Teşekkür
Başabaş Ve Kaldıraç Analizi- Ünite 4 Kar Planlamasınının Temel araçlarından birisi olan başa baş analizi,işletmenin değişik üretim düzeylerinde beklenen gelirleri,giderleri ve karları arasındaki ilişkiyi koymaktadır. Doğrusal olmayan başa baş analiznin varsayımlarında sabitlik,uyum aynılık söz konusudur.Hiç bir zaman değişkenlik söz konusu değildir. Doğrusal başa baş analizi giderleri ikiye ayrılır.Birincisi sabir giderler,ikincisi değişken giderler. Başabaş Analizinde kullanılan veriler,işletmenin geçmiş dönemlerine ait verilerdir.Başabaş analizi kısa dönemli analizlerde kullanılabilecek bir tekniktir Doğrusal olmayan başa baş analizinde,toplam gelirler ve giderler eğrisel özellik gösterir.En fazla kar toplam gelir ile toplam gider arasındaki farkın en yüksek olduğu zaman elde edilir.Birim değişken giderler üreim düzeyine göre değişir.Birim satış fiyatı değişkendir.Ancak sabit giderler belli üretim düzeyinden sonra artmaz. Başabaş analizinin işletme yönetimine ve analizcilere sağlayacağı başlıca yararlar şu şekilde sıralanabilir. Kar hedeflerine ulaşmada iş hacminin belirlenmesi Çeşitli üretim düzeylerinde birim maliyetlerin ve en az satış fiyatının belirlenmesi Değişken giderler,sabit giderler ve/veya birim satış fiyatındaki değişikliklerin,işletmenin kara geçiş noktası ve toplam karına olavilecek etkilerinin incelenmesi En karlı mamül türlerinin seçilmesi ve üretim bileşiminin buna göre düzenlenmesi Yeni Yapılacak yatırımlarda,risk derecesini veya emniyet marjını dikate alarak,asgari üretim kapasitesinin ne olması gerektiktiğinin belirlenmesi İşletmenin üretim kapasitesini artırması halinde,bu tür bir büyümeyi haklı gösterecek satış hacminin belirlenmesi İşletmenin kar hedeflerine ulaşması için gerekli iş hacminin saptanması İşletmenin izleyeceği üretim,fiyat,yatırım politikaları konusunda yönetimin alacağı kararlara yardımcı olması Kara geçiş işin önceden tahmin edilen iş hacmi ile işletmenin kara geçiş noktasına fiilen ulaştığı iş hacmi arasında karşılaştırmalar yapılarak,faaliyetlerin kontrol edilmesi,işletmenin izlediği politikaların ve işletme yönetiminin değerlendirilmesi Doğrusal Başabaş Analizinin Varsayımları İşletmetlerin giderleri,sabit ve değişken giderler olarak iki grupta toplanmaktadır. Sabit varlıklar( maddi duran varlıklar) çeşitli ücerim düzeylerinde aynı kalmaktadır. Birim satış fiyatları değişmemektir Genel Fiyat düzeyi istikrarlıdır Değişken giderler,üretim miktarları ile aynı oranda değişmekte,azalmakta veya artmaktadır.Başka bir değişle birim başına değişken gider bütün üretim düzeylelerinde aynı kalmaktadır İşletmenin izlediği politikalarda değişiklik yoktur. Satışlarla üretim arasında tam bir zaaman uyumu vardır,önemli değişmeler olmazken her üretilen mal veya hizmet satılmaktadır. Üretim faktörlerinin verimliliği aynı kalmaktadır İşletme tek çeşit mal veya hizmet üretmektedir.İşletme birden çok çeşitte mal veya hizmet üretiyor ise üretiyor ise üretimin bileşimi değişmemektedir. Sabit ve Değişken Giderler Sabit giderler: : Üretim düzeyine bağlı olarak değişmeyen giderlerdir.Faiz giderleri,amortismanlar,sigorta ve vergiler ile yöneti maaşları işletmelerin sabit giderlerine örnek verilebilir. Teknik Değer Kaybı : Sabit varlıklar,üretim sırasında aşınma ve yıpranma nedeniyle bir değer kaybına uğrarlar.Sabit varlıklar üretimde az da kullanılsalar havadaki su buharı,asit buharı vb .nedenlerle yıpranırlar ki bu da teknik değer kaybı olarak nitelendirilir. Ekonomik Değer Kaybı : Sabir varlıklar,teknik değer kayıpları nedeniyle ekonomik değer kaybına uğrarlar.Teknik değer kayıpları yanında,teknolojinin hızlı gelişim gösterdiği alanlarda ( Örneğin bilgisayarlar,modern otamatik makinalar vb .alanlarda) teknolojik yeniliklerin ortaya çıkması eski teknolojiye olan talebi azaltacağı için demode kalan sabit varlıkların ekonomik değerleri azalır. Değişken Giderler : En önemli değişken gider kalemleri,hammadde,direkt işçilikte işletme malzemesi ve yardımcı madde gibi materyaldir. Başabaş analizinde ve çalışma kaldıracı analizinde yararlanılan temel tablo,gelir tablosudur. İşletmelerin