 Türkiye'de Bütçenin Hazırlanması ve Onaylan
Bütçe dönemi nedir?
• Bütçenin uygulanma dönemine mali yıl denir. Mali yılbaşının saptanmasında ülkelerin gelenekleri, ülke ekonomisi, iklim ve tarımsal üretim koşulları yasama organının çalışma dönemi, ülkedeki yatırım ve bayındırlık hizmetlerinin durumu, yasalarla getirilmiş olan ilkeler gibi nedenler rol oynar. Ülkemizde mali yıl 1 Ocak tarihinde başlayıp 31 Aralık tarihinde son bulmaktadır.
Bütçe çağrısı ve Bütçe hazırlama rehberi nedir?
• Bütçe çağrısı Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanıp Başbakan onayıyla yayınlanmaktadır. Bütçe çağrısı kuruluşların bütçeyi hazırlarken göz önünde bulundurmaları ve dikkat etmeleri gereken temel felsefeyi ortaya koyar. Bütçe hazırlama rehberi, Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanır ve harcamacı kuruluşlara gönderilir. Bütçe çağrısı çok genel esaslar çerçevesinde bütçe hazırlığına yer verirken, bütçe hazırlama rehberi daha ayrıntılı ve bütçe tekniğine göre o yıl bütçesinin özelliklerini gösteren ilkeleri içermektedir.
Gider bütçesi nasıl hazırlanmaktadır?
• 1982 Anayasasının 162. maddesi ile genel ve katma bütçe tasarılarının mali yılbaşından yetmiş beş gün önce TBMM’ne sunulması kabul edilmiştir. Harcamacı kuruluşlar, 1982 Mali yılından beri Mayıs ayında Başbakanlığın “Bütçe Çağrısı” ile hazırlık çalışmalarına başlarlar. Bütçe çağrısının hemen arkasından Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan “Bütçe Hazırlama Rehberi” kuruluşlara gönderilmektedir.
• Harcamacı kuruluşlar bu esaslara göre bütçelerin taslaklarını hazırlarken, Maliye Bakanlığı da aynı esaslar çerçevesinde kendi Bakanlık bütçesini hazırlar. Bütçe hazırlıkları her kuruluşta Maliye Bakanlığı, Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğüne bağlı bütçe dairesi başkanlığı aracılığı ve yardımı ile yapılmaktadır.
• ilk hazırlık aşaması ve Maliye Bakanlığına teslimden sonraki aşamalarda harcamacı kuruluş ve Maliye Bakanlığı arasında sürekli ortak çalışmalar vardır. Bu çalışmalar ilk aşamada teknik olup, daha sonra daha üst düzeyde, bakanlar arası çalışmalara kadar uzanır. Harcamacı kuruluşlar mikro düzeyde kendi gereksinim listeleriyle talepte bulunurken, Maliye Bakanlığı makro açıdan ülkenin tüm gereksinimlerini sıralamak, var olan mali kaynakları bunlar arasında öncekilerine göre dağıtmak durumundadır. Bütçenin hazırlık aşamasında rol oynayan bir diğer kuruluş da Devlet Planlama Teşkilatıdır.
• Devlet Planlama Teşkilatı tarafından hazırlanan ve Yüksek Planlama Kurulunda görüşülerek Bakanlar Kuruluna sunulan “rapor” hedef stratejinin uzun vadeli plan ile yıllık, programların hazırlanmasında uyulması gerekli esasları gösteren bir “direktif” olarak kabul görmek gerekir. DPT da teşkilat yapısında farklı kurumlar vardır. bunlar içerisinde en önemli genel müdürlük Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğü’dür. Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğü; Hazine işlemlerini yürütmek, devlet giderlerinin gerektirdiği nakdi sağlamak, devletin genel bütçe ile ilgili yurtdışı ödemelerini yapmak, iç ödemeler ve dış ödemeler saymanlıkları kurmak ve yönetmek, devlete ait para, kıymetli maden ve değerleri muhafaza etmek, yönetmek ve nem alandırmak, devletin iç borçlanmasını yürütmek gibi görevleri yerine getirmektedir.
Gelir bütçesi nasıl hazırlanmaktadır?
• Ülkemizde geçmiş yılların kesin gelir hesapları elde olduğu gibi, içinde bulunulan mali yılın, bütçe hazırlıklarının başladığı aya kadar olan sekiz aylık gelir gerçekleşmeleri de elde bulunmaktadır. Bu verilere dayalı olarak, Maliye Bakanlığı gelir tahmininde, yani gider bütçesiyle gelir bütçesini denkleştirmekte yetkiye bağlı ve bu verilerden hareketle
gelir bütçesi hesaplanır | 
Benzer Konular 
