ULUSLARARASI İŞLETMECİLİK FİNAL ÖZETLER 14-15 ünite Ü N İ T E 14 Uluslararası üretim yapmaya karar veren bir işletmede şu sorulara cevap aranmalıdır. Hangi pazara hitap edecektir. Bütünleşme derecesi ne olacaktır. Tedarikçiler nerededir. Üretim tek bir tesiste mi birden fazla tesiste mi yapılacaktır. Tesisler biribiriyle ilişkili mi yoksa otonom olarak mı faaliyet gösterecektir. İşletme ne gibi üretim ekipmanlarına gereksinim duymaktadır. Hangi mevki uygundur. Ar-ge çalışmaları nerede konumlanacaktır. Üretim sistemi faaliyetleri :Bunlar üretim ve destekleme faaliyetleridir. 1 )Üretim faaliyetleri :İşçileri, hammaddeyi ve makineleri kullanarak arzulanan kalitede ve bütçede belirtilen maliyetlerde üretim yapmak amaçlanmaktadır.Bu amacın gerçekleşmesini sağlayan faktörler ise şunlardır. a )Düşük üretim miktarı :Saptanan miktarda üretim yapılmasını engelleyen nedenler, Tedarikçilerin girdileri istenilen zamanda ve istenilen kalitede sağlayamaması Personelin görevi ile ilgili yeterince bilinçli olmamasıdır.( Düşük koordinasyon ) Yaşanan devamsızlıklar b)Aşırı ürün kalitesi :Kalite standartlarının çok yüksek olması durumunda uluslararası işletmeler ulus dışındaki tesislerinde daha düşük kaliteli ürünü farklı bir marka adıyla üretmekle çözmektedir. Kalite :Bir mal ya da hizmetin belirlenen gereksinimleri karşılama yeteneğidir.Mal ve hizmeti ekonomik olarak üreten ve tüketici isteklerine yanıt veren bir üretim sistemine denir.Tüketicilerin arzu ettiği niteliklerde ürünün istenilen zaman ve yerde ve uygun bir fiyatla sunulmasından oluşan bir bütündür. c )Aşırı üretim maliyetleri :Üretim esnasında gerçekleşen maliyetlerin bütçede belirlenen üretim maliyetlerinden yüksek olması durumudur.Eş zamanlı üretim sistemini benimseyen işletmeler stok kavramını ortadan kaldırmaktadır. 2 )Destekleyici faktörler : a )Satın alma :Üretim satın alma biriminin sağladığı hammadde, üretim gereci ve makineleri kullanmaktadır. b )Bakım :Binaların ve ekipmanların bakımıdır.En yaygın uygulama üretim durduğunda eskimiş parçaların değişimidir. c )Teknik fonksiyon :Üretimle ilgili spesifikasyonları sağlar.Girdi ve bitmiş ürünlerin kalitesini kontrol eder. Global ürün ve hizmetlerin, işletmelere sağladığı yararlar : Maliyetleri azaltma Kalitenin geliştirilmesi Tüketici bağımlılığının artması Rekabet gücü Maliyetleri azaltma :Global ürün ve hizmet geliştirmenin en yaygın nedeni olarak gösterilmektedir.Maliyetleri azaltma içinde, satın alma, üretim ve yatırım maliyetlerinde tasarruf ve ar-ge çalışmalarında kolaylık sağlamak sayılabilir. Kalitenin geliştirilmesi :Peters ve Waterman tarafından gerçekleştirilen Mükemmeli Arayış adlı çalışmada başarılı işletmelerin temel özelliklerinden biri olarak ‘’ sadece en iyi yapılan işe bağlı kalıp onunla ilgilenmek’’ gösterilmektedir.Bu işletmeler, çeşitlilik kavramını benimseyen işletmelerdir.Kalitenin geliştirilmesi, maliyetlerin azaltılması kadar olmasa da ürün standartlaştırılması için önemlidir. Tüketici bağlılığının artması :Tüketim ürünlerinde, standartlaştırma müşteri bağlılığını artırmaktadır.Endüstriyel ürünler ise standartlaşmayı desteklemektedir. Rekabet gücü :Tamamen standartlaştırılmış global ürün, ürün maliyetlerinin düşürülmesi yoluyla rekabet gücünü arttırmaktadır. Uluslar arası işletmelerde üretim sistemi ile ilgili karar alanları : 1 )Global kaynaklama :Bu karar ‘’ yap ya da satın al ‘’ kararı olarak adlandırılır.Bu karara bağlı olarak iki temel yapı ortaya çıkmaktadır. Adil düzenlemeler Uluslararası joint venture üretim Kontrollü