 Türkiye'nin Coğrafi Bölgeleri Kısa Notlar
Türkiye'nin Coğrafi Bölgeleri Kısa Notlar
KARADENİZ BÖLGESİ
1. Batı Karadeniz Bölümü
- Sanayi ve ticaret alanlarında en gelişmiş bölümdür.
- Kastamonu-küre dağlarında bakır çıkarılır.
- Demir-çelik sanayisi
- Keten-kenevir
- En fazla pirinç bu bölümde yetişir.
- Orman sanayisi en fazla bu bölümde gelişmiştir.
- Taş kömürü %100 bu bölümdedir.
2. Orta Karadeniz Bölümü
- Düzlüklerin daha geniş alan kapladığı bölümdür.
- Makine kullanımının daha kolay olduğu bölümdür.
- Daha az yağış alan, nemin ve ormanın daha az olduğu bölümdür.
- Denizellik etkisinin iç kesimler en fazla ulaştığı bölümdür.
- Tütün en fazla bu bölümde yetiştirilir.
- Samsunda bakır ve sigara fabrikaları bulunur.
3. Doğu Karadeniz Bölümü
- Bölgenin en dağlık bölümüdür.
- Ulaşımın, sanayinin ve ticaretin en geri kaldığı bölümdür.
- Kırsal nüfusun, dağınık yerleşmenin, yağışın, orman alanlarının, kimyasal çözünmenin, bulutluluk oranının ve balıkçılığın en fazla olduğu bölümdür.
- İç kesimlere ulaşım, geçitlerle dağlanır.
- Çay üretimi %100 bu bölümdedir.
- Fındık üretiminin büyük çoğunluğu bu bölümdedir.
MARMARA BÖLGESİ
1. Çatalca-Kocaeli Bölümü
- Ulaşım,ticaret, sanayi ve turizmde birinci sıradadır.
- Nüfusun en yoğun olduğu bölümdür.
- En çok göç alan, enerji ve kağıt tüketiminin en fazla olduğu, eğitim seviyesinin en yüksek olduğu bölümdür.
2. Güney Marmara Bölümü
- Sofralık zeytinde, ipek böcekçiliğinde ve ipekli dokumada birinci sıradadır.
- Tarım alanı en fazla olan bölümdür.
- Pamuk üretimi ve yer altı kaynakları bakımından zengindir.
- Volfram ve bor madende birincidir.
3. Ergene Bölümü
- Geniş düzlüklere sahip bölümdür.
- Ayçiçeğinde birinci sıradadır.
- Pirincin %50 si bu bölümde yetiştirilir.
- Yağ sanayisi en gelişmiş bölümdür.
- İçki sanayisi gelişmiştir.
- Tarım alanları geniş yer tutar.
- Bölgenin en az yağış alan bölümüdür.
- En fazla doğalgazın çıkarıldığı bölümdür.(hamitabat)
4. Yıldız Dağları Bölümü
- En dağlık bölümdür.
- Geçim kaynağı hayvancılık ve ormancılıktır.
- Tarım alanları dar ve tarımda makineleşmenin en az olduğu bölümdür.
- En fazla yağış alan, ormanların en geniş yer kapladığı ve en çok göç veren bölümdür.
EGE BÖLGESİ
1. Kıyı Ege Bölümü
- Ulaşım,ticaret,sanayi ve turizmde en gelişmiş bölümdür.
- Deniz ticareti,liman ticareti,kültür balıkçılığı gelişmiştir.
- Verimli delta ovaları vardır.
- Endüstri bitkileri yetiştirilir.
- Türkiye’de Üzüm,zeytin,incir ve tütünde 1. Sırada
- Sığla yağında 1. Sırada
- Seracılık ve turunçgilde 2. Sırada yer alır.
- En fazla sünger avcılığı bu bölümde yapılır.
2. Kıyı Ege Bölümü Benteşe Yöresi
- Bölgenin en az gelişen yeridir.
- Tarım alanı en az olan bölümdür.
- En fazla yağı alan ve orman bakımından en zengin bölümdür.
- En fazla mevsimlik göç alan bölümdür.(turizme bağlı olarak)
3. İç Batı Anadolu Bölümü
- Kıyı ege bölümüne göre daha yüksek ve dağınıktır.
- Karasal iklim görülür,bitki örtüsü bozkırdır.
- Termik santraller çoktur.
- Linyit ve mermer önemli yer altı kaynaklarıdır.
- Bor 2. Sırada yer alır.
- Battaniye üretiminde 1. Sırada yer alır.(uşak)
- Porselen yapımında 1. Sırada yer alır.(Kütahya)
- En fazla haşhaş bu bölümde yetişir.(afyon)
AKDENİZ BÖLGESİ
1. Antalya Bölümü
- Çok engebeli alanlar geniş yer tutar.
- Turizm,seracılık,yağış miktarı ve ormanlcılıkta adana bölümüne göre daha gelişmiştir.
- Gül üretiminde 1. Sıradadır.
- Krom(Fethiye)
- Kükürt(Keçiborlu)
- Alüminyum(Seydişehir) 1 . sıradadır.
