Devlet Bütçesi Ünite 6 Ünite 6
Bütçe uygulaması, devlet bütçesi:
Not: bütçe ödenek artışları hangi durumlarda baş vurulduğunu açıklaya bilmek?
Cevap: ödenek artışları ayrıca mali yıl başında yürürlüğe giren bütçe dengesini bozan ekonomik ve mali sorunlar çıkarıla bilecek sonuçlar yaratır.
Devlet muhasebe sistemleri:
1)Kameral muhasebe sistemleri: Bütçe ile ilgili rakamlar, gelirler ve giderlerin tahakkukunu, tahsilâtını bütçe tertibine göre veren bir sistemdir.
2)Scneider muhasebe sistemi; Kameral bütçe sistemdi mahsup işlemleri ile bütçe dışında devletin borç ve alacak durumları gösterilmemektedir. Bu sistemde ise mahsup işlemleri ile bütçe dışı alacak ve borç hesaplarına da yer verilmektedir.
3)Constante muhasebe sistemi; Bütçe hesapları ile mal varlığı hesaplarını ve gelir ve gider tahakkuklarını gösterir. Bu sistem gelir ve gider tahakkuku kaydetme amacıyla kurulmuştur.
4)Logismografi muhasebe sistemi: Bu bir İtalyan sistemidir ve mal varlığı ile işletme hesaplarını birlikte gösterir. Not: bütün hesapların tablo ve sütün halinde gösterildiği Amerikan muhasebe sistemine çok yakındır. Her iki sistemde tarih ve konu bakımından aynı anda kaydedilmektedir
Mal sahibi ( devlet hesabı) ve memur hesabı ( devlet memuru) olmak üzere iki hesap vardır.
Not: Bütçeye verilen ödenekler o kuruluşun yapa bileceği harcamaların “tavanını” oluşturur.
Hazine: Bütçenin gelirlerini toplayarak bunları muhafaza etmek, bunları işletmek, gerekirse borç para bularak bütçenin giderini gereken yerde ve zamanda ödenmesini sağlamak görevidir. Devletin fikri bankeri durumundadır.
Not: gelir ve gider arasında ki yer bakımından denkleştirmeye neden ihtiyaç duyulmaktadır?
Cevap: devletin bütün gelirlerini hazinede toplamak ve bu paralardan gereken miktarı ilgili yerlere yani ödemelerin yapılması gereken yerlere göndermektedir. Gelirler bazı şehir ve bölgelerde daha fazla bazılarında daha az toplanır. Giderler ise ülkenin her yerinde yapılmaktadır. İşte hazinede toplanan bu paraların ihtiyacı olan yerlere yollama zorunluluğu vardır. Nakit hareketleri fazlarla ek***lerin adeta hazine şubeleri arasında takasıdır. Bu işlemler günümüzde banka aracılığı ile yapılmaktadır.
Mali denetim: Dokümanların kayıtların. Raporların iç kontrol sistemlerinin muhasebe ve mali uygulamasının ve diğer bütün bulguların kamusal bir takım amaçlar ve araçlardan biri için araştırılması ve kontrol edilmesine mali denetim denir.
Devlet muhasebesi: Devletin faaliyetlerini ve bu faaliyetlerin nedenlerini sonuçlarını parasal olarak ifade eden kaydeden ve sınıflandıran yorum ve denetime elverişli dökümler yapan sistemdir.
Not: devlet muhasebesinin amaçları?
Cevap: birinci amacı: para ile ifade edilen kıymet hareketlerinin denetimi ikinci aşaması ise: geçmiş işlemleri değerlendirerek gelecek de izlenecek stratejisinin belirlenmesi.
Not: devlet muhasebesi ile işletme muhasebesinin arasındaki farkları ve benzerlikleri açıklaya bilmek?
Cevap: işletme muhasebesi( özel sektör muhasebesinin) büyük ölçüde üretim maliyetlerinin belirlenmesine kar hesaplanması ve mal varlığı hesaplarına ağırlık verir.
Devlet muhasebesi ise: gelir ve giderlerin izlenmesine ve sonuçların denetimini sağlayan bir muhasebe planına öncelik verir.
NAKİT ESASI: kasaya parasal bir girişin veya kasaya parasal bir çıkışın fiilen gerçekleştirdiği zaman işlem muhasebe kayıtlarına geçirilir.
Tahakkuk esası: tahakkuk ederek kesinleşmesi esas olup nakit esasında olduğu gibi gelirin fiilen tahsil edilmesi veya giderin ödenmesi aranmaz. Gelirde giderde tahakkuk ettiği zaman kayıtta alınır.