uluslararası üretim Adil olmayan düzenlemeler Uluslar arası satın alma Uluslar arası satın alma anlaşması 2 )Global faaliyetleri konumlandırma :Bu teori, faaliyetlerin özellikle hammaddenin, işgücünün ve üretim girdilerinin en ucuz olduğu ülkelere yatırım yapılmasını öngörmektedir.Buna karşın stratejik üstünlük teorisi, üretim maliyetlerini tek değerleme ölçütü olarak kabul etmemektedir.Verimlilik ve kalite, deniz taşımacılığına uygunluğu, sermayenin maliyeti, ekonomik altyapı ve politik riskleri içermektedir.Geleneksel uluslararası işletmelerde faaliyetlerin konumlandırılması için iki temel strateji söz konusudur.İlki özellikle fabrikalar ve diğer üretim varlıklarını düzenleyerek aynı üretimi birden fazla ülkede gerçekleştirmek, diğeri ise faaliyetlerini kendi ülkelerinde yoğunlaştırmaktı.İşletme faaliyetlerinin nerede konumlandırılacağı ve nasıl koordine edeceği stratejik yönetimin bir parçasıdır. Micheal Porter bu konuda dört matrisi önermektedir. İhracat temelli strateji eğer yaratma faaliyetleri ana ülkede gerçekleştirilirken satış, dağıtım gibi faaliyetler ülke dışında gerçekleştirilmektedir. Ülke merkezli strateji :Müşterilerin bazı ürünlerin sadece belirli ülkelerde en iyi şekilde üretildiğine ya da bu ülkelerden geldiğine inanmalarından kaynaklanmaktadır. Yabancı doğrudan yatırım :En önemli yabancı pazara giriş stratejilerindendir.Hükümetler açısından bakıldığında fabrikalar istihdam ve gelir kaynağıdır. Saf global strateji :Faaliyetleri en uygun bir ya da birkaç ülkede gerçekleştirilmektedir.Satın alma İngiltere’ de, ar-ge faaliyetleri Almanya’ da, hammadde süreçleme Meksika’ da ve montaj Kanada’ da gibi. 3 )Global ürün ve hizmet geliştirme :İki yöntem vardır.Birincisi az tercih edileni olmakla beraber en yaygın olan, varolan ulusal ürünleri global pazarlara uyarlamaktır.İkincisi ve en çok tercih edileni, global pazarlar göz önünde bulundurularak ürün geliştirmektir.Bu yaklaşım tek pazar için ürün geliştirmekten çok daha üstünlükler getirmektedir. 4 )Teknoloji seçimi :Uluslararası işletme açısından bakıldığında, genellikle oldukça yüksek bir sermaye gerektiren en son teknolojinin seçilmesi tercih edilmektedir.Bu yöntem, sadece en iyi sermaye, yoğun ekipman ve süreçleri kullanarak verimliliği artırmakla kalmıyor aynı zamanda personelden kaynaklanan sorunları da azaltmaktadır.Yatırım yapılan ülke açısından bakıldığında ise, en son teknolojinin kullanılması umulandan daha az iş fırsatlarına neden olur. Ü N İ T E 15 Geleneksel düşünce yapısı Global düşünce yapısı Uzmanlaş Daha geniş açıyı aramaya yönel Öncelik belirle Çelişkileri dengele İşi yönet İşlemi uygula Sonuçları kontrol et Değişimin akışına uy Kendini yönet Çeşitliliğe değer ver İçerde öğren Global bazda öğren İşletmeler uluslararası pazara girme nedenleri Üst düzey yönetimler buna zorlanabilir. Ortak girişim teklifi alan işletmenin bu öneriyi değerlendirmesi Keskin ülke içi rekabet Uluslararası piyasaları potansiyel kâr merkezleri olarak değerlendirilmesi İşletmeler çok uluslaşma nedenlerini savunma ve saldırma stratejileri olmak üzere iki grupta toplanır. a )Saldırma stratejileri ( Rekabet talebi engeller ) Bu kısaltmadır.Dikkat et. Uluslararası rekabet :Sektörde ölçek ekonomisi söz konusu ise yani üretim arttıkça maliyet düşüyorsa rakip firmalar belli bir satış miktarını garanti altına almadan pazara girmez.Pazara ilk giren fiyatı düşürerek pazara girişi engeller. Ticaret engeller :Ticaret engelleri ihracat ithalattan çok uluslararası yatırıma yöneltir.Gümrük tarifesi, kota, yerel