Stratejik Yönetim 1.2.3.4.5.6. Üniteler

**SERDEM** · 21.05.09, 17:25

Stratejik Yönetim 1.2.3.4.5.6. Üniteler

Ünite 1

Strateji kavramı,iş dünyası sözlüğünde 20.yy’ın ilk yarısında yera almaya başlamıştır.Stratejiyi ilk defa ekonomik anlamda “oyun teorisi” adıyla Neumann ve Morgenstren adlı bilim adamları açıklamıştır.
Yönetsel anlamda strateji kavramı,ekonomik bir ortamda yeniliği,ilerlemeyi,işletmenin devamlı olarak çevreye uyumunu veya çevre ile karşılıklı etkileşim içinde olmasını sağlayarak meydana gelen değişiklikleri kontrol altına alan yönetsel araçtır.
Yönetsel Stratejinin Genel Özellikleri :
* Strateji,bir analiz etme sanadıtıdır.
* Amaçlara bağlı bir unsurdur.
* İşletmenin çevresi ile diyalektik ilişkilerini düenler.
* Devamlı olarak tekrarlanan işlerin aksine uzak geleceğe bağlı bir düzeni ilgilendirir.
* İşletmenin finansal ve beşeri kaynaklarını uyum içinde yöneterek faaliyete geçirir.
* Karmaşık ve dinamik bir organizasyonda beşeri unsuru harekete geçirir.
* Karmaşık ve dinamik bir çevrede işletmenin faaliyet sahalarını belirler.

Amaç : Bir işletmenin gelecekte ulaşmayı düşündüğü durumdur.Amaç,stratejik yönetim sürecinin başlangıcıdır.
Hedefler : Amaçlara ulaşmak için gerekli olan kısa dönemli aşama durumlarıdır.Hedefler daha açık ve ölçülebilirdir.Amaç,hedefleri kapsar.
Kısa ve uzun dönemli amaçlar arasındaki farklar şunlardır
* Aralarında zaman farkı olması
* Kısa dönemli amaçların,daha ayrıntılı olarak neyin,nasıl,ne sürede ve kim tarafından yapılacağını gösteren program ve bütçelerle ilgili olması.
Amaçların oluşturulması için gerekli olan ilkeler şunlardır:
* Amaçlar açık ve seçik olmalıdır.
* Esnek Olmalıdır.
* Gerçekçi ve çekici düzeyde olmalıdır.
* Ölçülebilir olmalıdır.
* Kısa ve uzun dönemde erişilecek amaçlar birbirinden ayrılmalıdır.
* Uygulayıcılar tarafından benimsenmelidir.
* Her düzeyde birbirleri ile uyumlu olmalıdır.
* Motive edici olmalıdır.
Vizyon : Bir yöneticinin gelişmeket ve şimdi düşünülmemiş ya da başarılmamış olan,gelecekte başarılmasını düşündüğü yapılması gerekenlerle ilgili açıkça ifade edilen ve o kişinin kendisine özgün düşünceleridir.Vizyon stratejnin,amacın,misyonun çıkış ya da ilham kaynağıdır.
Vizyonun Nitelikleri
* Her yönetici ve lider için orjinaldir.
* Gelecekte çevrede yapılması düşünülen tüm faaliyetlerin algılanması ve değerlenmesini gerektirir.
* Her yöneticinin kendi ekibi ve imkanlarıyla neleri yapabileceğini,bunların miktarı ve çeşitlerini değerlendirip açıklaması gerektirir.
* Yönetici tarafından açıklanıp başkaları tarafından anlaşılıp paylaşıldıkça değer kazanır.
* Yöneticinin kendi işlerinin ya da başında bulunduğu,içinde çalıştığı kuruluşun geleceğine ilişkin faaliyetlere bakış açısıdır.
* Kuruluşun amaçlarının şekillenmesini ve bu amaçları gerçekleştirmek için ne gibi stratejilerin yapılacağının oluşmasına katkıda bulunur.
* Yönetici ve stratejistlerin yaratacılık,yenilikçilik,riski göze alma,katılımcı ve paylaşımcı olma nitelikleri hakkında bilgi verir.
Misyon : Örgütlerin varlık nedenlerini açıklamak veya işletmelerin kendilerini ne tür bir işletme olarak görmek istedikleri hususudur.
Misyon tanımı kapsamına giren diğer açıklamalar şunlardır
* İşletmenin ürettiği temel mal ve hizmetler
* İşletmenin hitap ettiği müşteri kitlesi veya hedef pazarı
* İşletmenin kullandığı temel teknolojiler
* İşletmenin genel iş yapma felsefesi
* İşletmenin kendisini nasıl bir işletme olarak gördüğü
Misyon stratejilerin temelidir ve stratejiden önce gelir.Strateji,misyon doğrultusunda kaynakların nerelere,ne miktarda dağıtılacağını gösteren somut bir kavramdır.