başabaş üretim düzeyinin hesaplanmasında 3 tür yöntem kullanılır 1 – Grafik Yöntemi 2 - Matematiksel yöntem 3 – Deneme – Yanılma yöntemi Sermaye Yoğun Sektörler :Sabit varlıklara daha fazla yatırımı gerektiren sektörlere sermaye yoğun sektörler denir. Emek Yoğun İşletmeler : Sabit giderleri düşük olan işletmeler ise sabit yatırımları az ,üretimi daha çok emek gücüne dayalı olan işletmelerdir.Bu tür işletmelere emek yoğun işletmeler denilir. Finansal kaldıraç Analizi : işletmenin belirli bir dönemde borçlandığı varsayımıyla,borçların karlılığı ne ölçüde etkilediğini ortaya koymak için yapılan bir analiz tekniğidir.Sermaye yapısının,hisse başına kara etkisini ölçmede kullanılır. Faaliyet Kaldıracı Analizi : Sabit giderler ile değişir giderler arasında ilişki kurarak sabit giderlerin nereye kadar kabul edileceğini araştıran bir analiz tekniğidir.Giderlerin hangi oranda değişken gider,hangi oranda sabit gider olduğu Faaliyet Kaldıracı Kapsamında belirlenir. Birleşik Kaldıraç : Birleşik kaldıraç derecesi hisse başına kardaki değişikliğin satışlardaki yüzde değişikliği oranıdır. Formüller : Satış Miktarı = . Toplam sabir giderler + Hedeflenen Kar Br.Satış Fiyatı – Br.değişken Faaliyet Kaldıracı = Satışlar – Değişir Maliyet FVÖK Finansal Kaldıraç = . FVÖK . FVÖK -Faiz ödemesi - [ karpayı / (1-vergi oranı ) ] Başabaş Üretim Miktarı = Toplam Sabit Giderler Birim Satış Fiyatı – Bri.Değişken maliyet Başabaş Satış Tutarı = . Sabit giderler . 1 - Değişken Gider / satış Fiyatı Örnek : 1- Sabit gelirler 80 milyar Birim satış Fiyatı 140 milyon Birim Değişken Gideri 100 Milyon a- Bu bilgilere göre başabaş üretim miktarı kaç birimdir? Başaba baş Ür.Mik = Toplam Sabit bider Br.Satış – Br.Değişken = 80 milyar = 80 140 – 100 40 = 2000 b- Bu bilgilere göre başabaş noktasındaki satoş değeri kaç milyardır? Başabal nok.satış Tut. = Sabit giderler . 1 - Değişken Gid. / Satış Fiyatı = 80 . 1 – 100 / 140 = 279.999 Örnek: 2 Bir işletmenin toplam sabit giderleri 100 milyar,toplam değişken giderleri 400 miyon,toplam satış hasılatı 500 milyon ise bu işletme kaç milyarlık satış hacminde başabaş noktasına ulaşır? Başabaş Satış Tutarı = Sabit giderler 1 – Değişken gider / Satış Fiyatı 100 . 1 - 400/500 = 500 Örnek-3 Satışlar 200 Milyar Toplam Değşken. 80 FVÖK 60 Faiz Ödemeleri 10 İmt.Hisse sen.Dağıtılan Kar.payı 5 Milyar Vergi Oranı % 50 a-Finansal kaldıraç Derecesi nedir? FK = FVÖK . FVÖK – Faiz Ödemeleri – [ Karpayı ] [ 1 – Vergi oranı] FK = 60 . 60-10 – [ 5 . ] 1 – 0.50 ] FK = 1.5 b- Bu Bilgilere göre faaliyet kaldıracı nedir? Fal.Kal. = Satışlar – Değişken FVÖK = 200 – 80 60 = 2 c- Bu Bilgilere göre bileşik kaldıraç derecesi nedir? Bileşik Kaldıraç = Faaliyet kaldıracı X Finansal Kaldıraç = 2 x 1.5 = 3 Örnek 4 Sabit giderler 100 Milyar Toplam Değişken 150 Satışlar 200 Bu Bilgilere göre başabaş satış noktası tutarı nedir? Bbnoktası satış Tut. = Sabit giderler. 1 - Değişken Satış Fiyatı = 100 . 1 - 150 200 = 400 Örnek5 Başabaş noktasındaki üretim miktarı 60.000 birim,değişken gideri 200.000 ve ürettiği mamulün birim satış fiyatı 500.000 olan işletmenin sabit giderleri kaç milyardır? Q = Toplam sabit giderler . Br.Satış - Brim değişken 60.000 = Toplam sabit giderler 500.000 – 200.000 = 18 Milyar Örnek6 Finansal Kaldıraç 2 Satışlar 8.000.000 Değişir 2.000.000 FVÖK 4.000.000 Bu bilgilere göre bileşik kaldıraçı nedir? Fin = 2 Faa.kal = 8.000.000 – 2.000.000 = 1.5 4.000.000 Bileşik kaldıraç = 1.5 x 2 = 3 Örnek7 Bir işletmenin sabit giderleri 600 milyar,birim değişken 40 milyon,birims satış 60 milyondur.100 Milyar kar yapılması için üretim düzeyi ne olmalıdır? Q = sabit giderler + Hedeflenen Kar Br.Satış – Br.Değişken 600 + 100 = 35 60 – 40 Örnek8 Faaliyet kaldıracı 1.5, Finansal kaldıracı 2 olan işletmenin,bileşik kaldıraçı nedir_ Birleşik kaldıraç = 1.5 X 2 = 3 Örnek -9 Sabit giderler 30 Milyar Birim Satış Fiyatı 6 milyon Br.Değişken 4 milyon 10 Milyar kar elde edilmek istenirse,işletmenin satması gereken mamul miktarı nedir? Satış Miktarı = Sabit giderler + Hedeflenen kar Br. Satış – Br.Değişken = 30 + 10 = 20 6 – 4 
Benzer Konular 