ürünlere öncelik verme gibi sınırlamalar ihracatı engeller. Düzenlemeler ve sınırlamalar :Yatırım yapmadan yabancı ülkelere girişi zorlaştırmaktadır. Tüketici talepleri :Yabancı ülkelerde faaliyetlere başlamak genellikle tüketici taleplerini karşılamak ya da pazardaki sorunlara çözüm bulmak amacıyla olmaktadır. b )Savunma stratejileri ( Pazar ölçekleri kaynakları ve maliyetleri teşvik eder )Bu kısaltmadır.Dikkat et. Ölçek ekonomisi :İşletmenin üretim tesislerinin ölçeği büyüdükçe verimlilikte sağlanan artış veya birim başına düşen sabit maliyetlerin düşmesi nedeniyle üretim maliyetlerinin düşmesidir.Üretimde ölçek ekonomisi ise büyük miktarlarda üretim yapılmasıyla elde edilmiştir. Uluslararası pazarlar :Ülke içi pazar doyduğu zaman uluslararası pazarlara yönelmek gerekir. Kaynak edinimi ve maliyetleri düşürme :Hammaddenin ucuz olduğu yerlerden düşük taşıma maliyeti ile temin etmek,üretim ve personel maliyetlerinin düşük olduğu yerlerde üretim yapmakta uluslararası faaliyetlerdendir. Teşvikler :Yabancı sermayeyi ülkesine çekmek isteyen ülkeler vergi indirimi, vergi muafiyeti gibi teşvikleri uygularlar. Global strateji geliştirmede aşamalar 1 )Misyon ve amaçlar Misyon :İşletmenin varlık nedenini veya işletmenin kendini nasıl bir işletme olarak görmek istediklerini açıklar. Müşteri kitlesi ve hedef pazarı Temel teknolojileri Genel iş yapma felsefesi Kendini nasıl gördüğüdür. Global amaçları :Pazarlama, kârlılık, finans ve arge’dir. 2 )Çevrenin değerlendirilmesi Politik durum :Son yıllardaki karışıklık olarak gösterilen ve uluslar arası işletmeler açısından çok değişken ve kontrol edilemeyen siyasal yapıyı temsil etmektedir. Nakit durumu :Enflasyon ve nakit değişimi gibi uluslararsı faaliyetlerdeki kârlılığı önemli ölçüde etkileyen diğer riskleri içermektedir. Milliyetçilik :Yatırım yapılan ülke hükümetinin genellikle yabancı işletmeleri etkileyen bağımsızlık ve ekonomik gelişme amaçlarını içermektedir. Uluslar arası rekabet :Rekabeti etkileyen beş temel güç vardır. Pazara yeni giriş Varolan ürün ya da hizmet tehditleri Tedarikçilerin pazarlık gücü Alıcıların pazarlık gücü Varolan rakipler arasındaki rekabet 3 )İç analiz :İşletmenin rekabet üstünlüğünü tanımlamak için rakiplerle kıyaslandığında üstünlükleri ya da zayıflıklarını tanımlamaktadır. 4 )Rekabet analizi Swot analizi :İşletmenin bir bütün olarak mevcut durumunun ve deneyimlerinin incelenmesi, üstün ve zayıf yönlerinin tanımlanması ve bunların çevre şartlarıyla uyumlu hale getirilmesi sürecine verilen addır. Global stratejilerin sınıflandırılması 1 )Sınır ötesi global rekabet :Yüksek sermaye maliyetlerinde ve sadece tek bir pazara odaklanmış olan rakiplerden kaynaklanan rekabet nedeniyle, tüm endüstride ve oldukça geniş bir ürün yelpazesi ile çalışmak için gerekli kaynaklara sadece birkaç işletme sahiptir. 2 )Global odaklanma ünya çapındaki bir rekabet için belirli bir pazar payına odaklanmayı ifade eder.Dünya çapında birkaç ürüne odaklanmayı ifade eder.Böylece pazardaki değişime çabuk cevap verir.Maliyet kontrolüne olanak sağlar. 3 )Ulusal odaklanma :Yerel Pazar koşullarına uyum sağlayarak uluslar arası işletme, rakiplerine oranla ürünlerini tüketicilerin gereksinmelerine çok daha başarılı bir şekilde karşılayacak yapıya dönüştürebilmektedir. 4 )Korumalı nişler :Rekabetlere karşı hükümetin sağladığı özel bir konum ya da sadece hükümetin kullandığı ürünleri üreterek özel bir konuma almayı hedefler..Bu tür işler hükümet tarafından işletmenin sahibi ünvanı ile kontrol edilmektedir. |