 İmadeddin Nesimi Biyografisi,İmadeddin Nesimi Hayatı
İmadeddin Nesimi Biyografisi,İmadeddin Nesimi Hayatı
Nesimi, (1370 ? - 1417), Azerbaycanlı divan şairi.
Yaşamı
Hayatına dair kesin bir bilgi yoktur. Asıl adı İmadeddin’dir. Ölüm tarihi kimi kaynaklarda 1417 kimilerinde 1418 olarak belirtilmektedir. Şiirleri dönemin bir çok şairini etkilemiştir. Alevilik ve bölge Şiiliğinde Yedi Ulu Ozan’dan biri kabul edilir. Kendisinin de Mevlana’dan etkilendiği ileri sürülmektedir. Çeşitli nazireler yazmıştır. Şiirleri Anadolu,Azerbeycan ve İran’da yaygındır. Esterabadlı Fazlullah’ın yaymaya çalıştığı Hurufiliği benimsedi. Bu mezhebin önde gelen savunucuları arasında yer aldı. Ülkenin çeşitli yerlerinde dolaşarak şiirleriyle yaymaya çalıştı. Bu, yöneticileri rahatsız etti. Mısır Çerkez Kölemenleri hükümdarı El-Müeyyed Şeyh’in emriyle Şam’da derisi yüzülerek öldürüldü. Cesedi bir hafta halka gösterildi. Eserleri arasinda Türkçe ve Farsça divan en önemlileridir.
Toplumda genellikle Kul Nesimi adlı alevi ozanla karıştırılır.Halbuki tamamile farklı yerlerde yaşamış farklı insanlardır.Kul Nesimi şiirlerini saf Anadolu Türkçesiyle yazarken Azerbaycanlı Nesimi’nin şiirlerinde bolca arapça ve farsça kelimeler bulunur.
“ “Mansur gibi benden eğer çıhdı; Ene’l Hak, Ey hace itab eyleme uş darumı buldum.”
“Faş eyledüm cihana Ene’l Hak rümüzını, Doğru haberdür, anın içün dara düşmüşem.”
“Gel Enel Hak sırrını meyhanede meyden işit, Ey düşen inkara niçün münkiri meyhanesen?”
“Ger Enel Hak söylemekten dara asılsam ne gam? Bunca Mansur’ın asılmış başı ber-dar uşta gör.”
“Zikrüm Ene’l Hak’dür benüm, doğru sözüm hakdür benüm, Dareyn
Azerbaycan kültüründe önemi
Nesimi’nin Azerbaycan kültüründe önemli bir yeri vardır. Yeni kurulan Azerbaycan Cumhuriyeti devletinde Azerbaycan türkçesi ile uğraşan en yüksek akademik kurum olan dilcilik enstitüsüne (Azerbaycan Nesimi Dilçilik İnstitutu) ismi verilmiştir. Nesimi Dilcilik Enstitüsü, Türkiyede kurulu bulunan TDK karşılığı bir işlev yürütmektedir. |