- Karstik göl ve ovanın en fazla olduğu bölümdür.
- Salda,Kestel,avlan ve suğla gölleri karstik yapıdadır.
- Acıpayam,Tefenni,elmalı,Kestel ve Korkuteli ovaları karstik yapıdadır.
- Kıl keçisi yetiştiriciliği fazladır.
2. Adana Bölümü
- Antalya bölümüne göre daha az engebelidir.
- Tarımsal üretim,sanayi,ticaret ve ulaşımda Antalya bölümüne göre daha fazla gelişmiştir.
- Muzun %100 ü bu bölümde yetiştirilir.
- Mısır,soya,yer fıstığı ve susamda 1. Sıradadır.
- Kahramanmaraş,Afşin-elbistan en büyük termik santrallerimizdir.
- İskenderun da demir-çelik fabrikası bulunur.
- En büyük liman mersin limanıdır.
- Mersin limanı istanbuldan sonra yükleme boşaltma kapasitesi en büyük limandır.
- Her iki bölümün kıyılarında Akdeniz, iç kesimlerinde karasl iklim özellikleri görülür.
- Turunçgil tarımı yaygındır.
- Turistik değer taşıyan karstik arazi geniş yer kaplar.
- Kıyı kesimlerle iç kesimler arasındaki ulaşım geçitlerle sağlanır.
- Kıl keçisi yetiştiriciliği yaygındır.
GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ
1. Orta Fırat Bölümü
- Orta Fırat bölümü fazla engebeli değildir.
- Ulaşım, ticaret ve sanayide daha gelişmiştir.
- Enerji üretimi daha fazladır. (Atatürk barajı)
- Nüfusu ve göç alma oranı fazladır.
- Adıyaman-nemrutta tarihi eserler vardır.
2. Dicle Bölümü
- Orta Fırat bölümüne göre daha dağlıktır.
- Irak sınırında habur sınır kapısı vardır.
- Batman, Siirt, Diyarbakır ve Mardinde petrol yatakları vardır.
- Mardin-mazıdağında fosfat çıkarılır.
Her iki bölümde buharlaşma çok şiddetli olduğundan dolayı tarımda su ihtiyacı çok fazladır.
Ormanlık alanların oranında da %3 lük payla son sıradadır.
DOĞU ANADOLU BÖLGESİ
1. Yukarı Fırat Bölümü
- Yüzey şekilleri en az engebeli sade bölümdür.
- Yer altı kaynakları bakımından zengindir.
- Ulaşım,sanayi ve ticaretin en çok geliştiği bölümdür.
- Kayısı üretiminde 1. Sıradadır.
- Makineleşmenin en kolay olduğu ve tarım alanları en geniş bölümdür.
2. Erzurum-Kars Bölümü
- Yükseltinin en fazla olduğu bölümdür.
- Bölgede en fazla et,süt ve deri kombineleri bu bölümdedir.
- Büyükbaş hayvanclık yapılır.
- Tarımsal faaliyetlere uygun değildir.
- En fazla kar yağışını bu bölüm alır.
3. Yukarı Murat-van Bölümü
- Volkanik arazinin en yaygın olduğu bölümdür.
- Bitliste sigara fabrikası vardır.
- En önemli ekonomik faaliyet hayvancılıktır.
- Soda üretiminin en fazla olduğu bölümdür.
4. Hakkari Bölümü
- En dağlık bölümdür.
- En fazla ormanın bulunduğu bölümdür.
- Nüfusun en az olduğu ve ne az gelişen bölümdür.
- En fazla yağışı alan bölümdür.
- Arıcılık yapılır.
İÇ ANADOLU BÖLGESİ
1. Yukarı Sakarya Bölümü
- En gelişmiş bölümdür.
- Ankarada tiftik keçisi yetiştiriciliği yapılır.
- Eskişehirde lüle taşı çıkarılır.
- Uçak sanayisi vardır.
- Lokomotif sanayisi vardır.
2. Orta Kızılırmak Bölümü
- Volkanik arazinin en yaygın olduğu bölümdür.
- Patatesin en çok yetiştirildiği bölümdür.
- Kırıkkalede silah fabrikası ve petrol rafinerisi vardır.
- Bölümün en gelişmiş kenti “KAYSERİ”dir.
- Nevşehir ve Kırşehir de şarap sanayisi gelişmiştir.
3. Konya Bölümü
- Engebenin en az olduğu bölümdür.
- Tahıl tarımının en fazla yapıldığı bölümdür.
- Tarım alanlarının en geniş olduğu bölümdür.
- Nadas uygulamasının en çok yapıldığı bölümdür.
- En az yağış alan ve erozyonun en fazla olduğu bölümdür.
- Türkiyenin en büyük kapalı havzasıdır.
4. Yukarı Kızılırmak Bölümü
- En dağlık ve en yüksek bölümdür.
- Yağış ve orman alanlarının en fazla olduğu bölümdür.
- Yer altı kaynakları bakımından en zengin bölümdür.
- En az gelişmiş bölümdür.
- En fazla göç veren bölümdür. |