Politika : Yol gösterme ve belirlenmiş amaçlara ulaşmak için izlenen yol veya genel plandır

Politika ve Strateji arasındaki genel farklar şunlardır :
* Politika,uygulamalarla ilgili bir dizi ilke ve kurallardan oluşur.Bu yüzden stratejiye göre daha katıdır.Tektiğe daha yakındır.
* Stratejiler,kısmi belirsizlik koşullarında alınan kararlardır.Politikalar ise belirlilik ortamında alınan ve devamlı olan kararlardır.
* Politikalar bir kez belirlendikten sonra sık sık değiştirilmez.Stratejiler ise devamlı değişkendir.
* Stratejiler,işletme ve çevresi ile ilişkili olduğu için her olayda özel bir görüşme ve kararı gerekli kılar.Politika ise devamlı tekrar eden olaylarla ilgili olduğu için uygulayanlara kolayca devredilebilir.
* Strateji,politikayıda içeren genel bir kavramdır.
* Strateji,amaca daha bağlıdır.
Strateji : Amaçlara ulaşmak için eldeki güçlerin ya da kaynakların dağıtım planıdır.Taktik ise,bu güçlerin harekete geçirilmesi yani uygulanması ile ilgilidir.Taktik,usûl ve teknik bakımdan stratejiden daha ayrıntılıdır.
Program : Süreleri belirlemek,ayrıntılı faaliyetlerin uygulanacakları yer ve zamanlı ve bunların kimler tarafından nasıl yapılacağını saptamaktır.Program tam belirlilik hallerini ve çok kısmi riskleri içerir.Daha alt kademelerle ve uygulamalarla ilgilidir.
Bütçe : Programlarla belirlenen ve her faaliyetin neden olacağı giderler ile bazı faaliyetlerden sağlanacak gelirlerin rakamsal ve nakdi ifadelerinden oluşan öngörüdür.
Yöntem : Politika ve stratejilerin uygulanış şeklidir.Bu nedenle strateji ve polikanın kapsamı,yöntemden daha geniştir.Yöntem,politika ve stratejinin ortak yönleri,süreki ve uzun süreli seçimler olmalarıdır.
Plan : Kabaca neyin,nasıl yapılacağının saptanmasıdır.Plan,strateji,politika,yöntem ve program olarak ifade edilen bütün kavramları kapsar.
Stratejik Planlama : Yazılı hale getirilerek hüviyet kazandırılan stratejidir.
Stratejik Yönetim : Stratejik planları uygulamaya geçmeden önce bir kez daha gözden geçirilmesi ve gerekli önlemlerin alınmasını kapsayan ve işletmenin üst yönetimini ilgilendiren süreçler toplamıdır.
Stratejik Yönetimin Aşamaları :
* Stratejik Planlama
* Politika oluşturma ve uygun yapı araştırma
* Karşılaştırma ve kontrol
Stratejistler; Genel müdür,genel müdür yardımsıcı,yöntetim kurulu üyeleri,planlama yöneticisi ve kurmaylarıdır.
Strateji yokluğunun doğurduğu olumsuz sonuçlar :
* Strateji olmadığında,işletmeler nasıl araştırma ve analiz yapacaklarını bilemezler
* Yöneticiler,gerçekçi olmak yerine kişisel düşüncelerini ve aşırı tutkularını uygulama eğilimine girerler
* Gelecekteki fırsatları ölçmekten yoksun olacakları için,ya zamansız yatırım yaparlar,ya da fırsatları kaçırırlar.
* Ürün hayat eğrisinin gelişimini takip edemeklerinden ya ömrünü tamamlamış ürünlerin üretimine devam eder ya da ürünün en verimli devresinde üretimi durdururlar.
* İleride oluşan değişiklikleri göremediklerinden önceden önlem alamazlar.
İşletme Stratejilerinin Sınırları Şunlardır :
* Töresel –yasal Sınırlamalar : İşletmeler toplumun inanç,değer ve törelerine,yasal ve töresel olarak toplum kurallarına uymalıdırlar.
* Uygulamadan Gelen Sınırlamalar : Uygulamadan gelen sınırlamalar dörde ayrılır
+ İşletmede daha önceki yıllardan gelen alışılmış davranışlar,gelenek,adet ve ön yargılar
+ Yöneticilerin kapasitesi
+ Gerekli finansal kaynaklara sahip olunamaması
+ zaman faktörü
* Karşı stratejiler : İşletme karşı stratejik güçler,rakipler,devler,diğer kamu kuruluşları,sendikalar ve bazende halktır.İşletme bu güçleri dikkate almak zorundadır.
* Sosyal ve P***olojik Sınırlamalar : İşletme kararlarında stratejiyi uygulayacak grupların veya hiç olmazsa grup liderlerinin eremlerinin ( rıza ) alınması gerekir.