 İş ve Sosy.Güv Hukuku 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13. Üniteler Genel Özeti
8. ünite
* ssk hükümlerine göre sendikaların kurulması
- kuruluş türleri ve kurulma koşulları
- kuruculuk koşulları
- kuruluş işlemleri
* sendika türleri : -işçi sendikası , işveren sendikası , kamu görevliler sendikası
* işçi ve işveren sendikalarının kurulabilecekleri iş kolları 28 adet olarak belirlenmiştir
* bir işyerinin girdiği iş kolunun saptanması çalışma ve sosyal güvenlik bakanlığınca yapılır ve bakanlık tespiti ile kararını resmi gazetede yayımlar
* ülkemizde işveren sendikaları ancak
- iş kolu esasına göre
- bir işkolundaki işverenler tarafından
- Türkiye çapında faaliyette bulunmak üzere kurulur
* işçi ve işverenlerin sendika kurucusu olabilmesi için 18 yaşın üzerinde olması gerekir.
* sendikaların kaç kişi tarafından kurulacağına ilişkin bir hüküm yoktur
* sendikaların kurulabilmesi için en az 7 kişinn bir araya gelmesi gerekir
* sendikaların ve konfederasyonların kurulması isteğe bağlıdır. Herhangi bir makamdan izin veya ruhsat almaya gerek yoktur
* bir sendika ve konfederasyon kurulabilmesi için kurucuların öncelikle bir tüzük hazırlaması gerekir
Hazırlanan tüzüğün kanunda gösterilen diğer belgelerle birlikte sendika ve konfederasyon merkezinin bulunduğu ilin valiliğine makbuz karşılığında verir . bu sayede sendika ve konfederasyon tüzel kişilik kazanır
Sendikaların organları
Zorunlu organlar İsteğe bağlı organlar
- genel kurul - bakanlar kurulu
- yönetim kurulu - onur kurulu
- denetleme kurulu - temsilciler kurulu
- disiplin kurulu - araştırma kurulu
- eğitim kurulu
(uygulamada en sık karşılaşılanlar)
*sendikaların , sendika şubelerinin ve konfederasyonların en üst organı genel kuruldur
*genel kurulun türleri
- işçi sendikası şubesi genel kurulu : işyerinde çalışan sendikalı işçi sayısı 500’ ü aştığı taktirde şube genel kurulu delege esasına göre yapılır. Delege sayısı 100’ den az 150’ den fazla olamaz
- işçi sendikası genel kurulu : sendika üye sayısı 1000’i aşması durumunda delegeleren oluşur. Delege sayısı 250’ den az 500’ den fazla olamaz
- işveren sendikası genel kurulu : üye yada temsilci sayısı 1000’i aşarsa delegelerden oluşur. 5002den çok olmamalı
*sendika konfederasyon genel kurulları
- ilk genel kurul : tüzel kişiliğin kazanılmasından başlayarak 6 ay içinde yapılır.
- olağan genel kurul : 4 yılda bir toplanır
- olağan üstü genel kurul : genel kurul üye veya deleğgelerinin beşte birinin isteği üzerine toplanır.
* genel kurula çağrı yönetim kurulu tarafından yapılır.
*sendika ve konfederasyonların yönetim kurulu üyelerini genel kurul seçmektedir
* sendika ve sendika şubelerinin yönetim kurulu en az 3 en çok 9 üyeden oluşur
*konfederasyonların yönetim kurulu en az 5 en çok 29 üyeden oluşur
*denetleme kurulu genel kurulca seçilerek 3 denetçiden oluşur
*disiplin kurulu en az3 en fazla 5 üyeden oluşur
*Sendika yöneticisinin yöneticilik görevinin belli sebeplerle sona ermiş olması
- seçime girememek
- yeniden seçilememek
- kendi isteğiyle çekilmek
*sendikalarca tutulması ve düzenlenmesi zorunlu defterler, dosye ve kayıtlar
- üye kayıt defteri - gelen ve giden evrak kayıt defteri
- karar defteri - gelir ve gider defteri
- zimmet defteri - envanter ve kesin hesap defteri
- demirbaş defteri - genel kurul karar defteri
- Bilanço defteri - denetleme kurul karar defteri
- Aidat defteri - disiplin kurul defteri
- yevmiye defteri ve defteri kebir
9. ünite
* işçi sendikası üyeliğinin kazanılabilmesi için
-- ayırt etme gücüne sahip (mümeyyiz)
-- ergin (reşit) olması
-- üye kayıt fişinin sendikaya verilmesi
-- sendika yetki organı tarafından kabulu
*işçi sendikasına üye olma hakkını kullanabilmek için 16 yaşını doldurmuş olmaları gerekir
*üyelik başvurusu üzerine sendikanın yetkili organı kararını en çok 30 gün içinde vermek zorundadır
*üyelik hakları :
-- sendikaların bütün faaliyetlerinden yararlanmak
-- sendikaların faaliyet ve yönetimine katılmak
*üyelik borçları:
-- sendika düzenine uymak
-- yöneticilik görevlerinin tanıdığı yetkileri kötüye kullanmamak
-- üyelik aidatını ödeme
*sendikaların amacı : üyelerinin çalışma ilişkilerinde ortak, ekonomik ve sosyal hak ve menfaatlerini
Korumak ve geliştirmek
*üye olma yasağı : üyenin kanuni bir durumu bulunmaması gerekir , askeri şahıslar üye olamaz
* üyeliğin sona ermesi : -- kendiliğinden sona erme, -- çekilme, --çıkarılma
*üyeliğin kendiliğinden sona ermesi
-- gerçek kişinin ölümü veya gaipliğine karar verilmesi
-- tüzel kişiliğin feshi ( dağıtma) veya infisahı (dağılma)
*sendika üyeliğinden çekilme ; notere başvurma tarihinden 1 ay sonra geçerli olacaktır |