyulmaz ise havayla temas eden şarbon bakterisi, spor denilen dış ortama dayanıklı bir yapıya dönüştüğünden yıllarca hastalık yapabilme özelliğini sürdürür. Hayvanların bu bakterilere temasıyla da hastalık tekrar ortaya çıkar
Alıntıdır.
Benzer Konular 
