Afganistan Hakkında Genel Bilgi

**Admin** · 01.07.08, 08:56

Afganistan

Afganistan, resmî adıyla Afganistan İslam Cumhuriyeti Asya'da denize sınırı olmayan bir ülkedir. Orta Asya'da bulunur ama etnik ve kültürel bağlarından dolayı bazı kaynaklar tarafından Orta Doğu'da kabul edilir. Doğu ve güneyde Pakistan, batıda İran, kuzeyde Türkmenistan, Özbekistan ve Tacikistan ile çevrilidir.
Batı ve doğu arasındaki yolların kesişme noktasında bulunan Afganistan, bir etnik grup ve kültürler mozaiğidir. Ticaretin merkez noktalarından birinde olan Afganistan, bu stratejik konumu nedeniyle tarih boyunca İranlılar, Yunanlar, Araplar, Türkler, Moğollar, İngilizler ve Sovyetler gibi çeşitli ulusların istilasına uğramıştır.

Nüfus Bilgileri

Nüfus: 31,056,997 (2006 Temmuz ayı tahmini) Yaş yapısı: 0-14 yaşlarda: %44.6 (erkek 7,095,117/kadın 6,763,759) 15-64 yaşlarda: %52.9 (erkek 8,436,716/kadın 8,008,463) 65 yaş ve üzerinde: %2.4 (erkek 366,642/kadın 386,300) (2006 tahmini) Nüfus artış oranı: %2.67 (2006 tahmini) not: Bu oran İran mültecilerini de kapsar. Mülteci sayısı: 23.06 mülteci/1,000 nüfus (2004 tahmini) Cinsiyet oranı: doğumlarda: 1.05 erkek/kadın 15 yaş altı: 1.05 erkek/kadın 15-64 yaşlarında: 1.05 erkek/kadın 65 yaş ve üzeri: 0.95 erkek/kadın toplam nüfusta: 1.05 erkek/kadın (2006 tahmini) Bebek ölüm oranı: 160.23 ölüm/1,000 doğan bebek (2006 tahmini) Ortalama hayat süresi: Toplam nüfus: 43.34 yıl erkeklerde: 43.16 yıl kadınlarda: 43.53 yıl (2006 tahmini) Ortalama çocuk sayısı: 6.69 çocuk/1 kadın (2006 tahmini) HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0.01(2001 verileri) Ulus: Afgan Nüfusun etnik dağılımı: Peştunlar %30, Tacikler %22, Hazaralar %20, küçük etnik unsurlar (Aymaklar, Türkmenler, Beluciler ve diğerleri) %
, Özbekler %15 Dinler: Sünni Müslümanlar %70, Şii Müslümanlar %25, diğerleri %1 Dil: Resmi dil Pestuca ve Darice (Farsça) dir. Nüfusun %30 i Pestuca, %50 si Farsça (Dari), %12 i Özbekce ve Türkmence, %4 ü Belucice ve Pasice) ve diğer azınlıkların dillerinde konuşmaktadır. Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri bilgiler toplam nüfus: %36 erkeklerin: %51 kadınların: %21 (1999 tahmini)

Demografi

Yüzölçümü yaklaşık Fransa kadar olan Afganistan'ı Hindikuş ve Pamir sıradağı zincirleri kuzey ve güney olmak üzere iki bölüme ayırır. 1979'da, Sovyet-Afgan Savaşı öncesi yaklaşık 15 milyon nüfusu bulunan Afganistan'ın 2006 itibariyle tahmini nüfusu 31 milyon'dur.Halkın % 80'i Sünni, % 19'u Şii Müslümandır.[1]
Başkent Kabil ülkenin en büyük kentidir; diğer önemli kentler batıda Herat, güneyde Kandahar ve kuzeyde Mezar-ı Şerif'tir. Yerel ve ulusal düzeyde bütünleşmenin zayıf olduğu Afganistan'da coğrafi engellerin yanında toplumsal hayatın da büyük sorunları vardır. Okuma yazma oranı yüzde 10 civarında olan Afganistan fert başına düşen gelir bakımından da dünyanın en yoksul ülkeleri arasındadır.
Etnik Gruplar; Peştun: % 30, Tacik: % 22, Hazara: % 20, Özbek: % 15, Aymak: % 4, Türkmen: % 3, Beluci: % 2, Diğer: % 4.

Ekonomik Göstergeler

Ekonomiye genel bakış: Afganistan kara ile çevrili bir ülkedir, ekonomisi tarıma ve hayvancılığa (koyun ve keçi yetiştirmeye) bağlıdır. İş gücü: 15 milyon (2004 verileri) Sektörlere göre işgücü dağılımı: tarım %80, endüstri %10, hizmet %10 (2004 verileri) Endüstri: Küçük çapta tekstil, sabun, mobilya, ayakkabı, gübre, çimento; el yapımı halılar; doğal gaz, yağ, kömür, bakır işletmeleri. Elektrik üretimi: 905 milyon kWh (2003 tahmini) Elektrik tüketimi: 1.042 milyar kWh (2003 tahmini) Elektrik ihracatı: 0 kWh (2001 tahmini) Elektrik ithalatı: 200 milyon kWh (2003) Tarım ve hayvancılık ürünleri: haşhaş, buğday, meyveler, fındık; yün, deri İhracat tutarı: 471 milyon$ (2005 verileri) İhracat ürünleri: haşhaş, meyve ve fındık, el yapımı halılar, yün, pamuk, deri, değerli taş ve mücevherler. İhracat ortakları: Pakistan, İran, Almanya, Hindistan, Birleşmiş Krallıklar, Belçika, Lüksemburg, Çek Cumhuriyeti İthalat tutarı: $3.87 milyar (2005 verileri) İthalat ürünleri: Yabancı sermaye, yiyecek ve petrol ürünleri, cok sayıda tüketim malı İthalat ortakları: Pakistan, İran, Japonya, Singapur, Hindistan, Güney Kore, Almanya Dış borç tutarı: 8 milyar $ (2004 verileri) Para birimi: afgani (AFA) Para birimi kodu: AFA Mali yıl: 21 Mart - 20 Mart

Vilayetleri Afganistan'ın 34 vilayeti vardır.
1 Badahşan
2 Badgis
3 Baglan
4 Belh
5 Bamyan
6 Daykondi
7 Farah
8 Faryab
9 Gazni
10 Ghowr
11 Helmand
12 Herat
13 Jowzjan
14 Kâbil
15 Kandahar
16 Kapisa
17 Host
18 Kunar
19 Kunduz
20 Lağman
21 Logar
22 Nangarhar
23 Nemruz
24 Nuristan
25 Uruzgan
26 Paktiya veya Poktiyoin
27 Paktika
28 Penşir
29 Pervan
30 Samangan
31 Sar-i Pol
32 Tahar
33 Vardak
34 Zabul

Kaynak:Vikipedi