Bakterilerin Sınıflandırılması
Bakteriler: a) Prokaryotturlar b) Enzim sistemleri bulunur, özgün metabolizmaları vardır. c) Nucleus ve zar sistemlerine ait organeller bulunmaz. d) Yönetici molekülü DNA'dır ve nuclear alanda çıplak olarak bulunur. e) Protein, yağ ve karbonhidrat içeren hücre çeperi vardır. f) Bazılarında kapsül bulunur. g) Sitoplazmada : DNA, RNA, ribozom, poliribozom, glikojen, yağ damlaları bulunur. h) Hücre zarı kıvrımlarından oluşmuş mesezom ve tilakoid taşıyanlar vardır. 1- Mesezom: oksijenli solunum Enzimleri taşırlar. 2- Tilakoid: klorofil taşırlar. i) Flagellum (kamçı) taşıyanlar aktif hareketlidir. k) Tek veya koloniler halinde yaşarlar. SINIFLANDIRILMASI 1-Şekillerine göre: a) Yuvarlak (coccus) b) Çubuk (bacillus) c) Virgül (vibriyon) d) Spiral (spirillim) 2-Koloni oluşumuna göre: a) Monococcus : Tekli hücre b) Diplococcus : İkili, hücre c) Streptococcus : Zincir şeklinde d) Staphylococcus : Üzüm salkımı şeklinde 3-Gram boyama yöntemine göre: a) Gram pozitif: boyanabilen b) Gram negatif: boyanmayan 4-Solunum biçimlerine göre: a) Anaerobe bakteriler : oksijen seven b) Anaerobe bakteriler : oksijensiz ortamda yaşayanlar c) Fakültatif anaerop : hem oksijenli hem oksijensiz ortamda yaşar 5-Beslenme biçimlerine göre: a) Hetotrof bakteriler: Besinlerini dışarıdan hazır olarak alan bakteriler. 1-Saprofitler : Sindirim enzimleri vardır. Hücre dışı sindirimle bitki ve hayvansal artıklarla beslenirler. Doğada madde döngüsü için önemlidirler. 2-Parazit-patojen : Sindirim enzimleri yoktur. Besinlerini diğer canlıların vücudundan hazır olarak alırlar. 3-Mutualist : Başka canlıların vücudunda yaºarlar. Bu birliktelikten her iki canlıda fayda sağlar. 4-Kommensal : Başka canlıdan faydalanır diğer canlı bundan fayda veya zarar görmez. b)Ototrof bakteriler: İhtiyaç duydukları organik besinlerini kendileri sentezlerler. 1-Fotoototroflar : Tilakoidlerindeki klorofilleri sayesinde ışık enerjisinden faydalanarak organik besinlerini üretebilen bakterilerdir. 2-Kemoototroflar : Kuvvetli oksidasyon enzimleriyle inorganik maddeleri oksitleyerek ürettikleri enerji ile organik besin sentezleyen bakterilerdir. Bakterilerde üreme: a-Eşeysiz üreme Bakteri hücresi ortam şartları uygun olduğunda mitoz bölünmeyi andıran (Fissyon bölünme) bölünme ile hızla çoğalır. b-Eşeyli üreme: 1-Konjugasyon: Karşılıklı gen alış verişi şeklinde gerçekleşir 2-Transformasyon: Ortamda farklı özellikte bakteri geninin alınışı ile gerçekleşir 3-Transduksiyon: Bakteri virüsleri aracılığı ile farklı bakteri genlerinin alınışı ile gerçekleşir NOT: Bakteriler hızlı üreme yeteneğine sahip canlılardır. Üreme hızını düşüren faktörler şunlardır : 1-Besin azalması 2-Metabolik artıkların artması 3-ph değerlerinin değişmesi 4-Susuzluk 5-Antibiyotikler 6-Yüksek ve düşük ısı Endosporlar: Bakterilerde görülen endospor oluşumu üreme amaçlı değil olumsuz çevre koşullarına dayanabilmek içindir. 1-Sindirim enzimlerine 2-Düşük ve yüksek ısıya (Belirli değerlerde) 3-Susuzluğa 4-Besin azlığına 5-Metabolik artıklara karşı dirençlidirler. NOT: Bazı bakterilerde olan özellikler. a-Kapsül oluşumu b-Flagellum(kamçı) c-Mesezom un olması d-Tilakoidin olması e-Endospor oluşumu NOT: Bütün bakterilerdeki ortak özellikler şunlardır a-Hücre çeperi b-Hücre zarı d-Yönetici molekül c-Sitoplazma d-Poliribozomların olması e-Depo besin olarak glikojen ve yağ damlalarının olması f-DNA'nın olması g-RNA ve ribozomların bulunması Bakterilerin Önemi: 1-Antibiyotik üretiminde 2-özel (İnsülin) protein üretiminde 3-Fermantasyonda(Alkol üretimi) 4-Keten-kenevir işlenmesinde yumuşak dokuların çürütülüp ayrıştırılmasında 5-Mayalanmada(Yoğurt, Peynir vb. ) 6-Tarımda biyolojik savaş 7-Genetik çalışmalarda 8-Canlılarda hastalıklara neden olarak ölüm, sakatlık ve ekonomik kayıplara neden olurlar. NOT: Anaerob bakteriler oksijensiz solunumla karbonhidrat parçalamalarına fermantasyon(Mayalanma), protein ve amino asitleri parçalamalarına ise pütrifikasyon (Çürüme) denir. NOT 1-Kamçı: aktif hareketi 2- Mesezom: oksijenli solunumu 3- Tilakoid(klorofil): fotosentezi 4- Sindirim enzimleri: saprofit beslenmeyi 5- Oksidasyon enzimleri: kemosentezi gerçekleştiren yapılardır.
alıntı