Astronomi Nedir?

[blue]

Astronomi Nedir?

Astronomi, yıldızların, gezegenlerin, gök cisimlerinin bilimsel yöntemlerle incelenmesi ilmidir.Aynı zamanda,bu gök cisimlerinin fizik ve kimya bakımından yapılarını da açıklar. Dilimizde "gökbilim" diye tanımlanan astronomi ortaçağ'da daha ziyade Araplar arasında gelişme göstermişken, Kopernik ve Kepler gibi ünlü astronomi bilginleri sayesinde batıda da bilimsel önem kazanmıştır.

Astronomi temelde çok eski bir bilimdir.Mısırlılar ve Çinliler yaklaşık olarak 4000 yıl önce yıldızların hareketlerine ilişkin hayli bilgiye sahiptiler. Ay ve güneş tutulmaları konusunda önceden sağlam tahminler yapabiliyorlardı. Zamanımızdan 2000 yılı aşkın bir süre önce Aristarkus adında bir Yunanlı,dünyanın ve diğer gezegenlerin güneşin çevresinde hareket halinde olmaları gerektiğine ilişkin açıklamalar yapmıştı. Daha eski tarihlerde, Çin'deki dini törenlerin tarihlerini hesaplamak için ay ve güneş tutulmalarını, diğer gök olaylarını inceleyen, özel bir takvim düzenlemekle görevli bir kurul vardı. Kubilay Han zamanında, Çin'de bazı gözlem aletlerinin yapıldığı bilinmektedir.

Eski Yunanlılar arasında, M. Ö. 6.yüzyılda Miletos'lu Thales (Tales),daha yukarda adı geçen Aristarkus, Pythagoras (Pisagor), Eratostene astronomi alanında derinlemesine çalışmalar yapmışlardı. Nitekim ilk yıldız katoloğu M.Ö.3. yüzyılda, İskenderiye'de Yunanlı astronomlar tarafından düzenlenmiştir.

Astronominin Arap dünyasına girmesi, yaklaşık olarak 800 yıllarında,Halife Harunürreşit zamanında olmuştu. Halifenin isteği üzerine, Ptoleme'nin bir eseri "El Macisti",ya da "Kitab-ül Mecisti" adıyla Arapçaya çevrildi. 829 yılında Elme'mun zamanında Bağdat'ta büyük bir rasathane kuruldu. Türkler'de astronomi en parlak dönemini Uluğ Bey (1395-1449) zamanında yaşamıştır. Semerkant'ta yapılan rasathanede,"Kitab-ül Mecisti" deki tekmil yıldızlar incelenmişti.

Polonyalı Kopernik (1473-1543), Danimarkalı Brahe (1546-1611), Alman Kepler (1571-1630), Avrupa'da astronominin temel taşları oldular. İtalyan Galileo (Galile), Hollanda'da icat edilen dürbünü gök gözlemlerinde kullandı. İsviçreli Euler (1707-1783), Fransız Lagrange (1736-1813) ve Laplace (1749-1827), Alman Herschell (1738-1822), gelişen teknik sayesinde gözlem ve çalışmalarını daha ileri seviyelere vardırdılar.

Teleskopların icadı ve gelişimi, astronomide ileri doğru adımların hızlanmasını sağladı. Bir teleskop olmaksızın,bulutsuz ve açık bir gecede çıplak gözle yaklaşık olarak 3000 yıldız görebiliriz. Buna karşılık, çok geliştirilmiş son teleskoplar

1.000.000.000 (bir milyar)ı aşkın yıldız görebilmemizi sağlamaktadır.