tualimforum.com - Uzuv Kopması Durumunda İlk Yardım

Uzuv Kopması Durumunda İlk Yardım

ORGAN KOPMASI VE İLKYARDIM

Organ kopması (amputasyon, ampute organ); vücutta çıkıntı oluşturan organların herhangi bir nedenle bulunduğu yerden ayrılmasıdır.
Çıkıntı oluşturan organlar: burun, kulaklar, çene, kollar, bacaklar, eller, ayaklar, parmaklar şeklinde sıralanabilir.
Organın yerinden ayrılması, genellikle kazalar sonucunda görülmekle beraber tedavi amaçlı da (örnek: gangren nedeniyle ayakların kesilmesi…)olabilmektedir. Kaza nedeniyle oluşan organ kopmalarının en önemli nedenleri: motorlu araç kazalarında sıkışma, iş kazaları, düşme veya kesici nitelikteki bir şeyin düşmesi ve benzeridir.
Kopan organ, 24 saat içinde uygun koşullarda, uygun hastaneye nakledildiği takdirde, yerine dikildiğinde eski görevini sürdürebilir.

Uygun koşullar: 1- Hasta, 2- Kopan organ açısından ele alınmaktadır.

1- HASTA İÇİN UYGUN KOŞULLAR:

- Kanama hemen doğrudan basınçla durdurulmalıdır
- Hastanın soluk yolunun, solunumunun ve dolaşımının devamlılığı sağlanmalıdır
- Şoka karşı önlem alınmalıdır: ayakların yükseltilmesi gibi
- Kanama, doğrudan basınca ve kalp seviyesinden yükseğe kaldırmaya rağmen durdurulamamışsa, son seçenek olarak turnike uygulanabilir. Doğrudan turnike uygulanması, dokunun beslenmesini bozacağından istenmemektedir; beslenmesi bozulan organın yerine dikilmesinde sorunlar ortaya çıkmaktadır (McCarthy,1990; Caroline,1995).

2- KOPAN ORGAN İÇİN UYGUN KOŞULLAR:

- ISLATILMAMALIDIR (doğrudan su içine konulmamalıdır)
- DONDURULMAMALIDIR (doğrudan buz ile temas etmemelidir; kuru buz kullanılmamalıdır)
- Organ nemli ve soğuk tutulmalıdır. Bunun için: bulunabilen en temiz kumaş (çevrede hiçbir şey yoksa kazazedenin fanilası kullanılabilir) bulunabilen en temiz su (varsa çaydanlıktaki kaynamış ve soğumuş su, içme suyu, musluk suyu vs.) ile nemlendirilir(ıslatılıp sıkılır). Kopan organ nemlendirilmiş bu kumaş parçasına yerleştirilerek, sarılır ve bulunabilen en temiz, deliksiz bir plastik torbaya konur. Ağzı sıkıca bağlandıktan sonra içinde su ve buz parçaları olan bir başka torba yada kap içine yerleştirilir.

1- Hasta/yaralıyı sırt üstü yatırma
2- Hasta/Yaralının bacaklarını 30 cm kadar yükseltme
3- Kanamayı durdurmak için kanayan yere veya baskı noktalarına bası uygulama. Bu önlemlerle kanama kontrol edilemiyorsa turnike uygulama.
4- Kopan parçayı temiz su geçirmez ağzı kapalı bir plastik torbaya yerleştirme
5- Kopan parçanın konduğu torbayı buz içeren ikinci bir torbanın içine koyma
6- Torbayı temiz bir bez ile sarıp hasta/yaralı ile aynı vasıtaya koyma, üzerine hastanın adı
ve soyadını yazma
7- Tıbbi birimleri haberdar etme