 Küçük Kaynarca Antlaşması (1768-1774)
Küçük Kaynarca Antlaşması (1768-1774)
Nedenleri:
1-Rus Çariçesi II. Katerina’nın Kırım’ı, Kafkasları ele geçirmek istemesi,
2-Rus Çariçesi Katerina’nın Lehistan’daki taht mücadelelerine karışması üzerine, Lehlilerin Osmanlıdan yardım istemesi,
Baltık Denizi ve İngilizlerin de yardımı ile Cebelitarık’tan Akdeniz’e gelen Rus donanması Çeşme önlerinde Osmanlı donanmasını yakmıştır (Çeşme Bozgunu 1770). Kartal Meydan Muharebesinde 180 bin kişilik Osmanlı Ordusu, 30 bin kişilik Rus Ordusu karşısında ağır bir yenilgi aldı. Bu olayları duyan III. Mustafa kederinden ölmüştür. Tahta geçen I. Abdülhamit barış istemiş, Küçük Kaynarca Antlaşması imzalanmıştır (1774).
Küçük Kaynarcanın Maddeleri:
1- Kırım bağımsız olacak
2- Rusya, Karadeniz’de donanma bulundurabilecek ve Rus ticaret gemileri boğazlardan serbestçe geçebilecek,
3- Ruslara da kapitülasyonlar verilecek,
4- Osmanlı Devleti, Rusya’ya savaş tazminatı verilecek
5- Rusya, Osmanlı Devletindeki Ortodoksların haklarını koruyacak
Küçük Kaynarca Antlaşmasının Önemi :
● Osmanlı Devleti’nin 18. yüzyılda imzaladığı en ağır antlaşmadır.
● Ortodoksları himaye hakkını elde eden Rusya, Osmanlı Devleti’nin iç işlerine karışma fırsatı bulmuştur.
● İlk defa halkı Müslüman olan bir ülke Osmanlı Devleti’nden ayrılmıştır. (Kırım)
● Osmanlı Devleti ilk defa savaş tazminatı ödedi
● Karadeniz Türk gölü olmaktan çıkmıştır.
● Ruslar ilk kez kapitülasyonlardan yararlanmaya başladı.
● Balkanlar ve Boğazlar Rus tehdidine açık hale gelmiştir. |