Not:2002 yılına ait bir bütçe gideri 2002 yılında tahakkuk ederse 2002 yılında değilse 2003 yılında ödenirse ve bu gider 2002 yılının kayıtlarına yazıldıysa kullanılan yöntem “HESAP DÖNEMİDİR”
Özet
Mali yıl içerisinde bütçe ödeneklerinde ne tür değişiklikler yapılmaktadır? Ödenekler bir tahmin oldukları için mali yıl içerisinde yetersiz kalması bazılarının da ödenek fazlalarının oluşması halinde ödenek aktarmalarına başvurur. Aktarma işlemi bir hizmetin mevcut ödeme ek***liğinin gereksininim duyulandan daha fazla ödeneğe sahip başka ödenekle karşılanmasıdır. Aktarmalar bütçe dengesini bozmazlar. Bazı ödenek değişiklikleri ödeneklerin artmasına neden olmaktadır. Ödenek artışlarına ödeneğin yetmemesi ve aktarma olanağının olmaması halinde yapılır. Ödenek artışları bütçe dengesini bozar ekonomik ve mali sonuçlar çıkarabilmektedir.
Hazinenin nakit işlemleri nelerdir?
Mali yıl içerisinde toplam gelirleri ile giderlerin yer ve zaman bakımından ahenkleştirilmesi ve bunun için yapılan işlemlere hazine işlemleri denir. Gelir ve giderlerin yer bakımından ahenkleşmesi toplanan gelirlerin gereken miktarlarını ödemeler yapılacağı yerlere dağıtmayı gerektirir. Gelirler ve giderler mekân açısından uygun değildir. Bazı bölgelerde gelirler fazla bazı bölgelerde ise daha az tahsil edilir. Giderler ise ülkenin her yerinde düzenli yapılmaktadır. Hazine toplanan gelirlerin ihtiyaç duyulan yerlere yollanmasını sağlar. Gelir ve giderlerin zaman bakımından denkleştirilmesi de diğer bir nakit hareketidir. Gelirlerin toplanma zamanlarına göre bazı dönemlerde yeterli nakit bulunmaya bilir. Nakit ihtiyacını belirlemek ve bunları karşılayacak nakdi zamanında hazır bulundurmak hazinenin görevidir. Devlet gelirlerinin belirli dönemlerde tahsil edilmesi giderlerin ise sürekli olması gelir giderin zaman dengesinin bozulmasına neden olur. Hazine bu uyumsuzlukları kısa vadeli borçlanma ile giderir.
Mali yıl içerisinde kamu kurumları nasıl denetlenmektedir?
Modern denetim kamu kurumlarının hizmet götürdüğü insanların ihtiyaçlarını en verimli erken ve ekonomik biçimimde giderilmesi için önemlidir. Denetim kavramı mali işlemlerin mali mevzuata uygunluğunu bu işlemlerin doğru ve gerçek biçimde yapılıp yapılmadığını içermektedir. Kamu denetimi ayrıca ekonomik ve etkenlik denetimiyle kaynak kullanımının erken olup olmadığını da araştırır. Günümüz modern denetim anlayışı program sonuçlarının değerlendirilmesini bir başka değişle denetimi de kapsamaktadır. Kamu hizmetlerinin belirlenen amaçlara ulaşıp ulaşmadığını denetler.
Devlet muhasebesi nedir? Kayıt sistemleri nelerdir?
Devlet muhasebe sistemleri şunlardır:
Kameral muhasebe sistemi: bütçe ile ilgili rakamlar gelir ve giderlerin tahakkukunu tahsilâtını da bütçe tertibine göre veren bir sistemdir.
Schneider muhasebe sistemi: kameral bütçe sisteminde mahsup işlemleri ile bütçe dışında devletin borç ve alacak durumları gösterilmemektedir. Bu sistemde ise mahsup işlemleri ile bütçe dışı alacak ve borç hesaplarına da yer verilmektedir.
Constante muhasebe sistemi: bütçe hesapları ile birlikte malvarlığı hesaplarını ve gelir gider tahakkukunu gösterir. Bu sistem gelir ve gider tahakkuk aşmasında kayıt etme ilkesine göre kurulmuştur.
Logismografi muhasebe sistemi: malvarlığı ile işleteme hesaplarını birlikte gösterilmektedir. İşlemleri hem tarih hem de konu itibari ile aynı anda kaydetmektedir.
Devlet muhasebesinde nakit ve tahakkuk esasları nelerdir?
Devlet muhasebesinde nakit esasında kayıtlar kasa parasal bir giriş veya kasadan parasal bir çıkış fiilen gerçekleştiği zaman yapılmaktadır. Benzer biçimde gelir yükümlüden tahsil edildiği kaydı yapılır. Gelir tahakkuk etmesine rağmen tahsil edilmemişse kayıt yapılmaz. Tahakkuk esasında ise muhasebe kayıtlarının işlemin tahakkuk ederek kesinleşmesi esastır. Harcama yapılırken gider tahakkuk ettiğinde hesaplara kayıt düşülür. Gelir kaydında ise gelir tahakkuk ettiği anda kayıt yapılmaktadır. |