 Karahanlılar (840-1212)
Karahanlılar (840-1212)
Karahanlılar Devleti, Uygurların dağılmasından sonra Karluk, Yağma ve Çiğil Türkleri tarafından Doğu ve Batı Türkistan'da kurulmuştur (840). Karahanlı hükümdarlarından Satuk Buğra Han'ın etkisiyle Karahanlılar arasında İslâmiyet'in yayılması hızlanmış ve Karahanlılar Orta Asya'da kurulan ilk Müslüman Türk devleti olmuştur.
Karahanlılar en parlak dönemlerini Yusuf Kadir Han döneminde yaşamışlardır. Bu hükümdarın ölümünden sonra duraklama sürecine giren Karahanlılar Devleti. Doğu ve Batı olarak ikiye ayrılmıştır (1042), Doğu Karahanlılan 1211 yılında Karahıtaylar, Batı Karahanlılar ise, 1212 yılında Harzemşahlar tarafından yıkılmıştır.
Türklerin İslâmiyet'e geçmelerini ve Türk kültürüyle İslam kültürünün kaynaşmasını başlatan Karahanlıların parçalanmasında taht kavgaları etkili olmuştur.
Kültür ve uygarlık alanında ilerleyen Karahanlılar;
- Türkçeye önem vermişler ve resmi dil olarak kullanmışlardır. Türk dilini ve kültürünü devam ettiren Karahanlılar ilk Türk - İslâm eserlerini ortaya koymuşlardır. En önemli eserleri, Yusuf Has Hacib'in Kutadgu Bilig ve Kaşgarlı Mahmut'un Divan'ı Lügati't Türk adlı eserleridir.
- Türk - İslâm tarihinde ilk medreseleri kurarak eğitime önem vermişlerdir.
- Türk tarihinde ilk kervansarayları kurarak ticareti geliştirmişlerdir. |